EUTHANASIA: AN EVALUATION ACCORDING TO TURKISH LAW

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 110 - 122, 31.01.2019

İşıl Tüzün Arpacıoğlu

Öz

Life for real people is the time between birth and death, that are legal

events. Whole and alive birth determines the starting moment of the natural personality;

while death determines the moment of the ending moment. From a legal point of view, death

is considered as a moment, but as a medical process that begins with the arrest of respiration

and circulatory system, followed by the death of the nervous system cells and, eventually,

other cells.

Although the right to life, which is one of the most basic human rights, is accepted, it has long

been debated whether or not the death, which is on the edge of this right, is a right. The focus

of this discussion is the medical and legal acceptability of euthanasia, which is also expressed

as the death aid, the right to die or the right to demand to die.

In this study, where euthanasia will be evaluated in terms of Turkish law, firstly the concept

of euthanasia and its types will be emphasized and the comparison of euthanasia with similar

concepts will be made and then the general perspectives and regulations about euthanasia

will be addressed.

Afterwards, the applicability of euthanasia in our country will be evaluated within the

framework of legislation and the study will be endeded with studies intended to determine

the reflections about euthanasia.

Anahtar Kelimeler

Multi-dimensional Measurement, Management Accounting, Financial Performance, Nonfinancial Performance.

ÖTANAZİ: TÜRK HUKUKU AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Gerçek kişiler için yaşam; doğum ve ölüm hukuki olayları arasındaki zaman diliminden

ibarettir. Tam ve sağ doğum, gerçek kişiliğin başlangıç anını; ölüm de gerçek kişiliğin sona

erme anını belirlemektedir. Hukuki açıdan ölüm bir an olarak değerlendirilmekle birlikte tıbbi

açıdan ölüm; solunum ve dolaşım sisteminin durması ile başlayan, sonrasında sinir sistemi

hücrelerinin ve zamanla da diğer hücrelerin ölmesi ile devam eden bir süreci ifade etmektedir.

En temel insan haklarından biri olan yaşam hakkının varlığı kabul edilmekle beraber; âdeta

bu hakkın sınırını teşkil eden ölümün de bir hak olup olmadığı hususu uzun süreden beri

tartışılmaktadır. Bu tartışmanın odak noktasını; ölüm yardımı, ölme hakkı ya da ölümü isteme

hakkı olarak da ifade edilen ötanazinin tıbbi ve hukuki olarak kabul edilebilirliği

oluşturmaktadır.

Türk hukuku açısından ötanazinin değerlendirileceği bu çalışmada; önce ötanazi kavramı ve

çeşitleri üzerinde durularak, ötanazinin benzer kavramlarla karşılaştırması yapılacak,

devamında ise ötanazi hakkındaki genel düşünceler ve düzenlemelere değinilecektir.

Sonrasında ise ülkemizde ötanazinin uygulanabilirliği konusu; mevzuat çerçevesinde

değerlendirilecek ve ötanazi hakkındaki düşünceleri belirlemeye yönelik çalışmalara

değinilerek çalışmamız sonlandırılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ötanazi, Yaşam Hakkı, Ölüm hakkı

Kaynakça

• Abaan, S. (1997). Ötanazi: Hastalarımıza Borcumuz Mu?. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi. 1997; 5(2), s.92-96.
• Altuner, İ. (2015). Hipokrat Yemini. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. S. 7, Nisan 2015, s.1-7.
• Ataç, A. ve L. Erdem (1996). Ötanazi İle İlgili Bir Anket Çalışması. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi. 1996; 4(2), s.79-81.
• BBC, 3 Mayıs 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43987378, 23.05.2018.
• BBC, 10 Mayıs 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-44073961, 08.10.2018.
• Bilgehan, Z. (13.11.2011). Yatağa Mahkûm Kızı Berivan’ı 17 Yıl Yaşattıktan Sonra Ötanazi Uygulayan Meral Tüzün: Gitmesini Kabul Etmek İki Yılımı Aldı. Hürriyet Pazar Gazetesi. s.3.
• Bozkurt, A. (2009). Davalar. 2. Baskı. Ankara: Ankara Barosu Yayınları.
• Çetinkaya, F. ve N. Karabulut (2016). Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Ötenazi Hakkındaki Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 2, Mayıs/Ağustos (2016); s.28-39.
• Erözden, O. (2012). Ölme Hakkı. Güncel Hukuk. Aralık 2012/12-108, s.10-11.
• Flannery, A.O.P. (2002). Ötanazi Üzerine Beyanname. Osman Taştan (çev.), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. C. 43, S. 2, Y. 2002, s.405-412.
• Gamsız Bilgin, N. (2013). Ötanazi: Tanım ve Tarihçe. Lokman Hekim Journal. 2013;3(2), s.25-31.
• Günday, M. (2011). İdare Hukuku. 10. Baskı. Ankara: İmaj Yayınevi.
• Gündüz, T., S. Öner, T. Çınar ve H. Din (1996). Hekimler Euthanasiayı Savunuyorlar Mı?, Adli Tıp Bülteni. C. 1, S. 2, Y. 1996, s.82-88.
• Gürbüz, N. (2012). Biyo-Tıp Hukuku Bağlamında İnsan Onuru Kavramı Tartışmaları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Gürcan, E. C. (2011). Ötanazi: Yaşama Hakkı Açısından Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 60, S. 2, Y. 2011, s.255-280.
• İnceoğlu, S. (1999). Ölme Hakkı (Ötanazi), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karakaya, H. ve Y. Örs (1994). Dünyada ve Türkiye’de Etik Kurulları. Ankara Tıp Mecmuası. S. 47, Y. 1994, s.713-722.
• Katoğlu, T. (2006). Türk Hukukunun Bir Parçası Olarak Avrupa Konseyi İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C. 55, S. 1, Y. 2006, s.157-193.
• Keskin, B. (2007). Ötenazi ve Hukuk. Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi. S.37-38, Eylül-Ekim 2007, s.94-106.
• Kumaş, G. (2005). Adana İlindeki Çeşitli Hastanelerin Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Ötanazi Hakkındaki Düşünceleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Mandıracıoğlu, H. ve S. Altuğ Özsoy (1992). Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Hemşirelik Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencilerinin Ötenazi Yaklaşımları. Kriz Dergisi. C. 3, S. 1, Y. 1992, s.307-310.
• Nehir, S., G. Kardeniz, S. Altıparmak ve N. Tok (2006). Üniversite Öğrencilerinin Ötenaziye İlişkin Düşünceleri: Bir Yüksekokul Örneği. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. C. 1, S. 2, Y. 2006, s.26-36.
• Oral, U. (1995). Ötanazi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi. 1995; 312), s.8-11.
• Ömeroğlu, Ö. (2009). Hukuksal Açıdan Ölme Hakkı ve Kabul Edilebilirliği Sorunu. Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C. XIII, S. 3-4, Y. 2009, s.85-106.
• Özen, M. ve M. Ekici Şahin (2010). Ötanazi. Ankara Barosu Dergisi. S. 2010/4, Y. 68, s.15-36.
• Özkara, E. (2001). Ötanazide Temel Kavramlar ve Güncel Tartışmalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Özkara, E. (2008). Ötanaziye Farklı Bir Bakış: Belçika’da Ötanazi Uygulaması ve Ülkemizdeki Durum. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. S.78, s.105-122.
• Özkara, E., Ç. Özdemir, İ.H. Hancı, M. Dalgıç, M. Civaner ve F. Yağmur (2002). Ankara’da Çalışan Hekimlerin Ötanaziye Yaklaşımı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C. 51, S. 4, Y. 2002, s.207-214.
• Öztürel, A. (1957). Ötanazi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C. 14, S. 1-4, Y. 1957, s.261-273.
• Schlögel, H. (2002). Ötanazi ve Teoloji. Osman Taştan (çev.), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. C. 43, S. 1, Y. 2002, s.293-299.
• Şen, Y. F. (2015). Yaşam Hakkı: İdam, Kürtaj, Ötenazi ve Siyasal Sorumluluk. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. C. 19, S. 2 (2015), s.1-26.
• Terzioğlu, A. (1994). Euthanasie (Ötanazi) ve Getirdiği Etik Sorunlar. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi. 1994; 2(1), s.16-21.
• Toprak, U. (2011). Almanya Yargıtayı’nın Ötenaziye Dair Son Kararı Işığında Ötenazi ya da Ölüm Yardımı Sorununa Kısa Bir Bakış. Güncel Hukuk. S. 91, Temmuz 2011, s.56-59.
• Türk Dil Kurumu (t.y.) http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5aa445419acb37.92468907 (01.03.2018).
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2003). Türk Ceza Kanunu Tasarısı. http://www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1-0593.pdf (01.03.2018).
• Yalçın, E. (2006). Yaşam Hakkı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Verdiği Kararlar Bağlamında Kavramın Devletler ve Özellikle Güvenlik Birimleri Açısında Ortaya Koyduğu Anlamın Değerlendirilmesi. Polis Bilimleri Dergisi. C. 8, S. 1, s.25-54.
• Yılmaz, E. (1996). Hukuk Sözlüğü. 5. Baskı. Ankara: Yetkin Yayınları.