SÜRDÜRÜLEBİLİR EKONOMİK BÜYÜMENİN SAĞLANMASINDA VERGİ HARCAMALARININ ROLÜ: TEKNOKENTLERİN VERGİLENDİRİLMESİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 19, 108 - 119, 31.01.2025

Adil Akıncı

Öz

Sürdürülebilir ekonomik büyümenin sağlanabilmesi için üretim kaynaklarının miktarının artması ve kaynakların verimli, etkin ve iktisadi bir şekilde kullanımı gerekmektedir. Ülkelerin gelişmesi ve kalkınması için ekonomik büyümeyi sağlaması gerekmektedir. Günümüzde artan rekabet olgusu, bilim ve teknolojinin hızlı ilerlemesi, inovatif üretim hızının yüksek olması ülkelerin rekabet edebilmeleri için sağlaması gereken koşullar olarak ön plana çıkmaktadır. Ekonomik büyüme amacı modern maliye anlayışının gelişmesi ile birlikte verginin mali olmayan iktisadi amaçları arasında yerini almıştır. Politika yapıcılar maliye politikası araçlarından birisi olan vergi politikaları yoluyla ekonomik büyüme hedefini sürdürülebilir bir şekilde sağlamaya çalışmaktadır. Bu kapsamda, hem kaynakların verimli ve etkin kullanılabilmesi hem de beşeri sermaye unsurunun daha üretken hale getirilebilmesi için birtakım vergi harcamaları politikaları yoluyla sürdürülebilir ekonomik büyümenin sağlanması için politika uygulamalarına başvurmaktadır. Bu mali politikaların başında da araştırma geliştirme, inovasyon ve tasarımların yapıldığı teknokentlerin vergilendirilmesi gündeme gelmektedir. Teknokentlere sağlanan vergi muafiyetleri, vergi indirimleri ve vergi istisnaları aracılığıyla rekabet üstünlüğü sağlayacak patent, tasarım, tescil ve inovatif ürün ve hizmetlerin ekonomiye kazandırılması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada teknokentlere sağlanan vergi harcamaları uygulamaları ve teknokentlerin ekonomiye katkıları değerlendirilmiştir. Bu çalışmada teknokentlere sağlanan vergi harcamaları politikaları ve teknokentlerin ekonomiye katkıları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Teknokentlerin Vergilendirilmesi, Vergi Harcamaları, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• AKGÜN, A. E. & GÜNER, M. (2022). “Türkiye’de Teknoparkların Gelişimi ve Önemi”, M. F. Kacır, M.Şeker, M. Doğrul (Ed.), Milli Teknoloji Hamlesi, Türkiye Bilimler Aka-demisi Yayınları, Ankara: 239-261.
• EĞİLMEZ, M. (2018). Değişim Sürecinde Türkiye. Remzi Kitabevi, 11. Basım, İstanbul.
• ERDİNÇ, Z. (2018), “İktisadi Büyüme”, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Ed: Günsoy, G & Erdinç, Z., İktisadi Büyüme, Yayın No: 3656, Eskişehir.
• GORDON, J. R. (2000), Macroeconomics, Addison Wesley Longman, 8th Edition, USA.
• KAPUCU, R. & AYTAÇ, D. (2023). “Vergi Harcamaları ve Yükselen Piyasalarda Bir Karşılaştırma: Türkiye ve Latin Amerika”. Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, 3(3): 93-127.
• KAYALIDERE, G. (2014). “Türkiye’nin Teknoloji Politikalarında Teknoparkların Önemi ve Teknoparklara Yönelik Vergi Avantajları”. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1): 75-96.
• KELEŞ, M. K. & TUNCA, M. Z. (2010), “Türkiye’deki Teknokentlerin Mevcut Durumun İncelenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11: 1-22.
• KOÇ, Ö. E. (2018). “/ İçsel Büyüme /Teknoloji Yoğun Büyüme Modelleri Kapsamında Türkiye’de Teknoloji Geliştirme Bölgelerine Yönelik Vergi Uygulamaları”. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 25(2): 477-499.
• KUTBAY, H. & ÖZ, E. (2017). “Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Vergi Teşvikleri Boyutuyla Ekonometrik Analiz”. Maliye Dergisi, 173: 331-361.
• OECD (2024a), https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?locations=TR
• OECD (2024b), https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=TR
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2024), Teknoloji Geliştirme Bölgeleri İstatistikleri, https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/istatistiki-bilgiler/mi0203011501
• ŞEN, H. & SAĞBAŞ, İ. (2023). Vergi Teorisi ve Politikası, Ekin Yayınevi, 5.Baskı, Bursa. SUSAM, N. (2016). Kamu Maliyesi, Beta Yayınevi, 2. Baskı, İstanbul.
• TÜİK (2024), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Il-Bazinda-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-2023-53575 United Nations (1987), “Report of the World Commission on Environment and Development: Our common future [Brundtland report]”, https://digitallibrary.un.org/record/139811?v=pdf#files
• YALÇINKAYA, H. & SALKIM A. (2023). “Türkiye'de Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Orta Gelir Tuzağı İlişkisi Üzerine Literatür Taraması”, International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries, 07(13), 183-203.
• YILDIRIM, S. (2017). “Teknoloji, Verimlilik ve Ekonomik Büyüme”, Düşünce Dünyasında Türkiz, 8(43): 103-145.
• YORULDU, M. (2021). “Türkiye’de Vergi Harcamalarının Vergilendirmenin Fonksiyonları Açısından Değerlendirilmesi: 2019-2023”. Maliye Çalışmaları Dergisi-Journal of Public Finance Studies, 65: 139-150.