TÜRKİYE’DE İÇ GÖÇ HAREKETLERİNİN KONUT SATIŞLARINA ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 9, 168 - 179, 30.01.2020

Murat Çiftçi

Öz

Göç, doğum ve ölümle beraber bölge nüfus değişimine yol açan üçüncü faktördür. Sanayi inkılabına kadar göçün bölgesel nüfus üzerine etkisi sınırlıdır. Ancak sanayi inkılabıyla başlayan kırdan kente göç akımındaki süreklilik, göçün nüfus değişimlerindeki belirleyiciliğini arttırmıştır. Göçle birlikte yaşanan nüfus değişimi, beraberinde ilave konut ihtiyacını arttırmıştır. Kimi zamansa boşalan kentlerde atıl kalan konut yığılmasına sebep olmuştur. Bu çalışmanın amacı da Türkiye’de iller arasında yaşanan göçün, konu satışları üzerindeki etkisini sınamaktır. Çalışma 2013-2018 arasını kapsamaktadır. Veriler TÜİK’ten temin edilmiştir. Yöntem olarak Pearson korelasyon analizi ve tek değişkenli doğrusal regresyon analizi tercih edilmiştir. Korelasyon analizlerinde elde edilen bulgular, göç girişlerinin mortgage’a dayanmayan birinci el konut satışlarıyla 2013,2014 ve 2015 yıllarında pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Birinci el konut satışlarıylaysa 2013 ve 2014 yıllarında pozitif ilişkiye sahiptir. Ancak diğer yıllar ve diğer konut satış türlerine göre bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir. Konut satışlarıyla net göç hızı arasındaysa 2013-2017 arasında pozitif yönlü ilişki mevcutken bu ilişki 2018 yılında ortadan kalkmıştır. Göç çıkışlarıyla konut satışları arasındaysa ikinci el konut türlerindeki satışlarla negatif ilişki 2013-2018 arasında istikrar kazanmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göreyse birkaç istisna dışında göç girişleri ve net göç hızının konut satışları üzerinde etkisi tespit edilememiştir. Ancak göç çıkışlarının konut satışlarını azaltıcı etkisi tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Emlak piyasası, konut piyasası, iç göç, bölgesel iktisat, bölge bilimi

Kaynakça

• AKSEKİ, U. ve TÜRKCAN, B. (2016). Türkiye’de Bölgesel Göç, Konut ve İşgücü Piyasaları Üzerine Panel Nedensellik Analizleri, s. 2102-2113, Uluslararası Yönetim, Ekonomi ve Politika Kongresi Bildiriler Kitabı Cilt 2, 26-27 Kasım 2016 İstanbul, Umuttepe Yayınları, İstanbul. ALBAYRAK, A.S. (2008). Değişen varyans durumunda en küçük kareler tekniğinin alternatifi ağırlıklı regresyon analizi ve bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2): 111-134. CASE, K.E. ve SHILLER, R.J. (1996). Mortgage Default Risk and Real Estate Prices: The Use of Index-Based Futures and Options in Real Estate, Journal of Housing Research, 7(2): 243-258 ÇİFTÇİ, M. (2010). AB – 15 ülkelerinde kadın emeğinin gelir elastikiyeti ve Türkiye: değerlendirmeler – ekonometrik uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1): 1350-1365. DICKINSON, A. ve HEUSON A.J. (1994). Mortgage Prepayments, Journal of Real Estate Literature, 2(1): 11-33 DOEPPERS, F.D. (1983). Mortgage Loans and Lending Institutions in Pre-War Manila, Philippine Studies, 31(2): 189-215. ERDOĞAN, A. (2016). Türkiye’nin İhracatını Etkileyen Faktörler: Çoklu Regresyon Analizi. Social Sciences Research Journal, 5(2): 1-8.. GREBLER, L., BLANK, D.M. ve WINNICK, L. (1956). Capital Formation in Residential Real Estate: Trends and Prospects, Princeton University Press, New Jersey. GREER, J. (2014). Historic Home Mortgage Redlining in Chicago, Journal of the Illinois State Historical Society (1998-), 107(2): 204-233. HAKIM, S.R. (1997). Autonomous and Financial Mortgage Prepayment, The Journal of Real Estate Research, 13(1): 1-16 KANGALLI UYAR, S.G ve KILIÇ, E. (2017) Yabancıların Konut Talebinin Türkiye’deki Bölgesel Konut Talebi Üzerine Etkisi: Mekânsal Ekonometrik Analiz, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(4): 292-306. KIRAL, G. ve Çelik, C. (2018). Panel Veri Analizi ve Kümeleme Yöntemi ile Türkiye’de Konut Talebinin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(4): 1009-1026. PHILLIPS-PATRICK, F.J. ve ROSSI, C. V. (1996). Statistical Evidence of Mortgage Redlining?: A Cautionary Tale. The Journal of Real Estate Research , 11( 1): 13-23. ROSE, P., ve HANEY, R. (1990). The Players in the Primary Mortgage Market, Journal of Housing Research, 1(1): 91-116. ŞAHİNER, S. (2000). En küçük kareler yöntemi ile doğrusal regresyon modeli oluşturmanın temel prensipleri. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1-2): 57-73. TARI, R. (2005). Ekonometri, 3. Baskı, İstanbul, Kocaeli Üniversitesi yayınevi. TOBEY, R., WETHERELL, C., ve BRIGHAM, J. (1990). Moving Out and Settling in: Residential Mobility, Home Owning, and the Public Enframing of Citizenship, 1921-1950, The American Historical Review, 95(5), 1395-1422. TOPRAK, M.A. ve IŞIK, Ş. (2018). Dumlupınar Üniversitesi’nin Kütahya’nın Konut Piyasasına Etkileri, Ege Coğrafya Dergisi 27 (2): 2018, 91-110 TUİK, https://biruni.tuik.gov.tr/ UBOGU, R.E. (1988). Demand for Mortgage Finance In Nigeria: A Cross-Sectional Analysis, Savings and Development, 12(3): 271-286. YAVAN, N. (2012). Türkiye’de Yatırım Teşviklerinin Bölgesel Belirleyicileri: Mekânsal ve İstatistiksel Bir Analiz. Coğrafi Bilimler Dergisi, 10(1): 9-37.