Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province

Yıl 2025, Sayı: Advanced Online Publication, 56 - 72

Öz

In this study, the maximum temperature data observed for many years between 1970 and 2019 in Tokat province center were examined. Mann-Kendall and Sperman's Rho order correlation tests were applied to the temperature data. As a result of the analyzes, the change trends in the maximum temperature data for many years were revealed. As a result of the study, it was found that the maximum temperature average in spring was 27.62 °C, in summer was 36.12 °C, in autumn was 28.14 °C, and in winter was 15.84 °C. It was concluded that the maximum temperature average for many years was 26.93 °C. It was observed that there was a positive and significant trend on the basis of years in the spring, summer, autumn months, and annual average maximum temperature values. It was concluded that there was no significant trend in the maximum temperature values in winter for many years.

Kaynakça

  • 1] Demircan M, Arabacı H, Coşkun M, Türkoğlu N, Çiçek İ. İklim Değişikliği Ve Halk Takvimi: Maksimum Sıcaklık Desenleri ve Değişimi. IV. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, 2017; 5-7 Temmuz, İstanbul.
  • [2] Tayançı M, Eren E S, Aydın Y, Baltacı H, Göktürk O M, Erkan K, Akkoyunlu B O. Türkiye’de Güncel İklim Değişikliği. VII. Ulusal Hava Kirliliği ve Kontrolü Sempozyumu. 1-3 Kasım, 2017, Antalya.
  • [3] Türkeş M. Hava, İklim, Şiddetli Hava Olayları ve Küresel Isınma. T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 2000; 187-205.
  • [4] Çabuk S. Ö. Küresel ısınmaya yol açan sera gazı emisyonlarındaki artış ile mücadelede iktisadi araçların rolünün değerlendirilmesi: Enerji sektörü örneği. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011; 368, Ankara.
  • [5] Kovancılar B. Küresel Isınma Sorununun Çözümünde Karbon Vergisi ve Etkinliği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2001; 8(2): 7-20
  • [6] Türkeş M. Hava ve İklim Kavramları Üzerine. TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi. 1997; 355:36-37, Ankara.
  • [7] Safari B. Trend Analysis of the Mean Annual Temperature in Rwanda during the Last Fifty Two Years. Journal of Environmental Protection, 2012; 3: 538-551.
  • [8] Luis M, Cufar K, Saz A M, Longares A L, Ceglar A, Bogataj K. L. Trends in seasonal precipitation and temperature in Slovenia during 19512007. Reg. Environ. Change 2012; 14:1801-1810, doi: 10.1007/s10113-0120365-7.
  • [9] Demir İ, Kılıç G, Coşkun M, Sümer U. M. Türkiye’de maksimum, minimum ve ortalama hava sıcaklıkları ile yağış dizilerinde gözlenen değişiklikler ve eğilimler. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 2008; 69-84
  • [10] Karabulut M. Doğu Akdeniz’de ekstrem maksimum ve minimum sıcaklıkların trend analizi. KSÜ Doğa Bil. Dergisi, Özel Sayı, 2012; 3744.
  • [11] Karabulut M, Cosun F. Kahramanmaraş İlinde Yağışların Trend Analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 2009; 7 (1): 65-83.
  • [12] Solomon S, Qin S D, Manning M, Marquis M, Averyt K, Tignor M M B, Frontmatter H L M. Climate Change, The physical science basis : contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press, 2007, ISBN: 978-0-521-88009-1.
  • [13] Hurd B H, Callaway M, Smith J, Kirshen P. Climatic change and U.S. water resources: from modeled watershed impacts to national estimates. J. Am. Water Resour. As., 2004; 40: 129148
  • [14] Fıstıkoğlu O, Biberoğlu E. Küresel iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ve uyum önlemleri. TMMOB İklim değişimi Sempozyumu, 2008; 238-252.
  • [15] Anonymous. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tokat İli Coğrafi Yapısı, https://tokat.csb.gov.tr/cografi-yapi, 2018; Erişim Tarihi (13.7.2020).
  • [16] MGM. Tokat ili meteroloji verileri, MEVBİS Veri tabanı, Meteoroloji, Genel Müdürlüğü, 2019, Ankara
  • [17] Mann H B. Non-parametric Tests Against Trend. Econometrica, 1945; 13: 245- 259
  • [18] Kendall M. G. Rank Correlation Methods. Charles Griffin, London, 1975; 135p
  • [19] Sen P K. Estimates of the regression coefficient based on Kendall’s Tau. Journal of the American Statistical Association, 1968; 63(324): 1379-1389.
  • [20] Gümüş V. Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi ile Değerlendirilmesi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2006; Şanlıurfa.
  • [21] Karakuş C B. Trend Analysis Methods for Hydro-Meteorological Parameters, International Journal of Scientific and Technological Research. 2017; 3(2): 22-32
  • [22] Ahmad I, Tang D, Wang T, Wang M, Wagan B. Precipitation Trends Over Time Using Mann-Kendall and Spearman’s Rho Tests in Swat River Basin,. Advances In Meteorology, 2015; 431860, p.15, Pakistan.
  • [23] Yue S, Pilon P, Cavadias G. Power of The Mann-Kendall and Spearman's Rho Tests for Detecting Monotonic Trends in Hydrological Series. Journal of Hydrology, 2002; 259 (1–4), 254– 271.
  • [24] Büyükyıldız M, Berktay A. Parametrik Olmayan Testler Kullanılarak Sakarya Havzası Yağışlarının Trend Analizi. Selçuk Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 2004; 19(2): 23-38
  • [25] Bağdatlı M C, Arıkan E N. Evaluation of Monthly Maximum, Minimum and Average Temperature Changes Observed for Many Years in Nevsehir Province of Turkey. World, 2020; 7(2): 209-220.
  • [26] Bağdatlı M C, Can E. 2020. Temperature Changes of Niğde Province in Turkey: Trend analysis of 50 years data. International Journal of Ecology and Development Research, 2020; 6(2): 062-069. Doi:10.5281/zenodo.3903763

Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province

Yıl 2025, Sayı: Advanced Online Publication, 56 - 72

Öz

In this study, the maximum temperature data observed for many years between 1970 and 2019 in Tokat province center were examined. Mann-Kendall and Sperman's Rho order correlation tests were applied to the temperature data. As a result of the analyzes, the change trends in the maximum temperature data for many years were revealed. As a result of the study, it was found that the maximum temperature average in spring was 27.62 °C, in summer was 36.12 °C, in autumn was 28.14 °C, and in winter was 15.84 °C. It was concluded that the maximum temperature average for many years was 26.93 °C. It was observed that there was a positive and significant trend on the basis of years in the spring, summer, autumn months, and annual average maximum temperature values. It was concluded that there was no significant trend in the maximum temperature values in winter for many years.

Kaynakça

  • 1] Demircan M, Arabacı H, Coşkun M, Türkoğlu N, Çiçek İ. İklim Değişikliği Ve Halk Takvimi: Maksimum Sıcaklık Desenleri ve Değişimi. IV. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, 2017; 5-7 Temmuz, İstanbul.
  • [2] Tayançı M, Eren E S, Aydın Y, Baltacı H, Göktürk O M, Erkan K, Akkoyunlu B O. Türkiye’de Güncel İklim Değişikliği. VII. Ulusal Hava Kirliliği ve Kontrolü Sempozyumu. 1-3 Kasım, 2017, Antalya.
  • [3] Türkeş M. Hava, İklim, Şiddetli Hava Olayları ve Küresel Isınma. T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 2000; 187-205.
  • [4] Çabuk S. Ö. Küresel ısınmaya yol açan sera gazı emisyonlarındaki artış ile mücadelede iktisadi araçların rolünün değerlendirilmesi: Enerji sektörü örneği. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011; 368, Ankara.
  • [5] Kovancılar B. Küresel Isınma Sorununun Çözümünde Karbon Vergisi ve Etkinliği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2001; 8(2): 7-20
  • [6] Türkeş M. Hava ve İklim Kavramları Üzerine. TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi. 1997; 355:36-37, Ankara.
  • [7] Safari B. Trend Analysis of the Mean Annual Temperature in Rwanda during the Last Fifty Two Years. Journal of Environmental Protection, 2012; 3: 538-551.
  • [8] Luis M, Cufar K, Saz A M, Longares A L, Ceglar A, Bogataj K. L. Trends in seasonal precipitation and temperature in Slovenia during 19512007. Reg. Environ. Change 2012; 14:1801-1810, doi: 10.1007/s10113-0120365-7.
  • [9] Demir İ, Kılıç G, Coşkun M, Sümer U. M. Türkiye’de maksimum, minimum ve ortalama hava sıcaklıkları ile yağış dizilerinde gözlenen değişiklikler ve eğilimler. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 2008; 69-84
  • [10] Karabulut M. Doğu Akdeniz’de ekstrem maksimum ve minimum sıcaklıkların trend analizi. KSÜ Doğa Bil. Dergisi, Özel Sayı, 2012; 3744.
  • [11] Karabulut M, Cosun F. Kahramanmaraş İlinde Yağışların Trend Analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 2009; 7 (1): 65-83.
  • [12] Solomon S, Qin S D, Manning M, Marquis M, Averyt K, Tignor M M B, Frontmatter H L M. Climate Change, The physical science basis : contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press, 2007, ISBN: 978-0-521-88009-1.
  • [13] Hurd B H, Callaway M, Smith J, Kirshen P. Climatic change and U.S. water resources: from modeled watershed impacts to national estimates. J. Am. Water Resour. As., 2004; 40: 129148
  • [14] Fıstıkoğlu O, Biberoğlu E. Küresel iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ve uyum önlemleri. TMMOB İklim değişimi Sempozyumu, 2008; 238-252.
  • [15] Anonymous. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tokat İli Coğrafi Yapısı, https://tokat.csb.gov.tr/cografi-yapi, 2018; Erişim Tarihi (13.7.2020).
  • [16] MGM. Tokat ili meteroloji verileri, MEVBİS Veri tabanı, Meteoroloji, Genel Müdürlüğü, 2019, Ankara
  • [17] Mann H B. Non-parametric Tests Against Trend. Econometrica, 1945; 13: 245- 259
  • [18] Kendall M. G. Rank Correlation Methods. Charles Griffin, London, 1975; 135p
  • [19] Sen P K. Estimates of the regression coefficient based on Kendall’s Tau. Journal of the American Statistical Association, 1968; 63(324): 1379-1389.
  • [20] Gümüş V. Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi ile Değerlendirilmesi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2006; Şanlıurfa.
  • [21] Karakuş C B. Trend Analysis Methods for Hydro-Meteorological Parameters, International Journal of Scientific and Technological Research. 2017; 3(2): 22-32
  • [22] Ahmad I, Tang D, Wang T, Wang M, Wagan B. Precipitation Trends Over Time Using Mann-Kendall and Spearman’s Rho Tests in Swat River Basin,. Advances In Meteorology, 2015; 431860, p.15, Pakistan.
  • [23] Yue S, Pilon P, Cavadias G. Power of The Mann-Kendall and Spearman's Rho Tests for Detecting Monotonic Trends in Hydrological Series. Journal of Hydrology, 2002; 259 (1–4), 254– 271.
  • [24] Büyükyıldız M, Berktay A. Parametrik Olmayan Testler Kullanılarak Sakarya Havzası Yağışlarının Trend Analizi. Selçuk Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 2004; 19(2): 23-38
  • [25] Bağdatlı M C, Arıkan E N. Evaluation of Monthly Maximum, Minimum and Average Temperature Changes Observed for Many Years in Nevsehir Province of Turkey. World, 2020; 7(2): 209-220.
  • [26] Bağdatlı M C, Can E. 2020. Temperature Changes of Niğde Province in Turkey: Trend analysis of 50 years data. International Journal of Ecology and Development Research, 2020; 6(2): 062-069. Doi:10.5281/zenodo.3903763
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Küresel Çevre Mühendisliği
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

M. Cüneyt Bağdatlı 0000-0003-0276-4437

Esra Can 0000-0001-6638-1596

Gönderilme Tarihi 26 Ağustos 2025
Kabul Tarihi 26 Kasım 2025
Erken Görünüm Tarihi 26 Kasım 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Sayı: Advanced Online Publication

Kaynak Göster

APA Bağdatlı, M. C., & Can, E. (2025). Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province. Uluslararası Çevresel Eğilimler Dergisi(Advanced Online Publication), 56-72.
AMA Bağdatlı MC, Can E. Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province. IJENT. Kasım 2025;(Advanced Online Publication):56-72.
Chicago Bağdatlı, M. Cüneyt, ve Esra Can. “Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province”. Uluslararası Çevresel Eğilimler Dergisi, sy. Advanced Online Publication (Kasım 2025): 56-72.
EndNote Bağdatlı MC, Can E (01 Kasım 2025) Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province. Uluslararası Çevresel Eğilimler Dergisi Advanced Online Publication 56–72.
IEEE M. C. Bağdatlı ve E. Can, “Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province”, IJENT, sy. Advanced Online Publication, ss. 56–72, Kasım2025.
ISNAD Bağdatlı, M. Cüneyt - Can, Esra. “Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province”. Uluslararası Çevresel Eğilimler Dergisi Advanced Online Publication (Kasım2025), 56-72.
JAMA Bağdatlı MC, Can E. Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province. IJENT. 2025;:56–72.
MLA Bağdatlı, M. Cüneyt ve Esra Can. “Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province”. Uluslararası Çevresel Eğilimler Dergisi, sy. Advanced Online Publication, 2025, ss. 56-72.
Vancouver Bağdatlı MC, Can E. Trend Analysis of Maximum Temperature Data Observed for Long Years (1970-2019) in Tokat Province. IJENT. 2025(Advanced Online Publication):56-72.

Environmental Engineering, Environmental Sustainability and Development, Industrial Waste Issues and Management, Global warming and Climate Change, Environmental Law, Environmental Developments and Legislation, Environmental Protection, Biotechnology and Environment, Fossil Fuels and Renewable Energy, Chemical Engineering, Civil Engineering, Geological Engineering, Mining Engineering, Agriculture Engineering, Biology, Chemistry, Physics,