Antalya İlindeki Üreticilerin Tarımsal Faaliyetler ve Çevre İlişkisi Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 263 - 274, 21.07.2020

Tuba Beşen , Betül Sayın , Mehmet Ali Çelikyurt , Musa Kuzgun , Şerife Gülden Yılmaz , Başak Aydın , Melike Bahçeci

https://doi.org/10.24180/ijaws.688424

Cited By: 2

Öz

Damla sulama sistemleri su ve toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımına yardımcı olurken su tasarrufu ve bitki kalitesinde de artış sağlayan sistemlerdir. Bu çalışmada, Antalya ilinde damla sulama desteği alan ve damla sulama desteği almayan işletmelerin tarımsal faaliyetler ve çevre ilişkisi hakkındaki görüşleri incelenmiştir. Antalya ilinde damla sulama desteklerinden yararlanan 62 üretici ve damla sulama desteği alan işletmeler ile benzer özelliklere sahip, ancak damla sulama desteğinden yararlanmayan 62 üretici olmak üzere toplam 124 üretici ile yüz yüze yapılan anketler ile elde edilen bilgiler kullanılmıştır. Grupların tarımsal faaliyetler ve çevre ilişkisi hakkındaki görüşleri arasında farklılık olup olmadığı ki-kare analizi ile belirlenmiştir. Her iki grup ile ilgili bilgilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikten yararlanılmıştır. Üreticilerin tarımsal faaliyetler ve çevre ilişkisi hakkındaki görüşleri kümeleme analizi ile değerlendirilmiştir. Ward tekniği ve K-ortalama tekniği kullanılmıştır. Ki-kare analizine göre “Aşırı toprak işleme erozyona neden olur” ve “İlaçlama ile hasat arasında geçen sürenin önemi vardır” yargıları gruplar arasında değişirken diğer yargılar destekleme alan ve almayan gruplara göre değişmemektedir. Kümeleme analizine göre damla sulama desteği alan üreticilerin %1.6’sının birinci kümede, %30.6’sının ikinci kümede, %32.3’ünün üçüncü kümede, %35.5’inin dördüncü kümede yer aldığı, damla sulama desteği almayan üreticilerin ise 4.8’inin birinci kümede, %12.9’unun ikinci kümede, %40.3’ünün üçüncü kümede, %41.9’unun dördüncü kümede yer aldığı tespit edilmiştir. Yargıların kümeler arasında farklılık gösterme durumları ANOVA analizi ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda, üreticilere tarımsal faaliyetlerin çevreye vereceği zararlar ile ilgili daha detaylı bilgilendirme çalışması yapılması ihtiyacı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kümeleme analizi, ward analizi, damla sulama, çevresel etki

Assessment of Producers' Opinions on Agricultural Activity and Environment Relationship in Antalya Province

Öz

Drip irrigation systems are irrigation systems that help water and soil resources to be used more sustainably while providing water savings and increase in plant quality. In this study, the opinions of the producers that received and did not receive drip irrigation support in Antalya province about their agricultural activities and environmental relations were examined. The information obtained through face-to-face surveys with a total of 124 producers, including 62 producers who benefited from drip irrigation supports and 62 producers who did not benefit from drip irrigation support with similar features, were used. Whether there is a difference between the opinions of the groups about the agricultural activities and the environment relation was determined by chi-square analysis. Descriptive statistics were used to evaluate the information about both groups. The producers' opinions about agricultural activities and environmental relations were evaluated by cluster analysis. Ward technique and K-mean technique were used. According to the chi-square analysis, “Excessive tillage causes erosion” and “The time between spraying and harvesting matters” depends on the status of supporting the judgments, while the other judgments do not change according to the support status. According to the cluster analysis, 1.6% of the producers who receive drip irrigation support are in the first cluster, 30.6% in the second cluster, 32.3% in the third cluster, 35.5% in the fourth cluster, 4.8 of the producers who do not receive drip irrigation support are in the first cluster, 12.9% are in the second cluster, 40.3% in the third cluster and 41.9% in the fourth cluster. The status of judgments to differ among clusters was analyzed by ANOVA analysis. As a result of the study, it has been determined that there is a need to inform the producers about the damages that the wrong agricultural practices will cause to the environment.

Anahtar Kelimeler

cluster analysis, Ward analysis, drip irrigation, environmental impact

Kaynakça

• AB. (2019). Establishing agri-environmental indicators. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Agri-environmental_indicators_-_fact_sheets#Establishing_agri-environmental_indicators. Erişim tarihi: 02 Nisan 2019.
• Aldenderfer, M. S., & Blashfİeld, R. K. (1984). Cluster Analysis. Beverly Hills: Sage Publications, USA.
• Aydın, B, Öztürk, O., Özer, S., Çebi, U., & Özkan, E. (2019a). Tarımsal uygulamalarda üreticilerin çevre algısının analizi: Edirne ili örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6, 851–858.
• Aydın, B., Uysal, O., Candemir, H., Yılmaz, H., Subaşı, O. S., Küçükcongar, M., Çelik, Z., Beşen, T, Taşğın, G., İpekçioğlu, Ş., Aygören, E., Aydın, O., Çobanoğlu, F., Özçelik, A., Şahinli, M. A., & Yılmaz, H. İ., (2019b). Türkiye’de Damla Sulama Desteklerinin Etki Analizi Proje Sonuç Raporu, TAGEM/TEPD/17/G/A08/P01/006. Atatürk Toprak Su ve Tarımsal Meteoroloji Araştırma Enstitüsü, Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Kırklareli.
• Bayraktar, A. (2018). Üreticilerin tarımsal mücadele ilaçlarını bilinçli bir şekilde kullanmalarını etkileyen faktörler: Samsun ili Çarşamba ilçesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Baude, M., Meyer, B. C., & Schindewolf, M. (2019). Land use change in agricultural landscape causing degradation of soil based ecosystem services. Science of The Total Environment, 659, 1526-1536.
• Blashfield, R. K., & Aldenferder, M. S. (1978). The literature on cluster analysis. Multivariate Behavioral Research, 13, 271-295.
• Benzer, R., & Benzer, S. (2018). Yeraltısuyu ve yüzey sularının nitrat kirliliği tahmini: Kütahya. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(1), 279-287.
• Berkes, M.F. (1991). Çevre ve Ekoloji, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Beşen, T., Karakurt, E., Elmas, E., Karabulut Aloe, A., Sürek, D., Aysel Altundağ, M., Bay, U., Karahan, F., Dengiz, O., Namlı, A., Ateş, Ç., Saygın, F., Cebel, H., İncirkuş, V., Demirkıran, O., & Başkan, O. (2018). Ekosistem Yaklaşımıyla Kırsal Kalkınma Metodolojisinin Geliştirilmesi Projesi Proje N0: TAGEM/TSKAD/14/A13/P08/01. Toprak, Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, A., & Karakaya, E. (2017). Bingöl ili Adaklı ilçesi elma üreticilerinin tarımsal ilaç kullanımında bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi ve ekonomik analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2), 119–129.
• Çelik, Ş., Şengül, T., Şengül, Ö., & İnci, H. (2018). Türkiye'de illere göre hayvansal ve bitkisel ürünlerin kümeleme analizi ile incelenmesi. Journal of Awareness, 3, 385-398.
• Evans, A. E. V., Metao-Sagasta, J., Qadir, M., Boelee, E., & Ippolito, A. (2019). Agricultural water pollution: key knowledge gaps and research needs. Current Opinion in Environmental Sustainability, 36, 20-27.
• FAO. (2011). The State Of The World’s Land And Water Resources For Food and Agriculture (SOLAW): Managing Systems At Risk. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome and Earthscan, London.
• FAO. (2014). Asia and Pacific Commission on Agricultural Statistics, Twenty-fifth Session, Agri-environmental Indicators and Te Recently Adopted Framework for The Development of Environment Statistics – FDES.
• FAO. (2015). Towards A Water and Food Secure Future. Critical Perspectives for Policy-Makers, Food and Agriculture Organization of The United Nations Rome, Revised Reprint World Water Council Marseille.
• FAO (2017). Water for Sustainable Food and Agriculture. A report produced for the G20 Presidency of Germany. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
• Fentabila, M. M., Nichol, C. F., Jones, M. D., Neilsen G.H., Neilsen, D., & Hannam, K. D. (2016). Effect of drip ırrigation frequency, nitrogen rate and mulching on nitrous oxide emissions in a semi-arid climate: an assessment across two years in an apple orchard. Agriculture. Ecosystems and Environment, 23, 242–252.
• Harrison, Paul. (1993). The Third Revolution (Population, Environment and Sustainable World), Penguin Books, London.
• Hu, Q., Yang, Y., Han, S., & Wang, J. (2019). Degradation of agricultural drainage water quantity and quality due to farmland expansion and water-saving operations in arid basins. Agricultural Water Management, 213(2019), 185-192.
• Karaca, G., & Selenay, M. F. (2001). Harran ovasında karık ve damla sulama sistemlerinin ekonomik yönden karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi, 7, 166-176.
• Karataş, E., & Alaoğlu, Ö. (2011). manisa ilinde üreticilerin bitki koruma uygulamaları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48, 183-189.
• Küçükyumuk, C., Kaçal, C., Ertek, A., Öztürk, G., & Kukul Kurttaş, Y. S. (2012). Pomological and vegetative changes during transition from flood ırrigation to drip ırrigation: starkrimson delicious apple variety. Scientia Horticulturae, 136, 17–23.
• Likert, R. (1932). A technique for the measurement of attitudes. Archives of Psychology, 22, 5-55.
• Önen, C., Avcı, S., & Güneş, G. (2015). Çiftçilerin tarım ilaçlamasında kullandığı koruyucu sağlık önlemleri. Turkish Journal of Public Health, 13, 147-154.
• Özdamar, K. (2018). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Nisan Kitabevi, Eshişehir.
• Öztürk, F. P., Küçükyumuk, C., Kaçal, E., & Yıldız, H. (2018). Verim çağındaki elma ağaçlarında yüzey sulama yönteminden damla sulama sistemine geçiş sürecinin ekonomik değerlendirmesi. Kahraman Maraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21, 102-108.
• Sharma, M., & Wadhawan, P. (2009). A cluster analysis study of small and medium enterprises. IUP Journal of Management Research, 8, 7-23.
• Turan, İ. & Şimşek, U. (2015). Eğitim araştırmlarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 186-203. TÜİK. (2019). Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001. Erişim tarihi: 01 Kasım 2019.
• Udawatte, R. P., Rankoth, L. M., & Jose, S. (2019). Agroforesrty and biodiversity. Sustainability, 11(10), 2879.
• Yamane,, T. (1967). Elementary Sampling Theory Prentice. Hall Inc., Englewood Cliffs, N.J., USA.