21. YY’DA TEMEL DIŞ POLİTİKA SÖYLEMLERİ ÜZERİNDEN ÇİN DIŞ POLİTİKA ALGISININ ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 17, 10 - 19, 21.02.2024

Zeynep Özalp Kaya

Öz

Dünyadaki olumlu/olumsuz Çin algısının formüle edilmesi bu makalenin temel konusudur. Çin dış politikasının tüm parametreler, dönemler ve stratejiler üzerinden analiz edilmesi oldukça geniş kapsamlı bir çalışmayı gerektirmektedir. 1980’lerden sonra izolasyon politikası terk edilerek küresel ekonomiye entegre olmaya çalışan, Karma Ekonomi Modelini uygulayan, devlet kapitalizmi olarak adlandırılabilecek politik/ekonomik sistem Çin’in nasıl algılanacağını/tanımlanacağını zorlaştırsa da Çinli yöneticilerin benlik algısı, diğer aktörlerin Çin algısı ve dünyada nasıl bir imaj yaratıldığı sorunsalı oldukça önemli bir yerde durmaktadır.
Karar verici elitin kendine özgün dünyayı okuma/algılama biçimi tartışılırken Çinli uzmanlar ve teorisyenler Avrupa-Amerika merkezli bir epistemoloji-ontoloji ve metottan ziyade Çin dış politikasının kendi bağlamı içerisinde anlaşılması gerektiğini düşünmektedir. Özellikle Konfüçyanizm ve Marksist ideolojinin Çin dış politikasına eklemlenen bazı kavram, öğreti ve ilkeleri bulunmaktır. Bu bağlamda Çin Komünist Devrimi’nden (1949) günümüze kadar karar vericilerin ürettiği Çin Rüyası, Çin Karakterli Politika, Yüzyıllık Maraton, Sosyal Uyum, Barışçıl Yükselme gibi söylem ve stratejiler üzerinden Çin algısı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çin Halk Cumhuriyeti, Dış Politika, Algı

Kaynakça

• ELLUL, J., & ARSLAN, H. (2004). Sözün Düşüşü. Paradigma.
• FAN, Y. (2000). A Classification of Chinese Culture. Cross Cultural Management, 7(2), 3-10.
• GOLLEY, J., JAİVİN, L., HİLLMAN, B. & Strange, S. (2020). China Dreams. Anu Press.
• FINGAR, T. (Ed.) (2016) Swanstrom, N. (2016). The New Great Game: China and South and Central Asia in The Era of Reform. Stanford University Press.
• HERMANN, M. G. (1980). Explaining Foreign Policy Behavior Using The Personal Characteristics of Political Leaders. International Studies Quarterly, 24(1), 7-46.
• HILL, C. (2003). The Changing Politics of Foreign Policy. Palgrave Macmillan.
• HODDER, R. (2000). In China's İmage: Chinese Self-Perception in Western Thought. Springer.
• JACQUES, M. (2009). Çin Hükmettiğinde Dünyayı Ne Bekliyor (S. Oğuz, Çev.). Akılçelen Kitaplar.
• KALIN, İ. (2018). Ben, Öteki ve Ötesi: İslâm-Batı İlişkileri Tarihine Giriş. İnsan Yayınları
• KARDAŞ, Ş., Balcı, A. & Tenekeci, N. (Eds.). (2013). Uluslararası İlişkilere Giriş: Tarih, Teori, Kavram ve Konular. Küre Yayınları.
• KULAKSIZ, S. (2019). Financial Integration Via Belt and Road Initiative: China–Turkey Cooperation. Global Journal of Emerging Market Economies, 11(1-2).
• LIU, G. (Ed). (2017). Chinese foreign policy in transtion. New York: Routledge.
• MERLEAU-PONTY, M. (1982). Phenomenology of Perception. Routledge
• ÖZALP KAYA, Z. (2023). Dış Politikada Algının Yeri: Türkiye’de Çin Algısının Bir Ölçümlenmesi, Doktora Tezi.
• PEREZ-GARCIA, M. (2021). Global History With Chinese Characteristics: Autocratic States Along The Silk Road in The Decline of The Spanish and Qing Empires 1680-1796. Springer
• ROZMAN, G. (Ed.). (2013). China’s Foreign Policy: Who Makes It, And How Is It Made? Springer.
• SHICHOR, Y (2017). Ethno Diplomacy The Uygur Hitch in Sino Turkish Relation. East West Center, Policy Studies 53, 1-72.
• SPROUT, H. (1956). Man-milieu relationship hypotheses in the context of international politics. Center of International Studies, Princeton University.Sutter, R. G. (2012). Chinese Foreign Relations: Power and Policy Since The Cold War. Rowman & Littlefield.
• SNYDER, R. C., BRUCK, H. W., SAPİN, B., SNYDER, R. C., BRUCK, H. W., & SAPİN, B. (2002). Decision-making as an Approach to the Study of International Politics (pp. 21-152). Palgrave Macmillan US.
• ŞÂYEGÂN, D. (2003). Batı Karşısında Asya, İstanbul: Anka Yay.
• WALTZ, K. (2018). Man, the state, and war: A theoretical analysis. Columbia University Press.
• WANG, G. (2019). China reconnects: Joining a deep-rooted past to a new world order.
• ZHANG, B. (2012). Chinese Perception of The Us–Exploring China’s Foreign Policy Motivations. Stosunki Międzynarodowe, 52(2),
• ZHU, Z. (2013). Foreign Policy of the People’s Republic of China. Ryan K. Beasley, Julet Kaarbo.
• ZİZEK, S., & ÜNAL, E. (2011). Ahir Zamanlarda Yaşarken. Metis Yayınları.