KAYIHAN KESKİNOK ESERLERİNDE MİTOLOJİK ÖGELER

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 76 - 89

Semra Çevik

https://doi.org/10.22252/ijca.1560118

Öz

Resim sanatı; yazılı edebiyatta sözlü ifadenin anlatıldığına benzer bir biçimde fikirleri görsel imgelerle hikâyeleştirir. Sanatçı sözlü düşüncenin anlamını renk, doku ve çizgiyle güçlendirerek somutlaşmasını sağlar. Resim sanatında sanatçılar konularını günlük yaşamdan seçtikleri gibi aynı zamanda onları mitoloji ile ilişkilendirirler. Yaratıcılık aracı olarak mitoloji resme önemli katkılar sağlar ve bir tür kurgu olarak anlatılar aracılığıyla bilinçaltı ile iletişim kurmaktadırlar. Mitolojik anlatıların görünen dünyanın ve toplumun işleyişini düzenleyen ortak bilinçaltının ürünleri olduğundan hareketle Kayıhan Keskinok’un eserlerinde hangi mitolojik anlatılar ve ögelerine yer verdiği bu çalışmanın ana sorusunu oluşturmaktadır.
Bu çalışmada; sanatçının vakıftaki eserleri, basılı kitapları incelenmiş ve eserlerinde kullandığı mitolojik ögeler tespit edilmiştir. Sanatçının eserlerinde; Sümer, Yunan mitolojisine ait ögelerin öne çıktığı bulgulanmıştır. Bu mitolojilerin yanı sıra çağdaş destanlar, Anadolu kahraman ve lider miti ögelerinin de sanatçının çalışmalarında sıklıkla yer aldığı görülmüştür. Bu bağlamda farklı mitolojik anlatılar içeren çalışmalardan birer örnek seçilmiş, ilgili efsaneler tespit edilerek ikonografik okumaları yapılmış, betimsel analiz yöntemiyle incelenerek mitolojik ögeler içeren eserlerde anlatıcı olarak Kayıhan Keskinok’un kuşaktan kuşağa aktarılarak gelen söylenceyi kendi sanat tarzı ile izleyicinin deneyimine nasıl sunduğu aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kayıhan Keskinok, resim sanatı, mitoloji, efsane, kahraman

MYTHOLOGICAL ELEMENTS IN KAYIHAN KESKINOK'S WORKS

Öz

The art of painting narrates ideas with visual images in a manner similar to the way verbal expression is told in written literature. The artist makes the meaning of the verbal thought concrete by strengthening it with color, texture and line. In the art of painting, artists not only choose their subjects from daily life but also associate them with mythology. Mythology as a tool of creativity makes important contributions to painting and communicates with the subconscious through narratives as a kind of fiction. Considering that mythological narratives are the products of the common subconscious that regulate the functioning of the visible world and society, the main question of this study is which mythological narratives and elements Kayıhan Keskinok includes in his works.
In this study, the artist's works in the foundation and printed books were examined and the mythological elements used in his works were determined. It was found that the elements of Sumerian and Greek mythology were prominent in the artist's works. In addition to these mythologies, it has been observed that contemporary epics, Anatolian hero and leader myth elements are frequently included in the artist's works. In this context, a sample of works containing different mythological narratives has been selected, the relevant legends have been identified, iconographic readings have been made, they have been examined with the descriptive analysis method, and it has been conveyed how Kayıhan Keskinok, as the narrator in works containing mythological elements, presents the myth that has been passed down from generation to generation to the experience of the audience with his own artistic style.

Anahtar Kelimeler

Kayıhan Keskinok, pictorial art, mythology, legend, hero

Kaynakça

• BORİNİSLAW, M. (1990). Büyü,Bilim ve Din, Çev. Saadet Özkal, Kabalcı Yayınları, İstanbul ( PDF erişim: 10 Eylül 2024)
• BURKE, P. (2003). Afişten Heykele, Minyatürden Fotoğrafa Tarihin Görgü Tanıkları, Çev. Zeynep Yelçe, Kitap Yayınevi, İstanbul
• CAMPBELL, J. (2013). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Çev. Sabri Gürses, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2013, 415-416)
• CÖMERT, B. (1980). Mitoloji ve İkonografi. Meteksan Ltd.Şti. Ankara
• ÇEVİK, S. (2021). Sanat Tanıklıkları Resimden Heykele, Müzikten Tiyatroya, Fotoğraftan Edebiyata, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara
• DOĞAN SUCUOĞLU, M. (2020). Gılgamış Mitosunu Günümüz Sanatı Üzerinden Okumak. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya
• ELİADE, M. (2001). Mitlerin Özellikleri, Çev. Sema Rifat, Om Yayınevi, İstanbul
• ERHAT, A. (2000). Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul
• ERHAT, A. (2017). Troya Masalı, Günışığı Kitaplığı, İstanbul
• GEZGİN, İ. (2018). Sanatın Mitolojisi, Sel Yayıncılık, İstanbul
• Kuvayı Milliye Resimleri sergi kataloğu, 2022: s.2-3, Keskinok Vakfı Yayınları