Vitis vinifera and Vitis labrusca’da Sekonder Tomurcukların Donma Noktalarının Belirlenmesi

Yıl 2021, , 217 - 221, 25.08.2021

Muhammed Küpe

https://doi.org/10.24180/ijaws.963507

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, asma kış gözlerinde ikincil sürgün yatağı olarak bilinen sekonder tomurcukların kış donlarına dayanım kabiliyetlerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. 2016 ve 2017 yıllarında Vitis vinifera L. ve Vitis labrusca türlerine ait birer genotip üzerinde yürütülen çalışmada örnekler üç farklı dinlenme döneminde alınmıştır. Bağdan alınan bir yaşlı dalların 4., 5. ve 6. boğumlardaki kış gözleri içerisinden sekonder (ikincil) tomurcuklar ayrılarak teste tabi tutulmuştur. Don testi DTA (Diferansiyel Termal Analiz) yöntemi ile yapılmış ve +4 oC’de başlatılan testte sıcaklık kademeli olarak düşürülmüş ve -30 oC’de test sonlandırılmıştır. Yapılan test sonucunda, Vitis vinifera türüne ait genotipin sekonder tomurcuklarının donmaya başladığı en yüksek sıcaklığın -16,48 oC, en düşük sıcaklığın ise -19,49 oC’de olduğu, Vitis labrusca türüne ait genotipin sekonder tomurcuklarının ise donmaya başladığı sıcaklıkların -15,77 oC ile -20,99 oC’de arasında gerçekleştiği belirlenmiştir. Her iki yılda da Vitis vinifera türüne ait sekonder tomurcukların donmaya başladığı en düşük sıcaklıkların dayanıklılığın kazanıldığı derin dinlenme döneminde, Vitis labrusca türüne ait sekonder tomurcukların ise dinlenmenin henüz başına tekabül eden aklimasyon döneminde olduğu belirlenmiştir. Ekzoterm süreleri bakımında da her iki tür için de en kısa süreli ekzotermlerin derin dinlenme döneminde gerçekleştiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak sekonder tomurcukların donma noktasının türler arasında farklılık gösterdiği gibi, yıldan yıla ve bitkinin içerisinde bulunduğu fizyolojik döneme göre de değişebildiği tespit edilmiştir. Sekonder tomurcukların donma noktalarının belirlenmesi ile asma kış gözlerinde daha doğru don hasarı tespitinin yapılabilmesinin mümkün olacağı kanaati oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler

Asma, DTA, sekonder tomurcuk, soğuk zararı

Determination of Freezing Points of Secondary Buds in Vitis vinifera and Vitis labrusca

Öz

This study was carried out to determine ability of secondary buds to winter freezing in two Vitis species viz. Vitis vinifera L. and Vitis labrusca L. In 2016 and 2017, one genotype of V. vinifera and one genotype of V. labrusca were sampled at 3 different periods during winter dormant period. The one-year-old shoots obtained from vineyards in winter and the secondary buds on 4th, 5th and 6th nodes on shoots has been used for freezing test. For freezing test, DTA (Differantial Thermal Analyses) methods has been used and test was started at +4 oC and temperature has been decreased and terminated at -30 oC. According to test results, the highest and the lowest temperatures to start freezing of secondary buds of the genotype belongs to V. vinifera was -16.48 oC and -19.49 oC, respectively. For V. labrusca genotype, these values were -15.77 oC and -20.99 oC, respectively. The short period of exotherm has been occurred in deep dormancy period for both species. As a result, freezing points of secondary buds varied among species as well years and physiological status of plants. Determining of freezing points of secondary buds in grapes, it is possible to make better prediction of winter injury.

Anahtar Kelimeler

Grapevine, DTA, cold damage secondary buds

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y. S. (1999). Bilimsel ve Uygulamalı Bağcılık (Asma Biyolojisi). Kavaklıdere Eğitim Yayınlar. No:1, Ankara.
• Andrews, P. K., Proebsting, E. L., & Campbell, G. S. (1984). An exotherm sensor for measuring the cold hardiness of deep super cooled flower buds by differential thermal analysis. HortScience, 18, 77-78.
• Buztepe, A. (2016). Erzincan ili Üzümlü ilçesi koşullarında yetiştirilen Karaerik üzüm çeşidinde pozisyonlarına bağlı olarak kış gözlerinin don toleranslarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çelik, H., Köse, B., & Cangi, R. (2008). Determination of fox grape genotypes (Vitis labrusca L) grown in northeastern Anatolia. HortScience, 35, 162-170.
• Eriş, A. (1982). Ankara Koşullarinda Yetiştirilen Bazi Üzüm Çeşitlerinin Soğuk Gereksinimleri ve Dona Dayanimlarinin Saptanmasi Üzerine Araştirmalar. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 856. Ankara.
• Grant, T. N., Dami, I. E., Ji, T., Scurlock, D., & Streeter, J. (2009). Variation in leaf and bud soluble sugar concentration among Vitis genotypes grown under two temperature regimes. Canadian Journal of Plant Science, 89, 961-968.
• Grant, T. N., & Dami, I. E. (2015). Physiological and biochemical seasonal changes in vitis genotypes with contrasting freezing tolerance. American Journal of Enology and Viticulture. 66, 195-203.
• Keller, M. (2015). The Science of Grapevines-Anatomy and Physiology. Academic Press., Burlington.
• Küpe, M., & Köse, C. (2016). Determination suitable pruning after cold according to injured degree on Karaerik grape cultivar. Ataturk University Journal of the Faculty of Agriculture, 46(1), 21-28.
• Küpe, M., & Köse, C. (2019). Determination of cold damage in field and laboratory conditions in dormant buds of Karaerik grape cultivar. Ataturk University Journal of the Faculty of Agriculture, 50(2), 115-121.
• Mills, L. J., Ferguson, J. C., & Keller, M. (2006). Cold-hardiness evaluation of grapevine buds and cane tissues. American Journal of Enology and Viticulture, 57, 194-200.
• Mittler, R. (2006). Abiotic stress, the field environment and stress combination, Trends Plant Science, 11, 15-19.
• Rogiers, S. Y. (1999). Frost injury and cold hardiness in grapes. Australian Grapegrower and Winemarker, 432, 3-38.
• Salisbury, F. B., & Ross, C. W. (1992). Plant Physiology. IV Print Wadsworth Inc. Belmont, CA, USA.
• Seyedbagheri, M. M., &, Fallahi. E. (1994). Physiological and environmental factors and horticultural practices influencing cold hardiness of grapevines. Journal of Small Fruits and Viticulture, 2, 3-38.
• Sivritepe, N., Burak., M., & Temel, Y. (2001). Ata Sarısı, Uslu ve Yalova İncisi üzüm çeşitlerinde dona dayanımın belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15, 25-38.,
• Wolf, T. K., & Pool, R. M. (1987). Factors affecting exotherm detection in differential thermal analysis of grapevine dormant buds. Journal of the American Society for Horticultural Science, 112, 520- 525.
• Wolpert, J. A., & Howell, G. S. (1985). Cold acclimation of concord grapevines. i. variation in cold hardiness with in the canopy. American Journal of Enology and Viticulture, 36, 185-188.
• Zhang, J., Wu, X., NIU, R., LIU, Y., LIU, N., XU, W., & Wang, Y. (2012). Cold-resistance evaluation in 25 wild grape species. Vitis, 51, 153-160.