MIST Ülkelerinin İhracat Rekabet Güçlerinin Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2024, Cilt: 39 Sayı: 2, 488 - 506

Mahsun Yalçın

https://doi.org/10.24988/ije.1309730

Öz

Bu çalışmanın amacı, MIST ülkelerinin ihracat rekabet güçlerini, çeşitli indeksler kullanarak belirlemek ve Türkiye’nin söz konusu ülke grubu içerisindeki durumunu tespit etmektir. Bunun haricinde, MIST ülke grubu içerisinde yer alan Türkiye’nin ihracat rekabet gücü değerlendirilerek ihracat ve ithalat politika önerilerinde bulunulması da çalışmanın amaçları içerisinde yer almaktadır. Bu amaçla, çalışmada söz konusu ülkelerin rekabet güçlerini belirlemek için 2012-2021 dönemi 10 yıllık ihracat-ithalat verileri WITS veri tabanından çekilmiştir. İhracat Benzerlik İndeksi analiz sonuçlarına göre, MIST ülkeleri arasında Türkiye ile en fazla ihracat benzerliğine sahip olan ülke Meksika olmuştur. Net İhracat İndeksi analiz sonuçlarına göre, Meksika’nın 71, Endonezya’nın 82, Güney Kore’nin 96 ve Türkiye’nin ise 97 ürün grubunda rekabet avantajı elde ettiği belirlenmiştir. SITC Teknoloji Sınıflandırması sonuçlarına göre ise Meksika’nın sermaye yoğun ve kolay taklit, Endonezya’nın hammadde ve emek yoğun, Güney Kore’nin sermaye yoğun, kolay ve zor taklit, Türkiye’nin ise emek ve sermaye yoğun ürünlerin ihracatında rekabet gücünün olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rekabet Gücü, Karşılaştırmalı Üstünlük, SITC, MIST

Comparative Analysis Of Export Competitiveness Of MIST Countries

Öz

The aim of this study is to determine the export competitiveness of MIST countries using various indices and to determine the situation of Turkey in the country group in question. Apart from this, it is also among the aims of the study to make export and import policy recommendations by evaluating the export competitiveness of Turkey, which is in the MIST country group. For this purpose, in the study, 10 years of export-import data for the period of 2012-2021 were drawn from the WITS database in order to determine the competitiveness of the countries in question. According to the results of the Export Similarity Index analysis, Mexico has the highest export similarity with Turkey among the MIST countries. According to the Net Export Index analysis results, it was determined that Mexico had a competitive advantage in 71 product groups, Indonesia 82, South Korea 96, and Turkey 97 product groups. According to the results of the SITC Technology Classification, it has been determined that Mexico has a competitive advantage in the export of capital intensive and easy imitation, Indonesia in raw material and labor intensive, South Korea in capital intensive, easy and difficult imitation, and Turkey in the export of labor and capital intensive products.

Anahtar Kelimeler

Competitiveness, Comparative Advantage, SITC, MIST

Kaynakça

• Altay, B. ve Gürpınar, K. (2008). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Bazı Rekabet Gücü Endeksleri: Türk Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 257- 274. Akgüngör, S., Barbaros, R. F. ve Kumral, N. (2002). Competitiveness of the Turkish fruit and vegetable processing industry in the European Union market, Taylor & Francis Group, 38(3), 34-53.
• Atış, A. G. (2014). Türkiye'nin Tekstil ve Konfeksiyon Sektörünün Karşılaştırmalı Rekabet Analizi. Ege Akademik Bakış, 14(2), 315-334.
• Amighini, A. (2004), “China In The International Fragmentation Of Production: Evıdence From The Ict Industry”, United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD).
• Balassa, B. (1965). “Trade liberalization and revealed comparative advantage”, Manchester School of Economic and Social Studies, 33. https://doi.org/10.1111/j.1467-9957.1965.tb00050.x
• Balassa, B. ve Noland, M. (1989), “Revealed Comparative Advantage in Japan and the United States”, Journal of International Economic Integration, 4(2), 8-22.
• Bashimov, G. (2017a). Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü: ASEAN-5 Ülkeleri ile Karşılaştırmalı Analiz. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-15.
• Bashimov, G. (2017b). Mobilya Endüstrisi: Türkiye’nin Küresel Piyasadaki Karşılaştırmalı Üstünlüğü. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(2), 20-29.
• Bayramoğlu, Z. (2009), “Türkiye ve Azerbaycan Arasında Tarımsal Ürünlerin Dış Ticaret Potansiyeli ve Karşılaştırmalı Üstünlükleri”, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Selçuklu / Konya, Journal of Azerbaijani Studies.
• Cambridge-Dictionary, (2023), https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/competition, (E. T: 23.04.2023).
• Cockburn, J., Siggel, E., Coulibaly, M. ve Vezina, S. (1999), “Measuring Competitiveness and its Sources: The Case of Mali’s Manufacturing Sector”, Canadian Journal of Development Studies, 20(3), (491-519).
• Çabuk, Y. and Yesilkaya, M. (2017). International Competitiveness Analysis of Woodworking Machinery Industry in Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 26(8), 5395-5402.
• Çakmak, Ö. A. (2005), “Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama”, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Fakültesi.
• Demir, M. A. (2022). Türkiye'de Fındığın 2016-2021 Dönemi İçin Rekabet Durumu: Normalleştirilmiş Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Endeksinin Üç Varyasyonu İle Analiz. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (4), 907-914 . DOI: 10.29106/fesa.1178221
• Donges, J. B. ve Riedel, J. (1976). The Expansion of Manufactured Exports in Developing Countries: An Empirical Assessment of Supply and Demand Issues. Kieler Arbeitspapiere, Kiel Working Papers No: 49, June 1976.
• Erkan, B. (2009), “Ülkelerin İhracat Performanslarının Belirlenmesinde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlüklerinin Kullanılması: Yükselen Ekonomiler Örneği”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Manisa.
• Erkan, B. (2012a). Türkiye’nin Geleneksel İhraç Tarım Ürünlerinde Uzmanlaşma Düzeyi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1), 75-83.
• Erkan, B. (2012b). BRIC Ülkeleri ve Türkiye’nin İhracat Uzmanlaşma ve Rekabet Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1),101-131.
• Erkan, B. (2016), “Türkiye’nin Canlı Hayvan, Et ve Deniz Ürünleri İhracatındaki Rekabet Gücünün Analizi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 1843-1864.
• Freebairn, J. W. (1987), "Implications of Wages and Industrial Policies on Competitiveness of Agricultural Export Industries”, Review of Marketing and Agricultural Economics, 55(1).
• Finger, J. ve Kreinin. M. (1979). A Measure of 'Export Similarity' and Its Possible Uses, Economic Journal, 89(356), 905-12.
• Macmillan-Dictionary, (2023), https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/competition, (E.T: 23.04.2023).
• Güllü, M. ve Yakışık, H. (2017), The Impact of Carbon Emission and Energy Consumption On Economic Growth: A Comparison of the MIST Countries, Sosyoekonomi, 25(32), 239-253.
• Gürpınar, K. ve Barca, M. (2007), “Türk Mobilya Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Düzeyi ve Nedenleri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), (41-61).
• Hinloopen, J. ve Marrewijk, C. V. (2001), “On the empirical distribution of the Balassa index”, Review of World Economics / Weltwirtschaftliches Archiv, 137: (1-35).
• Hoen, A. R. ve Oosterhaven, J. (2006). On the Measurement of Comparative Advantage. The Annals of Regional Science, 40(3), 677-691.
• Kaplan, H. E. (2023), The Case of MIST Countries Risk Decomposition in Financial Markets, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Special Issue, 51-60.
• Khanal, N. B. ve Deb, U. (2022), Fish and Fishery Products Trade by India: Trends, Competitiveness and Comparative Advantage, Asian Journal of Agriculture and Development, 19(12), 52-71.
• Kılıçarslan, Z. ve Dumrul, Y. (2022). BRICS Ülkelerinin Hizmet Ticaretinde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükleri. Fiscaoeconomia, 6(1), 99-117.
• Kim, S. J. ve Kim, G. (2015). Changes in the revealed comparative advantage of South Korea and her major ASEAN trading countries. Seoul Journal of Economics, 28, 325-358.
• Kösekahyaoğlu, L. ve Özdamar, K. (2011), “Türkiye, Çin ve Hindistan’ın Sektörel Rekabet Gücü Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), (29-49).
• Laursen, K. (1998), Revealed Comparative Advantage and the Alternatives as Measures of International Specialisation. DRUID Working Paper, No. 98-30.
• Laursen, K. (2015). Revealed Comparative Advantage and the Alternatives as Measures of International Specialization. Eurasian Business Review, 5(1), 99-115.
• Maqbool, M. S., Rehman, H., Bashir, F. ve Ahmad, R. (2019), “Investigating Pakistan’s Revealed Comparative Advantage and Competitiveness in Cotton Sector”, Review of Economics and Development Studies, Vol.5 Issue.1.
• Mikic, M. ve Gilbert, J. (2009). Trade Statistics in Policymaker: A Handbook of Commonly Used Trade Indices and Indicators. Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (ESCAP). United Nations Publication Sales No: E.10II.F.7, Revised Edition, Thailand.
• Pao, H., Li, Y. ve Fu, H. (2014), Clean Energy, Non-Clean Energy and Economic Growth in the MIST Countries, Energy Policy, Vol. 67, 932-942.
• Peters, E. D. (2008). The Impact of China’s Global Economic Expansion on Latin America. Economic & Social Research Council (ESRC), Working Paper No:4, December-2008, 1-55.
• Proudman, J. ve Redding, S. (1998). Openness and Growth. London: The Bank of England.
• Rekabet Kurumu, (2023), https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Rekabet-savunuculugu/rekabet-hukuku/genel-bilgiler, (E. T: 23.04.2023).
• Sarıçoban, K., Kösekahyaoğlu, L. ve Erkan, B. (2017). G20 Ülkelerinin Teknoloji Yoğunluklarına Göre İhracat Rekabet Güçlerinin Belirlenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 594-609.
• Sarıçoban, K. ve Yalçın, M. (2020). Türkiye’nin Halı Sektörü İhracat Rekabet Gücünün Belirlenmesi ve Halı İhracatında Söz Sahibi Ülkeler ile Bir Karşılaştırma, Tekstil ve Mühendis, 27(118), 98-110.
• Sarıçoban, K. ve Kaya, E. (2021). An Analysis on the Competitiveness and Specialization Levels of the Countries in the Export of Wood and Articles of Wood, Forestist, XX(X): 1-16.
• Sarıçoban, K. (2022). RCEP Ülkelerinin Dış Ticareti ve Standart Ürün Grupları Bazında İhracattaki Karşılaştırmalı Üstünlükleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(84), 1991-2012.
• Schoot, P. K. (2004). The Relative Similarity of China’s Exports to the United States vis a vis other U.S. Trading Partners. Unpublished manuscript, July-2004, 1-40.
• Saxena, S. B. ve Lozach’, V. S. (2010), “Competitiveness in the Garment and Textiles Industry: Creating a Supportive Environment: A Case Study of Bangladesh”, The Asia Foundation, Occasional Paper, Issue.1.
• TCMB, (2021), Piyasa Katılımcıları Anketi, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/f747142688644850809f426de2266e03/PKAMetaveri.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACEf747142688644850-809f-426de2266e03-nIqgLKA#, (E. T: 27.04.2023).
• Utkulu, U. (2005), “Türkiye’nin Dış Ticareti ve Değişen Mukayeseli Üstünlükler”, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Veeramani, C. (2006), “India and China: Changing Patterns of Comparative Advantage?”, Indira Gandhi Institute of Development Research, Mumbai.
• Vollrath, T. L. (1991). A theoretical evaluation of alternative trade intensity measures of revealed comparative advantage. Weltwirtschaftliches Archiv. Bd. 127. H. 2 (1991), 265-280. DOI: 10.1007/BF02707986
• Yu, R., Cai, J. ve Leung, P. (2009). The Normalized Revealed Comparative Advantage Index. The Annals of Regional Science, 43(1), 267-282.
• WITS, World Integrated Trade Solution, https://wits.worldbank.org/Default.aspx?lang=en, (E. T: 01.04.2023/15.05.2023).