KLASİK TÜRK MÜZİĞİ ESERLERİNDEKİ DEĞERLERİN ÖĞRENCİ GÖZÜNDEN İNCELENMESİ: GÜZEL SANATLAR LİSESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 68 - 75

Emrah Bayram , Sevda Gülşah Yıldırım

https://doi.org/10.22252/ijca.1558489

Öz

Araştırmada Güzel Sanatlar Lisesinde öğrenim gören öğrencilerin gözünden Klasik Türk Müziği eserlerinde yer alan değerlere ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma modeli doğasına uygun olarak doküman incelemesi yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma grubunu Klasik Türk Müziği eserlerinden sınıf düzeylerinde icra edilen dört eser ve bu eserleri inceleyen her bir sınıf kademesinden olmak üzere 11 Güzel Sanatlar Lisesi öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda analiz edilen eserlerde değerden ziyade duygu ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Yine eserlerin değerler açısından etkisine yönelik öğrencilerin genelde duyuşsal alana yönelik ifadelere rastlanmıştır. Eğitim-öğretim süreci içerisinde tercih edilen eserlerin, öğrenciler açısından değerleri yeterince yansıtmadığı sonucuna erişilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Değerler, müzik eserleri, Güzel Sanatlar Lisesi

Etik Beyan

Yapılan bu çalışmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmuştur. Yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemiştir.

ANALYZING THE VALUES IN CLASSICAL TURKISH MUSIC WORKS FROM THE STUDENT'S POINT OF VIEW: THE EXAMPLE OF FINE ARTS HIGH SCHOOL

Öz

In the research, it was aimed to reveal the views of students studying at Fine Arts High School about the values in Classical Turkish Music works. In the research, document analysis method was preferred in accordance with the nature of qualitative research model. The study group consisted of 11 Fine Arts High School students from each grade level who analyzed four Classical Turkish Music works performed at each grade level. As a result of the research, it was seen that the works analyzed included expressions of emotion rather than values. Again, statements about the effect of the works in terms of values were generally found in the affective domain. It was concluded that the works preferred in the education and training process do not reflect the values sufficiently for the students.

Anahtar Kelimeler

Values, musical pieces, Fine Arts High School

Kaynakça

• Akyol, Y. (2017). II. Meşrutiyet dönemi eğitimcilerinin değerler eğitiminde edebi ürünlerin ve müziğin kullanımına ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 376-393.
• Arıcı, A.F. & Er, Z. (2017). Değerler eğitimi aracı olarak türküler: Bir içerik analizi. İçinde T. Şimşek & B.V. Yıldız (Ed.), IV. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri Kitabı (19-27). İstanbul: Step Matbaacılık.
• Ayhan, A. (2015). Müzik imgelerinin kültür aktarımında kullanılabilirliği: Kültürel yansımalar. İnönü Üniversitesi kültür ve Sanat Dergisi, 1(1), 79-83.
• Cerrahoğlu, M. (2013). 20. Yüzyıl âşıklık geleneğinin önemli temsilcilerinden Neşet Ertaş ve türkülerinde işlediği konular. İçinde S. Bekki (Ed.) Uluslararası Bozkırın Tezenesi Neşet Ertaş Sempozyumu Bildirileri Kitabı (ss. 179-195). Ankara: Yalçın Matbaacılık.
• Coşkun Keskin, S. & Akyıldız, M. (2021). Barış Manço şarkılarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi,19(42), 153-186. https://doi.org/10.34234/ded.936570.
• Çiftçi, N. (2001). Almanya ve Türkiye’deki Türk lise öğrencilerinin ahlaki yargı yeteneklerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dilek, O. (2019). Neşet Ertaş türkülerindeki Sosyal Bilgiler dersi değerleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Erdoğan, G. (2015). Barış Manço örneğinden hareketle müziğin ahlak eğitimindeki önemi ve işlevi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 117-124.
• Ergüven, Ş. (2017). İlköğretim müzik ders kitaplarında yer alan Atatürk temalı şarkıların değerler bakımından incelenmesi. Online Journal Of Music Sciences, 2(3), 228-246.
• Farris, P. J. (2015). Elementary and middle school social studies (7th ed.). USA: Waveland Press.
• Gardikiotis, A. & Baltzis, A. (2010). Rock music for myself and justice to the World!: Musical identity, values, and music preferences. Psychology of Music, 40(2). 143-163.
• Gök, O. (2017). Spor lisesi ve güzel sanatlar lisesi öğrencilerinin bireysel değerlerinin tespiti. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Gül-Gişi, C. (2019). Müzik ders kitaplarında yer alan eserlerin Unesco tarafından kabul edilen değerler çerçevesinde incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Gültekin, F. (2007). Tarih I dersinde işe koşulabilecek değer öğretiminin yeni yaklaşımlarının öğrencilerin “hoşgörü” değeri anlayışlarının gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güngör, E. (2003). Kültür değişmesi ve milliyetçilik (e-metin). HİSAR Kültür Gönüllüleri E-Metin Projesi.
• Halstead, M., & Taylor, M. J. (1996). Values in education and education in values. London: The Falmer Press.
• Halstead, J. M. & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202.
• Hasegawa, M. (2016). Development of moral emotions and decision-making from childhood to young adulthood. Journal of Moral Education, 45(4), 387-399.
• Irmak, Y. & Yüce, L. (2024). Âşık Veysel’in Şiirlerinde Millî ve Evrensel Konular Külliye, 5(1), 152-168. DOI: 10.48139/aybukulliye.1416639
• Karagözoğlu, N. (2020). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin dinlediği şarkıların sözlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomik Araştırmaları Dergisi, 7(8), 56-78.
• Karataş, B. (2024). Darü’l Elhan Halk Müziği Külliyatı’nın değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kaya, G. & Canbulat, T. (2018). Hayat Bilgisi dersi değerlerinin öğretiminde halk ozanlarının önemi: Neşet Ertaş örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(14),147-159.
• Kayır, G. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin değer algılarının incelenmesi: Eskişehir ili örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Kova, Ö. (2014). TRT repertuvarında bulunan deyiş ve semahların müzikal analizi ve değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Kurtdede Fidan, N. & Öner, Ö. (2018). Değerler eğitimine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 4(1), 1-17.
• Lindeman, M. & Verkasalo, M. (2005). Measuring values with the short Schwartz's value survey. Journal of Personality Assessment, 85(2), 170-178.
• McSweeney, B. (2002). Hofstede’s model of national cultural differences and their consequences: A triumph of faith- a failure of analysis. Human Relations, 55(1), 89-118.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Ed. M. Bütün & S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
• Roederer, J. G. (1984). The search for a survival value of music. Music Perception, 1(3), 350-356.
• Schwartz, S. H. (2012). An overview of the Schwartz theory of basic values. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1). https://doi.org/10.9707/2307-0919.1116.
• Sucu, A. Ö. (2013). Neşet Ertaş’ın şiirlerinde tasavvufî manada insan-ı kâmil modeli ve geleneksel değerler. İçinde S. Bekki (Ed.). Uluslararası Bozkırın Tezenesi Neşet Ertaş Sempozyumu Bildirileri Kitabı II (ss.831-841). Ankara: Yalçın Matbaacılık.
• Şahin, A. (2022). Neşet Ertaş türkülerinin Türkçe dersi kök değerleri bağlamında incelenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 1-15.
• Turanalp, M. F. (2019). Şarkılarla dini ve ahlaki değer aktarımı: Barış Manço örneği. Bilimname, XXXVII(1), 685-724.
• Turhan, M. & Kova, Ö. (2012). Değerler eğitimi açısından Türk halk müziği ve halk ozanları: Neşet Ertaş, Âşık Mahsuni Şerif, Âşık Veysel ve Özay Gönlüm bağlamında bir inceleme. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 3(6),117-128.
• Türk Dil Kurumu –TDK- (2024). “değer”. http://tdk.gov.tr’den alınmıştır.
• Uludağ, A. K. (2023). A content analysis study on values education within the framework of Turkish music and Barış Manço works. Turcology Research, 77, 268-276.
• Yağcı, H. (2006). Ortaöğretim öğrencilerinin değer yönelimleri üzerine karşılatırmalı bir araştırma (Zeytinburnu örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yılar, Ö. & Yılar, R. (2013). Neşet Ertaş’ın şiirlerinde eğitim unsurları. İçinde S. Bekki (Ed.) Uluslararası Bozkırın Tezenesi Neşet Ertaş Sempozyumu Bildirileri Kitabı II (ss.987-996). Ankara: Yalçın Matbaacılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı), Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, S. G. (2019). Değerler eğitimine yönelik bir model önerisi: değer içselleştirme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Yükrük, S. & Akarsu, S. (2015). İlkokul (1-4) müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların değerler bakımından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(4), 1684-1707.
• Yükrük, S. & Akarsu, S. (2017). Ortaokul (5-8) müzik ders kitaplarında yer alan şarkıların değerler bakımından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1171-1186.