Pest and Beneficial Species on Cherry and Sour Cherry Orchards in Bolu

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 435 - 443, 21.12.2020

Gülay Kaçar , A. Sami Koca

https://doi.org/10.24180/ijaws.732908

Cited By: 3

Öz

Cherry and sour cherry are economically important fruit varieties with fresh and dry consumption. Due to ecological features of Seben (Bolu), it is the most fruit producing of Bolu province. This study was carried out to determine the pest and beneficial species in the cherry and sour cherry orchards of Seben between 2015 and 2016. Surveys were done every two weeks from the beginning May to the ending October. A result of this study, 16 insect harmful species from 14 families of seven orders and seven beneficial species from three families of three orders were determined in the cherry orchards. Rhagoletis ceraci L. (Diptera: Tephritidae), Myzus cerasi F. (Hemiptera: Aphididae), Drosophila suzukii Matsumura (Diptera: Drosophilidae), Panonychus ulmi (Koch) and Tetranychus urticae Koch (Acarina: Tetranychidae) were found as more common harmful species. Stethorus gilvifrons Muls., Stethorus punctillum Weise, Coccinella septempunctata L. (Coleoptera: Coccinellidae) and Chrysoperla carnea Steph. (Neuroptera: Chrysopidae) were determined as the most common natural enemies.

Anahtar Kelimeler

Bolu, cherry, sour cherry, pests, natural enemies

Bolu İli Kiraz ve Vişne Bahçelerinde Belirlenen Zararlı ve Faydalı Türler

Öz

Kiraz ve vişne, taze ve kuru tüketime sahip ekonomik olarak önemli meyve çeşitleridir. Seben (Bolu), ekolojik özellikleri bakımından meyve üretiminde Bolu’nun en fazla paya sahip ilçesidir. Bu çalışma 2015-2016 yılları arasında Seben ilçesinde bulunan kiraz ve vişne alanlarında bulunan zararlı ve faydalı türleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Örneklemeler mayıs ayından ekim ayı sonuna kadar iki haftada bir kez yapılmıştır. Çalışma sonucunda yedi takıma bağlı 14 familyadan 16 zararlı böcek türü, üç takımdan üç familyaya bağlı yedi faydalı tür belirlenmiştir. Zararlı türlerden Rhagoletis ceraci L. (Diptera: Tephritidae), Myzus cerasi F. (Hemiptera: Aphididae), Drosophila suzukii Matsumura (Diptera: Drosophilidae), Panonychus ulmi Koch ve Tetranychus urticae Koch (Acarina: Tetranychidae) kiraz ve vişne bahçelerinde yaygın türler olarak bulunmuştur. Faydalılardan ise en yaygın türler olarak Stethorus gilvifrons Muls., Stethorus punctillum Weise, Coccinella septempunctata L. (Coleoptera: Coccinellidae) ve Chrysoperla carnea Steph. (Neuroptera: Chrysopidae) belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bolu, kiraz, vişne, zararlılar, doğal düşmanlar

Kaynakça

• Anonim (2017). Kiraz ve Vişne Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Atakan, E. (2009). Adana ve çevresinde yenidünya bahçelerinde bulunan Thysanoptera (Trips) türleriyle avcı böceklerin populasyon değişimleri ve trips zararı üzerine araştırmalar. Alatarım, 8(2), 1-7.
• Bolda, M., Goodhue, R. E., & Zalom, F. G. (2010). Spotted wing drosophila: potential economic impact of a newly established pest. Agricultural and Resource Economics Update, 13(3), 5-8.
• Bozkurt, V., & Özdem, A. (2013). Orta Anadolu Bölgesinde kiraz ağaçlarında zararlı meyve yazıcıböcek türlerinin (Coleoptera: Curculionidae: Scolytinae) tespiti, yoğunlukları ile önemli türün biyolojik kriterlerinin belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 53(2), 65-76.
• Çalmaşur, Ö. (2007). Erzurum ilinde kiraz sülüğü Caliroa cerasi (Linnaeus, 1758) (Hymenoptera: Tenthredinidae)’nin biyolojisi ve zararı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38(1), 59-63.
• Çam, H. (1993). Tokat ve çevresinde kiraz, vişne ve idris ağaçlarında bulunan Heteroptera türleri üzerinde araştırmalar. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10, 32-42.
• Çınar, M., Çimen, İ., & Bolu, H. (2004). Elazığ ve Mardin illeri kiraz ağaçlarında zararlı olan türler, doğal düşmanları ve önemlileri üzerinde gözlemler. Türkiye Entomoloji Dergisi, 28(3), 213-220.
• Düzgüneş, Z. (1980). Küçük Arthropodların Toplanması, Saklanması ve Mikroskobik Prepatlarının Hazırlanması. Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Efil, L. (2018). Çanakkale İli çilek alanlarında yeni bir zararlı Drosophila suzukii (Matsumura) (Diptera: Drosophilidae)’nin yayılış alanları ve bulaşıklığı. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(3), 280-284.
• Ertop, S., & Özpınar, A. (2011). Çanakkale ili kiraz ağaçlarındaki fitofag ve yararlı türler ile bazı önemli zararlıların popülasyon değişimi. Türkiye Entomoloji Bülteni, 1(2), 109-118.
• FAO. (2020). Bitkisel üretim istatistikleri http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Erişim tarihi: 02 Mayıs 2020.
• Haas, F., & Henderickx, H. (2002). Dermaptera from Cyprus and Turkey. Beitraege zur Entomologie Keltern, 52(1), 235-239.
• Kaçar, G., & Koca, A. S. (2017). First recording of spotted wing drosophila in Bolu and Düzce of Turkey and moleculer identification, II. International Iğdır Symposium, Iğdır, Turkey.
• Kaçar, G., & Nishikawa, M. (2014). Forficulidae fauna of olive orchards in the South Eastern and Mediterranean Regions of Turkey. Journal of the Entomological Research Society, 16(1), 27-35.
• Kaçar, G. (2020). New records of the parasitoids of Drosophila suzukii: molecular identification in newly invaded areas in Turkey. Turkish Journal of Entomology, 44(1), 71-79.
• Kalyoncu, İ. H., Ersoy, N., & Kurt, H. (2008). Kiraz (Prunus avium L.) yeşil uç çeliklerinin köklenmesi üzerine farklı ıba dozları ve nem seviyelerinin etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 22(46), 68-72.
• Kaplan, M. (2019a). Diyarbakır ili bazı kiraz bahçelerinde bulunan zararlı ve faydalı böcek türleri ile bazı önemli zararlı türlerin doğada görülme zamanı. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 17, 283-289.
• Kaplan, M. (2019b). Elazığ ili kiraz üretim alanlarında kiraz sineği (Rhagoletis cerasi L.) (Diptera: Tephritidae)'nin yayılışı, doğaya çıkış zamanı, popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranını belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16, 363-366.
• Kaya Ü., & Öncüer C. (1988). Investigations on the effect of two different food to the biology of Chrysoperla carnea (Steph.) (Neuroptera:Chrysopidae) which are reared in laboratory. Turkish Journal of Entomology, 12(3), 151-159.
• Lazarov, A., & Grigorov, P. (1961). Karantina Na Rastenijata Zemizdat, Sofia, Bulgaria. 258 pp
• Lee, J. C., Bruck, D. J., Curry, H., Edwards, D., Haviland, D. R., van Steenwyk, R. A., & Yorgey, B. M. (2011). The susceptibility of small fruits and cherries to the spotted-wing drosophila, Drosophila suzukii. Pest Management Science, 67, 1358-1367.
• Maher, B. J., & Logan, D. P. (2007). European earwigs, Forficula auricularia, and predation of scale insects in organic and conventionally managed kiwifruit. New Zealand Plant Protection, 60, 249-253.
• Nishikawa, M., & Kaçar, G. (2018). Apterygida albipennis (Megerle von Mühlfeld, 1825) (Dermaptera: Forficulidae: Forficulinae), a new record for Turkey, with a note on the nomenclatural validity of the species name. Japanese Journal of Systematic Entomology, 24(2), 238-242.
• Nizamlıoğlu, K. (1957). Türkiye meyve ağacı zararlıları ve mücadelesi. Koruma Tarım İlaçları AŞ Neşriyatı, 5, 134-154.
• Okyar, Z., & Tezcan, S. (2013). On the noctuid fauna (Lepidoptera: Noctuidae) of ecological cherry orchards in western Turkey. Zoology in the Middle East, 22(1), 95-102.
• Orhan, A., Aslantaş, R., Önder, B. S., & Tozlu, G. (2016). First record of the invasive vinegar fly Drosophila suzukii (Matsumura) (Diptera: Drosophilidae) from eastern Turkey. Turkish Journal of Zoology, 40, 290-293.
• Önder, S., Ufuk, U., Orhan, R., Tozlu, G. & Aslantaş, B. (2016). Anadolu’da yeni bir meyve zararlısı olan Drosophila suzukii’nin kolanizasyon senaryosu. 23. Ulusal Biyoloji Kongresi, Gaziantep, Türkiye.
• Özbek, S. (1978). Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 128, Ders Kitabı: 11, Adana.
• Özbek, H., Güçlü, Ş., & Hayat, R. (1996). Kuzeydoğu tarım bölgelerinde taş çekirdekli meyve ağaçlarında bulunan fitofag ve predatör böcek türleri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 20, 267-282.
• Özbek Çatal, B., Amangeldi, Z., Çalışkan Keçe, A. F., & Ulusoy, M. R. (2020). Adana ili kiraz yetiştiriciliği yapılan alanlarda belirlenen zararlı böcek türleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 18, 332-337.
• Özcan, R. (2007). Başyayla (Karaman) ilçesinde kiraz ağaçlarında bulunan zararlı böcekler, akarlar ve doğal düşmanlarının tespiti üzerine araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Özder, N., (1999). Tekirdağ ilinde kiraz bahçelerinde bulunan doğal düşmanlar ve bunlardan yumurta parazitoiti Trichogramma cacoeciae March. (Hym.: Trichogrammatidae)'nin yaprak büken türlerinde (Lep.: Tortricidae) doğal etkinliği üzerinde araştırmalar. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi, Adana, Türkiye.
• Özgen, İ., Gözüaçık, C., Karsavuran, Y., & Fent, M. (2005). Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde antepfıstığı, kayısı, kiraz ve zeytin ağaçlarında bulunan Pentatomidae (Heteroptera). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2), 35-43.
• Özkan, C., Gürkan, O., & Hancıoğlu, Ö. (2004). Çubuk (Ankara) ilçesi vişne ağaçlarında zararlı olan türler, doğal düşmanları ve önemlileri üzerinde gözlemler. Tarım Bilimleri Dergisi, 11(1), 57-59.
• Pszczola, D. E. (2001). Antioxidants: from preserving food quality to quality of life. Food Technology, 55, 51-59.
• Rather, S., Buhroo, A. A., & Khanday, A. L. (2017). Occurrence of eulophid parasitoids on apple leaf miner Lyonetia clerkella Linn. (Lepidoptera: Lyonetiidae) in Kashmir. International Journal of Entomology Research, 2(6), 39-43.
• Ridgway, R. L., & Jones, S. L. (1968). Field cage-releases of Chrysopa carnea for supression of population of the bollworm and the tobacco budworm on cotton. Journal of Economic Entomology, 61(4), 892-897.
• Sasaki, M., & Sato, R. (1995). Bionomics of the cherry drosophila, Drosophila suzukii Matsumura (Diptera: Drosophilidae) in Fukushima Prefecture (Japan). Annual Report of the Society of Plant Protection of North Japan, 46, 164-172.
• Stark S. B., & Whitford F. (1987). Functional response of Chrysopa carnea (Neuroptera: Chrysopidae) larvae feeding on Heliothis virescens (Lep.: Noctuidae) eggs on cotton in field cages. Entomophaga, 12(5), 521-527 pp.
• Şengonca, Ç. (1980). Türkiye Chrysopidae (Neuroptera) Faunası Üzerinde Sistematik ve Taksonomik Araştırmalar. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karanatina Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 138 s.
• Tezcan, S. (1995). Kemalpaşa (İzmir) yöresi kiraz ağaçlarında zararlı Buprestidae (Coleoptera) familyası türleri üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 19(3), 221-230.
• Tezcan, S., & Civelek, H. S. (1996). Kemalpaşa (İzmir) yöresi kiraz ağaçlarında zararlı Scolytus rugulosus'un yayılışı, biyolojisi ve zararı üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Entomoloji Kongresi, Ankara.
• Tezcan, S., & Gülperçin, N. (2000). İzmir ve Manisa illeri ekolojik kiraz üretim bahçelerinin ana zararlılarından Kiraz sineği (Rhagoletis cerasi L.) (Diptera: Tephritidae) ile savaşta sarı yapışkan tuzaklardan yararlanma olanakları. Türkiye 4. Entomoloji Kongresi, Aydın.
• Tezcan, S. & Pehlivan, E. (2001). İzmir ve Manisa illeri ekolojik kiraz üretim bahçelerinin faunası üzerinde araştırmalar: Lucanoidea ve Scarabaeoidea (Coleoptera) türleri üzerinde bir değerlendirme. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 38(2-3), 31-37.
• Tezcan, S., & Uygun, N. (2003). İzmir ve Manisa yöresi ekolojik kiraz üretim bahçelerinde saptanan Coccinellidae (Coleoptera) türleri üzerinde bir değerlendirme. Türkiye Entomoloji Dergisi, 27(1), 73-79.
• Tezcan, S., & Yıldırım, E. (2004). On the Vespidae, Sphecidae, Scoliidae, Megachilidae and Apidae (Hymenoptera) fauna of ecologically managed cherry orchards in western Turkey. Perspectives on Biosystematics and Biodiversity. Prof. TC Narendran Commemoration Volume, 241-247.
• Tezcan, S., & Kocarek, P. (2009). Dermaptera fauna of the ecologically managed cherry orchards in western Turkey. Munis Entomology & Zoology Journal, 4(2), 572-576.
• TÜİK. (2020). Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. Erişim tarihi: 02 Mayıs 2020.
• Ulu, O., Önuçar, A., Zümreoğlu, A., Uzun, S., Ergüden, T. M., Aykaç, K., Kılıç, M., Çakır, O., Ceylan, S., & Koçlu, T. (1995). Kiraz Bahçelerinde Entegre Mücadele Araştırma Geliştirme ve Uygulama Projesi (1990- 1995 Yılları 1. Dilim Sonuç Raporu). Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Bornova, İzmir.
• Ulusoy, M. R., Vatansever, G., & Uygun, N. (1999). Ulukışla (Niğde) ve Pozantı (Adana) yöresinde kirazlarda zararlı olan türler, doğal düşmanları ve önemlileri üzerindeki gözlemler. Türkiye Entomoloji Dergisi, 23(2), 111-120.
• Uygun, N. (1981). Türkiye Coccinellidae (Coleoptera) Faunası Üzerinde Taksonomik Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 157. Bilimsel Araştırma ve İnceleme Tezleri, 48, 110s.
• Uzun, A., Tezcan, S., & Demırözer, O. (2015). Thrips (Thysanoptera) species occurring in cherry orchards in Isparta province of western Turkey. Linzer Biologisch Beiträg, 47(1), 963-968.
• Yiğit, A., & Uygun, N. (1982). Adana, İçel ve Kahramanmaraş illeri elma bahçelerinde zararlı ve yararlı faunanın saptanması üzerinde çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 22(4), 163-178.
• Zümreoğlu, A. (1986). Three years population studies of the European cherry fruit fly (Rhagoletis ceraci L.) with special reference by means of Rebel traps in the western part of Turkey. Proceeding of the CEC/IOBC, Hamburg, Germany.