SINIF ÖĞRETMENLERİNİN YANSITICI DÜŞÜNME EĞİLİMLERİ VE ÇEVRE BİLİNCİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 10, 125 - 139, 30.06.2020

Ayşenur Şener , Cenk Yoldaş

Öz

ÖZET
Bu araştırmada 2018-2019 eğitim öğretim yılında Bursa ili Nilüfer ilçesine bağlı devlet okullarında çalışmakta olan sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeyleri ile çevre bilinçleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlamaktadır. Araştırma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama türünde bir araştırmadır. Tarama modelleri, “geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu biçimiyle ortaya koymayı amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır. Bu modelde önemli olan, var olanı değiştirmeye kalkmadan gözlemleyebilmektir’’(Büyüköztürk, 2014). İlişkisel tarama modelleri “iki ya da daha çok sayıdaki değişken arasında birlikte değişim varlığını ve/veya derecesini belirlemeyi amaçlayan araştırma modelleridir” (Karasar, 2008). Yapılan araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Bursa ili Nilüfer ilçesine bağlı devlet okullarında çalışmakta olan 350 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmadaki örneklem sayısı tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Çalışmada Erten (2000) tarafından geliştirilen “Çevre Bilinci Belirleme Ölçeği” Leung ve Kember (2003) tarafından geliştirilmiş olup Başol ve Evin Engel tarafından 2013 yılında Türkçe ’ye uyarlanmış olan “Yansıtıcı Düşünme Düzeyi Belirleme Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçekler 720 sınıf öğretmenine göre planlamış olup, gçerlilik ve güvenilirliği etkileyeceği düşünen ölçekler çalışmadan çıkarılmıştır. Elde edilen veriler Spss. 22 programıyla analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile çevre bilinçleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

yansıtıcı düşünme, çevre bilinci, sınıf öğretmeni

THE RELATIONSHIP BETWEEN REFLECTIVE THOUGHT TENDENCY AND ENVIRONMENT CONSCIOUSNESS OF THE FORM TUTORS

Öz

In this research, it is determined the relationship between reflective thought levels and environment consciousness of the form tutors who work at the state schools in Nilüfer, Bursa during 2018-2019 educational year. This research is a relationally scan type of the general scan types. Scan types are the research approaches that are aimed to produce a situation in the past or now which is existed. “In this type, it is important to observe the exist not to chance. Relationally scan types are the research approaches that are aimed collective variation existence or levels of two or more variables” (Karasar, 2008). This research’s study group is formed by 350 form tutors who work at the state schools in Nilüfer, Bursa. The number of samples in this research is determined by stratified sampling. In this research, it is used “Environment Consciousness Determination Scale That is İmproved” by Erten (2000) and In Reflective Thinking Level Determination Scale, which was developed by Leung and Kember (2003) was used. “Reflective Thought Levels Determination Scale” that is adapted to Turkish by Başol and Evin Engel was 2013. The scales were planned according to 720 classroom teachers, and the scales that thought that they would affect the reliability and validity were excluded from the study. The data’s gotten are interpreted and analyzed by the program of Spss 22.  

Anahtar Kelimeler

Reflective thought, Form Tutor, Environment Consciousness

Kaynakça

• Alım, M. (2006). Avrupa Birliği Üyelik Sürecinde Türkiye’de Çevre ve İlköğretimde Çevre Eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt 14 Sayı 2, 599-616.
• Başol, G., & Engel, İ. E. (2013). Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 930-946.
• Bayrak, F. (2010). Ağ Günlük Uygulamasının Yansıtıcı Düşünme Becerisi Üzerine Etkisi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Bilgin, A., & Oksal, A. (2018). Kültürel Kimlik ve Eğitim. Academy Journal of Educational Sciences, 82-90.
• Bozkurt, O. (2017). Çevre Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi 5. Baskı.
• Budak, B. (2008). İlköğretim kurumlarında çevre eğitiminin yeri ve uygulama çalışmaları. İzmir: Yüksek Lisans Tezi.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Pegem A Yayıncılık.
• Erbil, D. G. (2014). İlkokul 3. Sınıf Hayat Bilgisi Dersinde İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Akademik Başarılarına, Demokratik Tutumlarına ve Yansıtıcı Düşünme Becerilerine Etkisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Erten, S. (2004). Çevre Eğitimi ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır? 2018 tarihinde http://yunus.hacettepe.edu.tr/~serten/makaleler/cevre.pdf adresinden alındı
• Güneş, K. (2015). Bilim Sanat Merkezi Öğrencilerinin Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerileri, Matematik Ddersine Yönelik Tutumları Ve Matematik Başarılarının İncelenmesi. Adana: Yüksek Lisans Tezi.
• Gürbüz, H., Kışoğlu, M., & Erkol, M. (2007). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumlarının İnformal ve Formal Eğitim Ortamları Açısından Değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 74-84.
• İşman, A., & Eskicumalı, A. (2003). Eğitimde Planlama ve Değerlendirme. Sakarya: Değişim Yayınları, 4. Baskı.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Lambe, J. (2011). Developing pre-service teachers’ reflective capacity through engagement with classroom-based research. Reflective Practice: International and Multidisciplinary Perspectives, 12(1), 87–100.
• Lee, I. (2008). Fostering preservice reflection through response journals. Teacher Education Quarterly, 35(1), 117–139.
• Maviş, F. Ö. (2014). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Yansıtıcı Uygulame Düzeyleri İle Öğrencilerinin Yansıtıcı Düşünme Becerilerinin Karşılaştırılması. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniveristei, Yüksek Lisans Tezi.
• Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2007). İlköğretim düşünme eğitimi dersi (6, 7 ve 8. sınıf) öğretim programı. Ankara.
• Parlak, B., Marin, M., & Yıldırım, U. (2004). Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Yayınları.
• Ramsey, S. J. (2010). Making thinking public: Reflection in elementary teacher education. Reflective Practice: International and Multidisciplinary Perspectives, 11(2), 205–216.
• Sönmez, V. (2001). Program Geliştirmede Öretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şahin, H. G., & Doğu, S. (2018). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına İlişkin Tutum ve Davranışlarının İncelenmesi. Elementary Education Online, 1402-1416.
• Temizkalp, G. (2010). Öğretmen Adaylarının Yaratıcılık Düzeyleri. Burdur: Mehmet Akif Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Türk Dil Kurumu. (2008). Türkçe Sözlük. Ankara.
• Tüba. (2002). Türkiye Bilimleri Akademisi. Türkiye İçin Sürdürülebilir Kalkınma. İ. Tekeli(Ed.). Ankara: Tübitak.
• Ünver, G. (2003). Yansıtıcı Düşünme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Üstünlüoğlu, E. (2006). Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. Çağdaş Eğitim Dergisi, Vol. 31, No. 331, 17-24.
• Williams, R., & Grundnoff, L. (2011). Making sense of reflection: A comparison of beginning and experienced teachers’ perceptions of reflection for practice. Reflective Practice: International and Multidisciplinary Perspectives, 12(3), 281– 291.
• Woodward, D. M. (2004). Changes in Students Measures of Environmental Literacy as a Result of Instruction on Environmental Issue. Minnesota: The degree Doctor of Philosophy Graduate School of Minnesota.
• Yetim, N. (2014). Ortaöğretim Öğrencilerinde Yansıtıcı Düşünme Becerisi, Akademik Stres Düzeyi ve Yabancı Dil Dersi Akademik Başarı İlişkisi. Tokat: Yüksek Lisans Tezi.
• Yetim, N. (2014). Ortaöğretim Öğrencilerinde Yansıtıcı Düşünme Becerisi, Akademik Stres Düzeyi Ve Yabancı Dil Dersi Akademik Başarı İlişkisi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.