The Optimal Level of Budget Deficit and Domestic Debt Burden: Evidence From Türkiye in Period 1975-2019

Yıl 2024, Cilt: 39 Sayı: 1, 100 - 113, 02.03.2024

Yasin Karadeniz

https://doi.org/10.24988/ije.1270593

Öz

This paper aims to investigate whether there is an optimal ratio of Budget Deficit/GDP and Domestic Debt Stock/GDP in terms of economic growth for the period 1975-2019 in Türkiye. The results obtained with the ARDL Bounds Test approach indicate the existence of an optimal ratio for both indicators. These rates are 5.13% for Budget Deficit/GDP and 22.78% for Domestic Debt Stock/GDP. While the increase in these indicators has a positive effect on economic growth up to these rates, then this effect becomes negative.

Anahtar Kelimeler

Budget Deficit, Domestic Debt Burden, Economic Growth, ARDL Bounds Test

Bütçe Açığı ve İç Borç Yükünün Optimal Düzeyi: 1975-2019 Döneminde Türkiye’den Kanıtlar

Öz

Bu çalışma, ekonomik büyüme açısından Bütçe Açığı/GSYİH ve İç Borç Stoku/GSYİH’ya ilişkin optimal bir oranın var olup olmadığını araştırmayı amaçlamaktadır. Türkiye’ye ait 1975-2019 dönemi verilerinin kullanıldığı çalışmada ARDL Sınır Testi yaklaşımıyla elde edilen sonuçlar her iki gösterge için de optimal bir oranın varlığını göstermektedir. Bu oranlar, Bütçe Açığı/GSYİH için %5,13 ve İç Borç Stoku/GSYİH için ise %22,78 olarak hesaplanmaktadır. Bu göstergelerdeki artış, bu oranlara kadar ekonomik büyümeyi pozitif etkilerken; daha sonra bu etki, negatif olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Açığı, İç Borç Yükü, Ekonomik Büyüme, ARDL Sınır Testi

Kaynakça

• Abbas, S. M. A. ve J. E. Christensen (2007). The Role of Domestic Debt Markets in Economic Growth: An Empirical Investigation for Low-income Countriesand Emerging Markets, IMF Working Paper, WP/07/127.
• Adak, M. (2010). Kamu Açıkları ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, 159, 233-243.
• Arnone, M. ve Presbitero, A. (2007). External Debt Sustainability and Domestic Debt in Heavily Indebted Poor Countries, Rivista Internazionale di Scienze Sociali, 2, 1-25.
• Arslan, A. (2022). Türkiye’de İç ve Dış Borçlanmanın Ekonomik Büyümeye Etkisi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1), 127-140.
• Ashfaq, M. ve Padda, I.U.H. (2020). Estimating the Optimal Level of Public Debt for Economic Growth: An Evidence from Pakistan. Quest Journal of Management and Social Sciences, 1(2), 222-232.
• Barışık, S. ve Kesikoğlu, F. (2015). Türkiye'de Bütçe Açıklarının Temel Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003 Var, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması), Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61 (4) , 59-82.
• Barro, R. J. (1989). The Ricardian Approach to Budget Deficits, Journal of Economic Perspectives, 3 (2): 37-54.
• Baum, A. ve Checherita-Westphal, C. ve Rother, P. (2012). Debt and Growth: New Evidence for the Euro Area, ECB Working Paper No. 1450.
• Bektaş, A. (2019). Dolaylı-Dolaysız Vergiler Temelinde Bütçe Dengesinin İktisadi Büyümeye Etkisi: Türkiye ve Almanya Örneği, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (2), 425-448.
• Blinder, A. S. ve Solow, R. M. (1973). Does Fiscal Policy Matter?, Journal of Public Economics, 2(4), 319-337.
• Bulus, G. C. (2020). Growth-maximizing public debt in Türkiye: An empirical investigation. Economics and Business Review, 6(20), 68-87.
• Cecchetti, S. G., Mohanty, M. S. ve and Zampolli, F. (2011). The Real Effects of Debt, BIS Working Papers, No. 352.
• Checherita-Westphal, C., ve Rother, P. (2012). The impact of high government debt on economic growth and its channels: An empirical investigation for the euro area, European Economic Review, 56(7), 1392–1405.
• Çavdar, Ş. Ç. (2011). Türkiye’de Bütçe Açıklarının İktisadi Büyüme ve İstikrar Üzerine Etkileri (1994Q1-2004Q4), Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 26-41.
• Çevik, N. K. ve Cural, M. (2013). İç Borçlanma, Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1989-2012 Dönemi Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, 165, 115-139.
• Çiçek, H., Gözegir, S. ve Çevik, E. (2010). Bir Maliye Politikası Aracı Olarak Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1990–2009), C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1): 141-156.
• Demir, M. ve Sever, E. (2008). Kamu İç Borçlanmasının Büyüme, Faiz ve Enflasyon Oranı Üzerindeki Etkileri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,7(25), 170-196.
• Dileyici, D. ve Özkıvrak, Ö. (2010). Bütçe Anlayışındaki Değişim Süreci: Denk Bütçe İlkesinin Erozyonu ve Açık Bütçe Politikası, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 2(1), 33-55.
• Ela, M. ve Pata, U. K. (2019). Türkiye'de Bütçe Açığının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir Analiz, III. Uluslararası EUREFE Kongresi.
• Ertürk Atabey, S. ve Bıyık, G. (2018). Türkiye’de İç Borç Stokunun Ekonomik Büyümeye Olan Etkisinin Analizi, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 643. 89-106.
• EVDS (2022). Tüm Seriler. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (Erişim Tarihi: 08.11.2022).
• Gürdal, T. ve Yavuz, H. (2015). Türkiye’de İç Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2012 Dönemi Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 117-129.
• IMF (2002), Emerging local bond markets, Global Financial Stability Report, September 2002, Washington D.C.
• Kanca, O. C. (2017). İç Borçlanma, Enflasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye için Ekonometrik Bir Uygulama (1980- 2014), Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(627), 47-58.
• Kaya, L. ve Çadırcı, Ç. (2022). Kamu İç Borç Stoku ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Nedensellik Analizi, Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 5(1), 130-139.
• Klein, Lawrence Robert; (1950), The Keynesian Revolution, London, Macmillan.
• Mehl, A. ve Reynaud, J. (2005), The Determinants of Domestic Original Sin in Emerging Market Economies, Working Paper Series 560, European Central Bank.
• Mert, Mehmet ve Çağlar, Abdullah Emre; (2019), Eviews ve Gauss Uygulamalı Zaman Serileri Analizi, Ankara, Detay Yayıncılık.
• Pesaran, M. H., Shin, Y., ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
• Spencer, R. W. ve Yohe, W. P. (1970). The "Crowding Out" of Private Expenditures by Fiscal Policy Actionst, 13(October), 12-24.
• Turan, T. (2019). Kamu Borcunun Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye için Eşbütünleşme Analizi, Maliye Dergisi, 177, 1-27.
• Umutlu, G., Alizadeh, N. ve Erkılıç, A. Y. (2011). Maliye Politikası Araçlarından Borçlanma ve Vergilerin Ekonomik Büyümeye Etkileri, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 75-93.
• Worldbank (2022). World Development Indicators. https://databank.worldbank.org/source/ world-development-indicators, (Erişim Tarihi: 08.11.2022).
• Yılmaz, B. E. ve Cural, M. (2010). Türkiye’de İç Borçlanmadaki Değişimi Belirleyen Faktörlere Yönelik Bir Regresyon Analizi Çalışması: 1975 – 2010, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları 54. Seri