Ordu İli Yerel Mısır (Zea mays L.) Genotiplerinin Morfolojik Karakterizasyonu

Yıl 2017, , 108 - 119, 20.12.2017

Fatih Öner

https://doi.org/10.24180/ijaws.344833

Cited By: 4

Öz

Bu araştırma, Ordu il ve
ilçelerinden toplanan 156 yerel mısır genotipi kullanılarak, Ordu ekolojik
koşullarında 2013 yılında yürütülmüştür. Deneme Augmented deneme desenine göre
2 sıralı olarak yürütülmüştür. Araştırmada bitki boyu, tepe ve koçan püskülü gösterme
süreleri, ilk koçan yüksekliği, sap çapı, bitkide yaprak sayısı, koçan boyu,
koçan çapı, koçandaki sıra sayısı, sıradaki dane sayısı, koçandaki tane
ağırlığı, bintane ağırlığı ve tek bitki verimi incelenmiştir. Araştırmadan elde
edilen minimum ve maksimum verilere göre; bitki boyu 33.9-301.2 cm, ilk koçan
yüksekliği 12-195 cm, tepe püskülü gösterme süresi 68-80 gün, koçan püskülü
gösterme süresi 76-88 gün, yaprak sayısı 7.0-12.33 adet, koçan boyu 5.8-20.2
cm, koçan çapı 13.2-41.4 mm, koçandaki sıra sayısı 7.2-14.3 adet, sıradaki dane
sayısı 7.2-36.6 adet arasında değişim göstermişken, bintane ağırlığı
138.43-423.5 g ve tek bitki verimi ise 7.22-188.0 g arasında değişmiştir. Tek
bitki verimi dikkate alındığında; 156 genotipten ortalamanın üzerindeki 77
genotipin ki bu da genotiplerin %49’u ileriki ıslah çalışmalarında materyal
olarak incelenen özellikler bakımından değerlendirilebileceği sonucuna
varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yerel mısır, morfolojik karakterizasyon, tek bitki verimi

Morphological Characterization of Genotypes of Ordu Local Corn (Zea mays L.)

Öz

This study with total 156
genotypes that is collected from Ordu and districts in Ordu ecological
conditions in 2013 year. The experiment was conducted in augmented design with
two lines. At this study; plant height, first ear height, ear tassel-out time,
ear silk-out time, leaf number per plant, ear length, ear diameter, number of
rows per ear, number of grains per rows, 1000 kernel weight and kernel yield
per plant were investigated. According to the minimum and maximum values
obtained from this study; plant height, first ear height, ear tassel-out time,
ear silk-out time, leaf number per plant, ear length, ear diameter, number of
rows per ear, number of grains per rows, 1000 kernel weight and kernel yield
per plant were determined as 33.9-301.2 cm, 12-195 cm, 68-80 days, 76-88 days, 7.0-12.33
numbers per plant, 5.8-20.2 cm, 13.2-41.4 mm, 7.2-14.3 numbers, 7.2-36.6
numbers, 138.43-423.5 g, 17.5-188 g respectively. Considering the kernel yield
per plant; The 77 genotypes on the average of 156 genotypes indicate that 49%
of the genotypes can be used as material in further breeding trials.

Anahtar Kelimeler

Local genotypes, morphological characterization, kernel yield per plant

Kaynakça

• Angelo MA., Pinheiro de Carvalho, P., Jose Filipe Teixeira Gananca JFT., Abreu I., Nelia F.S., Teresa M., Santos MD., Vieira MRC and Motto M., 2008. Evaluation of the maize (Zea mays L.) diversity on the Archipelago of Madeira. Genetic Resource Crops, 55: 221-233.
• Anonim 2016. Ordu 2016 Çalışma Raporu. Ordu il Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Ordu, 17-23.
• Anonim 2017a. Toprak Mahsulleri Ofisi İstatistikleri. www.tmo.gov.tr/Upload/Document/istatistikler/tablolar/ 5misireuva.pdf [Erişim: 11 Ekim 2017].
• Anonim 2017b. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul [Erişim: 11 Ekim 2017].
• Başer İ., 1993. Mısırda verim ve kaliteye etkili başlıca karakterler ve bunların kalıtımı üzerine araştırmalar. Doktora Tezi (Basılmamış), Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Cengiz R., 2006. Mısır hatları arasındaki 8x8 yarım diallel melez döllerinde verim ve verim unsurlarının kalıtımları üzerine araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Cömertpay G., 2008. Yerel mısır populasyonlarının morfolojik ve DNA moleküler işaretleyicilerinden SSR tekniği ile karakterizasyonu. Doktora Tezi (Basılmamış), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Çeçen S., Çakmakçı S ve Turgut İ., 1998. Bazı kendilenmiş mısır hatları ve yoklama melezlerinin ikinci ürün koşullarında karşılaştırılması. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22: 209-213.
• Hartings H., Berardo N., Mazzinelli GF., Valoti P., Verderio A and Motto M., 2008. Assessment of genetic diversity and relationships among maize (Zea mays L.) Italian landraces by morphological traits and AFLP profiling. Theoretical and Applied Genetics International Journal of Plant Breeding Research, 117(6): 831-842.
• İlarslan R., Kaya Z., Kandemir I and Bretting PK., 2002. Genetic variability among Turkish pop, flint and dent corn (Zea mays L. spp. mays) races. Morphological and agronomic traits. Euphytica, 128: 173-182.
• Kabululu MS., Feyissa T and Ndakidemi PA., 2017. Evaluation of agronomic performance of local and improved maize varieties in Tanzania. Indian Journal of Agricultural Research, 51(3): 233-238.
• Kün E., 1985. Sıcak İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayın No: 953, Ders Kitabı No: 275, Ankara.
• Magorokosho C., 2006. Genetic diversity and performance of maize varieties from Zimbabwe, Zambia and Malawi. Doctora Thesis, Submitted to the Office of Graduate Studies of Texas A&M University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, USA.
• Morris, ML., Tripp R and Dankyi AA., 1999. Adoption and Impacts of Improved Maize Production Technology: A Case Study of the Ghana Grains Development Project. Economics Program Paper 99-01. Mexico, D.F.: CIMMYT.
• Ruiz de Galarreta JI and Alvarez A., 2001. Morphological classification of maize landraces from northern Spain. Genetic Resources and Crop Evolution, 48: 391-400.
• Saha BC and Mukherjee BK., 2002. A New Approach for Increasing Grain Yield in Maize. Maize genetic Corporation, www. maize.gbd.org [Access: September 08, 2017].
• Santacruz-Varela A., Widrlechner MP., Ziegler KE., Salvador RJ., Millard MJ and Bretting PK., 2004. Phylogenetic relationships among North American popcorns and their evolutionary links to Mexican and South American Popcorns. Crop Science, 44(4): 1456-1467.
• Shengu MK., 2017. Genetic study of some maize (Zea Mays L) genotypes in humid tropic of Ethiopia. International Journal of Scientific and Research Publications, 7(1): 281-287.
• Sönmez F., 2000. Azotun bazı mısır çeşitlerinde tane verimi ve verim komponentlerine etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17(1): 109-114.
• Sönmez F., Ülker M ve Çiftçi V., 2002. Sıra üzeri mesafenin dört mısır çeşidinde hasıl verimi ve bazı karakterlere etkisi üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1): 75-81.
• Vartanlı S., 2006. Ankara koşullarında hibrit mısır çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.