Maviyemiş Odun Çeliklerinde Köklenme Üzerine Alttan Isıtma Sıcaklığı ve Ortamların Etkisi

Yıl 2020, , 167 - 174, 21.07.2020

Hüseyin Çelik

https://doi.org/10.24180/ijaws.721857

Öz

Maviyemiş ılıman iklim kuşağındaki kuvvetli asit topraklarda yetişebilen çalı formunda bitkisi olan bir üzümsü meyvedir. Bu çalışmada Berkeley maviyemiş çeşidine ait bitkilerden Şubat ayında alınan sert odun çelikleri Nisan ayına kadar kayın+çam talaşı içinde +1°C sıcaklık ve %80-85 nispi nem şartlarında muhafaza edilmişlerdir. Nisan ayında 15 cm boyunda hazırlanarak 2000 ppm indol-3-butrik asit (IBA) uygulandıktan sonra ısıtmasız cam seradaki alttan ısıtmalı tavalarda ve torf ile torf+perlit ortamına dikilen çeliklere 4 farklı alttan ısıtma sıcaklığı (yok-kontrol, 20, 23 ve 26°C) uygulanmıştır. Mistleme sulama ve %55 gölgeleme altında tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak kurulan denemede her tekerrürde 20 adet odun çeliği kullanılmıştır. Köklü çelikler 8 hafta sonra ortamlardan sökülerek köklenme oranı (%), köklenme derecesi (1-9 skalası) saptandıktan sonra saksılara dikilen köklü çeliklerden elde edilen fidanlarda fidan randımanı (%) Ekim ayında saptanmıştır. Torf+perlit x 26°C kombinasyonu köklenme oranı (%75.00), fidan randımanı (%73.00) ve köklenme derecesi (5.35) bakımından en yüksek değerleri vermiştir. Berkeley maviyemiş çeşidinin sert odun çelik ile çoğaltılmasında 26°C alttan ısıtma sıcaklığı ve torf+perlit ortamının kullanılması önerilir. 

Anahtar Kelimeler

Maviyemiş, çelik, alttan ısıtma, ortam, köklenme

Destekleyen Kurum

-

Effect of Bottom Heating and Medium on Rooting of Hardwood Cuttings of Blueberry

Öz

Blueberry is a temperate climate berry fruit with bush plants can grow in strong acid soils. In this study, hardwood cuttings taken from Berkeley bushes in February were preserved in beech+pine straw until April at a temperature of +1°C and 80-85% relative humidity. In April, 15 cm long hardwood cuttings dipped in 2000 ppm indole-3-butryic acid (IBA) and planted in benches include peat moss and peat moss+ perlite medium with 4 different bottom heating tempereture (no bottom heating-control, 20, 23 and 26°C). Trial set up under randomized block design with three replication and 20 cuttings were used for each replication. The greenhouse were not heated and all benches had over misting system with 55% shade. Rooted cuttings were removed from the benches after 8 weeks and rooting rate (%) and rooting grade (1-9 scale) were determined. The seedling efficiency (%) in the seedlings obtained from rooted cuttings planted in pots and groth till th eend of the year were determined in October. The highest rooting rate (75.00%), sapling rate (73.00%) and rooting grade (5.35) obtained from the peat moss and 26°C temperature combination. It is recommended to use 26°C under bottom heating temperature and peat+perlite medium for the cutting propagation of Berkeley blueberry variety with hardwood cutting.

Anahtar Kelimeler

Blueberry, cutting, bottom heating, medium, rooting

Kaynakça

• Abolins, M., Liepniece, M., & Gurtaja, L. (2003). Propagation of highbush blueberries by softwood cuttings in Latvia. Horticulture and Vegetable Growing, 22(2), 65-73.
• Albert, T., Starast, M., Kalp, K., Kaldmae, H., Vool, E., & Paal, T. (2009). The influence of propagation method on growth of the half-highbush blueberry ‘Northblue’. Acta Horticulturae, 812, 141-145.
• Colombo, R. C., Carvalho, D. U., Cruz, M. A., & Roberto, S. R., (2018). Blueberry propagation by minicuttings in response to substrate and indolebutryic acid application methods. Journal of Agricultural Sciences, 10(9), 450- 458.
• Çelik, H., & Ağaoğlu, Y.S. (2013). Maviyemiş. In Y.S. Ağaoğlu & R. Gerçekçioğlu (Eds.), Üzümsü Meyveler (pp. 245-377). Ankara, Türkiye: Tomurcukbağ Ltd. Şti., Eğitim Yayını.
• Çelik, H., & Ateş, S. (2009). Maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) yumuşak odun çeliklerinde yaprak miktarı ve bazaldaki kesim yerinin köklenme üzerine etkileri. III. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Kahramanmaraş.
• Çelik, H., & Odabaş, M. S. (2009). Mathematical modeling of the ındole-3-butyric acid applications on rooting of northern highbush blueberry (Vaccinium corymbosum L.) softwood-cuttings. Acta Physiologiae Plantarum 31(2), 295-299.
• Çelik, H. (2006). Kuzey orijinli yüksek çalı maviyemiş yumuşak odun çeliklerinde köklenme üzerine alttan ısıtma sıcaklığının etkisi. II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Gaziosman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tokat.
• Çelik, H. (2007). Northland kuzey orijinli yüksek çalı maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) yeşil çeliklerinin köklenmesi üzerine farklı ortamların etkisi. V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
• Çelik, H. (2012a). Yüksek Boylu Maviyemiş (Highbush Blueberry) Yetiştiriciliği. Gifimey Mesleki Yayınlar Serisi-III, İstanbul.
• Çelik, H. (2012b). Yüksek boylu maviyemiş çeşitlerinde köklenme üzerine çelik tipi, çelik alma zamanı ve köklenme ortamının etkisi. IV. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Antalya.
• Çelik, H. (2016). Yüksek boylu maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) çeşitlerinden alınan yapraklı yumuşak odun mikro çeliklerde köklenme üzerine ortamların etkisi. Bahçe, 45(1), 1-6.
• Çelik, H. (2017). Yüksek boylu maviyemiş çeşitlerinden alınan yapraklı yarı odunsu çeliklerde köklenme üzerine çelik alma zamanı ve IBA uygulamalarının etkisi. Bahçe, 46 (Özel Sayı 1), 63-72.
• Debnatth, S. C. (2006). Influence of propagation method and indole-3-burtyic acid on growth and developmemnt of in vitro-and ex vitro-derived lingonberry plants. Canadian Journal of Plant Sciences, 86(1), 235-243.
• Fischer, D. L. D. O., Fachinello, J. C., Antunes, L. E. C., Tomaz, Z. F. P., & Giacobbo, C. L. (2008a). Effect of indolebutryic acid and cultivar of hardwood cutting of blueberry. Revista Brasileira De Fruticultura, 30(2), 285-289.
• Fischer, D. L. O., Fachinello, J. C., Antunes L. E. A. C., Timm, C. F., & Giacobbo, C. L. (2008b). Rooting of semi-hardwood cuttings of blueberry under different indolebutryic acid concentrations. Revista Brasileira De Fruticultura, Jaboticabal-SP, 30(2), 557-559.
• Fischer, D. L. O., Fernades, G. W., Borges, E. A., Piana, C. F. B., & Pasa, M. S. (2016). Rooting of blueberry hardwood cuttings treated with indolebutryic acid (IBA) and pro-rooting. Acta Horticulturae, 1117, 325-329.
• Hartmann, H. T., & Kester, D. E. (2014). Plant Propagation: Principles and Practices. (Pearson International Edition). Pearson, USA.
• Karabulut, B., & Çelik, H. (2019). Maviyemişin çoğaltılması, Türkiye ve dünyada yapılan çalışmalar. Bahçe, 48 (Özel Sayı-1), 197-206.
• Krewer, G., & Cline, B. (2006). Blueberry propagation suggestions. https://smallfruits.org/files/2019/06/03BlueberryPropagationSuggestions.pdf Erişim Tarihi: 16 Nisan 2020.
• Lee, J. G., & Lee, B. Y. (2009). Effect of rooting promotor and root zone temperature controls on growth and rooting of highbush blueberry cuttings. Korean Journal of Horticultural Science and Technology, 27(1), 7-11.
• Litwinczuk, W., Szczerba, G., & Wrona, D. (2005). Field performance of highbush blueberries (Vaccinium corymbosum L.) cv. ‘Herbert’ propagated by cuttings and tissue culture. Scientia Horticulturae. 106, 162-169.
• Litwinczuk, W., & Wades, M. (2008). Auxin-dependent development and habituation of highbush blueberry (Vaccinium x covilleanum But. et PI.) ‘Herbert’ in vitro shoot cultures. Scientia Horticulturae, 119, 41-48.
• Magnitskiy, S., Ligarreto, M. G., & Lancheros, H. O. (2011). Rooting of two type of cuttings of fruit crops Vaccinium floribundum Kunth and Disterigma alaternoides (Kunth) Niedenzu (Ericaceae). Agronomia Columbia, 29(2), 361-371.
• Marangon, M. A., & Biasi, L. A. (2013). Cutting propagation of blueberry in seasons of the year with indolebutryic acid and bottom heat. Pesguisa Agropecuaria Brasileir, 48(1), 25-32.
• Marino, S. R., Williamson, J. G., & Olmstead, J. W. (2014). Vegetative growth of three southern highbush blueberry cultivars obtained from micropropagation and softwood cuttings in two Florida locations. HortScience, 49(5), 556-561.
• Martinussen, I., Nilsen, H., Rothe, G., Lund, L., & Rapp, K. (2006). Seasonal variations in rooting of lingonberry (Vaccinium vitis-idea L.) cuttings. Acta Horticulturae, 715, 439-442.
• Miller, S., Rawnsley, E., George, J., & Patel, N. (2006). A comparison of blueberry propagation techniques used in New Zealand. Acta Horticulturae, 715, 97-401.
• Nascimento, D. C., Schuch, M. W., & Peil, R. M. N. (2011). Rooting of blueberry microcuttings originated from semi-hidroponic clonal microgarden. Revista Brasileira De Fruticultura Jaboticabal-SP, 33(4), 1251-1256.
• Pacholczak, A., & Nowakowska, K. (2015). The ex vitro rooting of blueberry (Vaccinium corymbosum L.) microcuttings. Folia Horticulturae, 27(2), 145-150.
• Pelizza, T. R., Damiani, C. R., Rufato, A. R., Souza, A. L. K., Ribeiro, M. F., & Schuch, M. W. (2011). Microcutting in blueberry using brach from different posistions and substrates. Bragantia, Campinas, 70(2), 319-314.
• Ristow, N. C., Antunes, L. E. C., & Carpenedo, S. (2014). Substrates for rooting microcutting blueberry cultivar Georgiagem. Revista Brasileira De Fruticultura Jaboticabal-SP, 34(1), 262-268.
• Ruter, J.M. (2015). Cloning Plants by Rooting Stem Cuttings. In A.C. Beyl & R.N. Trigiano (Edts.) Plant Propagation Concepts and Laboratory Exercises, (pp. 219-229), CRC Press.
• SPSS. (2017). IBM SPSS Statistics 25.0 for Windows. Armonk, NY.
• Turna, İ., Kulaç, Ş., Güney, D., & Seyis, E. (2013). Boylu Maviyemişin (Vaccinium corymbosum L.) çelikle üretilmesinde hormon ve ortamın etkisi. Ormancılık Dergisi, 9(2), 93-104.
• Wei, Q. Y. (2011). Field performance of blueberry trees using Vaccinium arboreum as a rootstock. ASHS Annual Conference Paper. Waikoloa, Hawaii
• Wei, Q. Y., Basey, A., & Sturman, P. (2013). Effect of rootstock and soil amendment on three highbush blueberry cultivars. ASHS Annual Conference Paper. Palm Desert, California