Yem Kaynağı Olarak Değerlendirilen Noaea mucronata’nın Aktif Gelişme Süresince Besin Kompozisyonundaki Değişimler

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 117 - 123, 30.06.2019

Süleyman Temel

https://doi.org/10.24180/ijaws.487284

Cited By: 4

Öz

Bu çalışma, kurak meralarda yetişen dikenli hölmez otu
(Noaea mucronata (Forssk.) Asch.&
Schweinf.)’nun aktif olarak gelişme gösterdiği dönemlerde sahip olduğu besin
içeriğindeki değişimi belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Böylelikle otlayan
hayvanların günlük besin gereksinimlerini karşılayıp karşılayamadığı konusunda
fikir sahibi olunacaktır. Araştırma korunan bir alanda tesadüf bloklar deneme
desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Örnekler, Nisan-Ekim 2015
tarihleri arasında her ayın 15’inde hayvanların otlama alışkanlıkları taklit
edilerek bitkinin farklı kısımlarından alınan sürgün+yaprak şeklinde
gerçekleştirilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre KMO (kuru madde oranı),
HP (ham protein oranı), NDF (doğal çözücülerde çözünemeyen lif), ADF (asit
çözücülerde çözünemeyen lif), ADL (asit çözücülerde çözünemeyen lignin), KMS
(kuru madde sindirilebilirliği), SE (sindirilebilir enerji), ME (metabolik
enerji), KMA (kuru madde alımı) ve NYD (nispi yem değeri) içerikleri aylara
göre önemli farklılıklar göstermiştir. KMO, NDF, ADF ve ADL oranları Nisan
ayından Haziran ayına kadar artış gösterirken, HP, SE, ME, KMS, KMA ve NYD
azalış göstermiştir. Haziran ayından itibaren de incelenen tüm özelliklere ait
değerler genel olarak durağan bir hal almıştır. Sonuç olarak ilkbahar
dönemlerinde Noaea mucronata’nın
besin içeriğinin hayvanların beslenmesine çok önemli katkı sağlayacağı, ancak
yaz ve sonbahar dönemlerinde besin içeriklerinde azalmalar olduğundan
hayvanlara enerji ve besin içeriği yüksek ek yemlerin verilmesine ihtiyaç
olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kaba yem, kurak meralar, iğdır, yem değeri

Variations in Nutrient Composition During Noaea mucronata’s Active Growth As a Source of Roughage

Öz

This study was carried out in order to determine the
changes in nutrient content during active growth of thorny saltwort (Noaea mucronata (Forssk.) Asch.&
Schweinf.) grown in arid rangelands. In this way, it will be had an idea about
whether grazing animals can meet their daily nutritional requirements or not.
The research was established in randomized blocks experiment design with three
replications on a protected area. Shoot+leaf samples taken from different parts
of the plant were collected by imitating the ruminants’ browsing habits on the
15th of each month between April and October 2016. The analysis results showed
that the DMR (dry matter ratio), CP (crude protein), NDF (neutral detergent
fibre), ADF (acid detergent fibre), ADL (acid detergent lignin), DE (digestible
energy), ME (metabolizable energy), DMD (dry matter digestibility), DMI (dry
matter intake) and RFV (relative feed value) were different significantly
according to months. The DMR, NDF, ADF and ADL have showed an increase from
April to June, but CP, DE, ME, DMD, DMI and RFV. The values belong to all the
parameters examined were generally stable from June. Consequently, it was
determined that nutrient contents of Noaea
mucronata can be significantly contribute to the feeding of the animals in
the spring periods, but when there was a reduction in the nutrient contents
during summer and autumn months, animals should be fed by supplementary feeds
with high nutrient and energy content.

Anahtar Kelimeler

Roughage, arid rangelands, iğdır, forage value

Kaynakça

• Al-Oudat. M., Khatib Salkini, A., & Tiedeman, J. (2005). Major native plant species in the Knanasser area, Syria (Al-Hass and Shbeith mountains). ICARDA Aleppo, Syria.
• Alatürk, F., Alpars, T., Gökkuş, A., Çoşkun, E., & Akbağ H. (2014). Bazı çalı türlerinin besin maddesi içeriklerinin mevsimsel değişimi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 133-141.
• AOAC, (1997). Official Methods of Analysis. Association of Official Analytical Chemists. 16th ed. 3rd revision. Arlington, VA, USA.
• Arzani, H., Ahmadi, Z., Azarnivand, H., & Bihamta, M. R. (2010). Forage quality of three lifmee forms of rangeland species in semi arid and semi humid regions in different phenological stages. Desert, 15, 71-74.
• Ataşoğlu, C., Şahin, S., Canbolat, Ö., & Baytekin, H. (2010). The effect of harvest stage on the potential nutritive value of kermes oak (Quercus coccifera) leaves. Livestock Research for Rural Development, 22, 182-185.
• Ben Salem, H., Norman, H. C., Nefzaoui, A., Mayberry, D. E., Pearce, K. L., & Revell, D. K. (2010). Potential use of Oldman saltbush (Atriplex nummularia Lindl.) in sheep and goat feeding. Small Ruminant Research, 91, 13-28.
• Calsamiglia, S., Cardozo, P. W., Ferret, A., & Bach, A. (2008). Changes in remen microbial fermentation are due to a combined effect of type of diet and pH. Journal of Animal Science, 86, 702-711.
• Claessens, A., Michaund, R., Belanger, G., & Mather, D. E. (2005). Leaf and stem characteristics of timothy plants divergently selected for the ratio of lignin to cellulose. Crop Science, 45, 2425-2429.
• Demir, U., & Keskin, B. (2016). Sakız geveni (Astragallus gummifer L.)’nin yıllık besin içeriğinde meydana gelen değişimlerin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 6, 121-125.
• Dökülgen, H., & Temel, S. (2015). Yaprağını döken Karaçalı (Palirus spina-christi Mill.) türünde yaprak ve yaprak + sürgünlerinin mevsimsel besin içeriği değişimi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 5, 57-65.
• Evans, J. P., & Geerken, R. (2006). Classifying rangeland vegetation type and coverage using a Fourier component based similarity measure. Remote Sensing of Environment, 105, 1-8.
• Fonnesbeck, P. V., Clark, D. H., Garret, W. N., & Speth, C. F. (1984). Predicting energy utilization from alfalfa hay from the Western Region. Proceeding of American Society of Animal Sciences (Western Section), 35, 305-308.
• Frost, R. A., Wilson, L. M., Launchbaugh, K. L., & Hovde, E. M. (2008). Seasonal change in forage value of rangeland weeds in Northern Idaho. Invasive Plant Science and Management, 1, 343-351.
• Kacar, B., Katkat, A. V., & Öztürk, Ş. (2006). Bitki Fizyolojisi (2. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karakuş, B., & Keskin, B. (2018). Devekıran (Atraphaxis spinosa L.) çalısının büyüme sürecinde besin içeriğinin değişimi üzerine bir araştırma. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4, 39-44.
• Khalil, J. K., Sawaya, W. N., & Hyder, S. Z. (1986). Nutrient composition of Atriplex leaves grown in Saudi Arabia. Journal of Range Management, 39, 104-107.
• Louhaichi, M., & Tastad, A. (2010). The Syrian steppe: past trends, current status, and future priorities. Rangelands, 32, 2-7.
• Martiniello, P., & Teixeira da Silva, J. A. (2011). Physiological and bio agronomical aspects involved in growth and yield components of cultivated forage species in Mediterranean environments: A review. European Journal of Plant Science and Biotechnology, 5(Special Issue 2), 64-98.
• Maybodi, N. B., & Arzani, H. (2005). An investigation of range plants' palatability and goat behavior in Posht-kooh Rangelands, Yazd Province. Iranian Journal of Natural Resources, 58, 909-919.
• Meissner, H. H., & Paulsmeier, D. V. (1995). Plant compositional constituent affecting between plant and animal species prediction of forage intake. Journal of Animal Science, 73, 2447-2457.
• MGM, (2016). Başbakanlık DMİ Genel Müdürlüğü Meteoroloji Bültenleri, Ankara.
• Mountousis, J., Papanikolaou, K., Stanogias, G., Chatzitheodoridis, F., & Roukos, C. (2008). Seasonal variation of chemical composition and dry matter digestibility of rangelands in NW Greece. Journal of Central European Agriculture, 9, 547- 556.
• NRC, (2001). Nutrient Requirements of Small Ruminants: Sheep, Goats, Cervids, and New World Camelids. National Research Council of the National Academies, Washington DC.
• Oktay, G., & Temel, S. (2015a). Ebu Cehil (Calligonum polygonoides L. ssp. comosum (L’Her.) çalısının yıllık yem değerinin belirlenmesi. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University, 32, 30-36.
• Oktay, G., & Temel, S. (2015b). Otlatma idaresi açısından Ebu Cehil (Calligonum polygonoides L. ssp. comosum (L’hér.)) çalısının fenolojik seyrinin belirlenmesi. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University, 32, 1-6.
• Papanastasis, V. P., Yiakoulaki, M. D., Decandia, M., & Dini-Papanastasi, O. (2008). Integrating woody species into livestock feeding in the Mediterranean areas of Europe. Animal Feed Science and Technology, 140, 1-17.
• Parissi, Z. M., Papachristou, T. G., & Nastis, A. S. (2005). Effect of drying method on estimated nutritive value of browse species using an in vitro gas production technique. Animal Feed Science and Technology, 123-124, 119-128.
• Parlak, A. O., Gökkuş, A., Hakyemez, B., & Baytekin, H. (2011). Forage yield and quality of Kermes oak and herbaceous species throughout a year in Mediterranean zone of western Turkey. Journal of Food, Agriculture & Environment, 9, 510-515.
• Rad, M. S., Rad, J. S., Teixeira da Silva, J. A., & Mohsenzadeh, S. (2013). Forage quality of two halophytic species, Aeluropus lagopoides and Aeluropus littoralis in two phenological stages. International Journal of Agronomy and Plant Production, 4, 998-1005.
• Sheaffer, C. C., Peterson, M. A., Mccalin, M., Volene, J. J., Cherney, J. H., Johnson, K. D., Woodward, W. T., & Viands, D. R. (1995). Acid Detergent Fiber, Neutral Detergent Fiber Concentration and Relative Feed Value. North American Alfalfa Improvement Conference, Minneapolis.
• Temel, S., & Şahin, K. (2010). Iğdır ilinde yem bitkilerinin mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 21, 64-72.
• Temel, S., & Tan, M. (2009). Erdemli (Mersin) yöresi makiliklerindeki çalı türlerinin tespiti ve yoğunlukları üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40, 81-89.
• Temel, S., & Tan, M. (2011a). Akdeniz bölgesi makiliklerdeki çalı türlerinin rakım ve yöneye bağlı olarak yaprak verimleri ve oranlarının belirlenmesi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17, 257-262.
• Temel, S., & Tan, M. (2011b). Fodder values of shrub species in maquis in different altitudes and slope aspects. The Journal of Animal and Plant Sciences (The JAPS), 21, 508-512.
• Temel, S. (2015). Vejetatif ve tohum olgunlaştırma döneminde Salsola tragus L. ve Noaea mucronata (Forssk.) Asch. & Schweinf.’nin yem kalite özelliklerinin belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 1, 23-30.
• Temel, S., & Kır, A. E. (2015). Bazı çalı ve ağaç türlerinin mevsimsel dönem ve hayvan gruplarına göre otlanmada tercih durumlarının belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 1, 31-39.
• Temel, S., Sürmen, M., & Tan, M. (2015). Effects of Growth Stages on the Nutritive Value of Specific Halophyte Species in Saline Grasslands. The Journal of Animal and Plant Sciences, 25, 1419-1428.
• Temel, S. (2017). Yüksek rakımlı çayır-mera alanlarında yetişen bazı yabani türlerin yem içeriklerinin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 7, 293-298.
• Temel, S., & Temel, I. (2018). Türkiye için endemik Calligonum polygonoides L. ssp. comosum (L’Hér.) çalısının otlanmada tercih durumları ile bazı bitkisel ve verim özelliklerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 49, 7-13.
• Tolunay, A., Adiyaman, E., Akyol, A., & İnce, D. (2009). Herbage growth and fodder yield characteristics of kermes oak (Quercus coccifera L.) in a vegetation period. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8, 290-294.
• Ülgen, N., & Yurtsever, N. (1995). Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Yayınları, Genel Yayın No: 209, Teknik Yayınlar No:66, 4. Baskı, Ankara.
• Van Soest, P. J., Robertson, J. D., & Lewis, B. A. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and non-starch polysaccharides in relation to animals nutrition. Journal of Dairy Science, 74, 3583-3597.