INVESTİGATİON OF TRAİN MACHİNİSTS' FAMİLY-WORK CONFLİCTS İN TERMS OF DEMOGRAPHİC VARİABLES

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 64 - 76, 28.03.2022

Sait Bardakçı , Raşit Ağzitemiz

Öz

In this research, it is aimed to examine the family-work conflicts of the machinists working in the Railway Train Enterprises according to the demographic variables. The sample group of the research consists of 449 train machinists working in the Railway Train Enterprises and voluntarily participating in the research. The data collection tool used in the research consists of two parts. The first part consists of the personal information form created by the researcher. In the second part, "Work-Family Conflict Scale" and "Family-Work Conflict Scale", which were adapted by Keleş Ay (2010), inspired by the scale adapted to Turkish by Aycan and Eskin (2005), were used. Work-Family Conflict Scale is a 5-point Likert type scale consisting of 7 items collected under one dimension and Family-Work Conflict Scale consisting of 5 items collected under one dimension. Exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, Kolmogorov-Smirnov normality test, independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were used in the analysis of the data. According to the findings obtained as a result of the research, it was determined that the work-family conflicts of the machinists working in the worker status were significantly higher than the machinists working in the civil servant status. At the same time, it has been determined that the family-work conflict levels of the machinists whose spouses are working are higher than the machinists whose spouses are not working. There was no difference in the family-work conflict levels of the machinists who have children compared to the machinists who do not have children. According to another finding, the work-family conflict levels of the machinists with a higher education level and a bachelor's degree were found to be significantly higher than the machinists who graduated from high school. It was concluded that the family-work conflict and work-family conflict levels of the machinists did not show a significant difference according to their marital status and working time in the profession

Anahtar Kelimeler

Railway Train Company, Machinist, Work-Family Conflict, Family-Work Conflict

Etik Beyan

Bu çalışma Doç. Dr. Sait Bardakçı’nın danışmanlığında tamamlanmış olan “Demiryolu Tren İşletmelerinde Görev Yapan Makinistlerin İş Yükü Algılarının ve Aile-İş Çatışmalarının İncelenmesi” başlıklı yüksek lisans tezinden uyarlanmıştır.

TREN MAKİNİSTLERİNİN AİLE-İŞ ÇATIŞMALARININ DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLİKLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmada Demiryolu Tren İşletmelerinde görev yapan makinistlerin aile-iş çatışmaları demografik değişkenlere göre analiz edilerek incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Demiryolu Tren İşletmelerinde görev yapan ve araştırmaya gönüllü olarak katılım gösteren 449 tren makinisti oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı üç kısımdan oluşmaktadır. İlk kısım araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formundan oluşmaktadır. İkinci kısımda Aycan ve Eskin (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan ölçekten esinlenerek Keleş Ay (2010) tarafından yeniden uyarlama çalışmaları yapılmış olan “İş-Aile Çatışması Ölçeği” ve “Aile-İş Çatışması Ölçeği” kullanılmıştır. İş-Aile Çatışması Ölçeği tek boyut altında toplanan 7 maddeden oluşan ve Aile-İş Çatışması Ölçeği tek boyut altında toplanan 5 maddeden oluşan 5’li Likert tipinde ölçeklerdir. Verilerin analizinde açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, Kolmogorov-Smirnov normallik testi, bağımsız örnekler t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucu elde edilen bulgulara göre işçi statüsünde çalışan makinistlerin iş-aile çatışmalarının memur statüsünde çalışan makinistlere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda eşi çalışan makinistlerin eşi çalışmayan makinistlere göre aile-iş çatışma düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çocuk sahibi olan makinistlerin çocuk sahibi olmayan makinistlere göre aile-iş çatışma düzeylerinde bir farklılık görülmemiştir. Bir diğer bulguya göre, eğitim düzeyi daha yüksek olan ve lisans mezunu olan makinistlerin iş-aile çatışma düzeyleri ise lise mezunu olan makinistlere göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Makinistlerin, aile-iş çatışması ve iş-aile çatışması düzeylerinin medeni durumlarına ve meslekteki çalışma sürelerine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Demiryolu Tren İşletmesi, Makinist, İş-Aile Çatışması, Aile-İş Çatışması

Kaynakça

• Atabay Elif (2012). İş-Aile Çatışması ile İş Tatmini İlişkisi: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Aycan Zeynep ve Eskin Mehmet (2005). “Raltive Contributions Of Childcare, Spousal Support And Organizational Support İn Reducing Work-Family Conflict For Men And Women: The Case Of Turkey”. Sex Roles, 53(7/8):
• Baysal Sinem (2016). İş-Aile Çatışmasının Pozitif Psikolojik Sermayeye Etkisi: Kadın Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
• Bozkurt Çetinkaya Özlem (2012). “Kadın Akademisyenlerde İş-Aile Çatışması ve Yaşam Tatmini İlişkilerinin İncelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Uluslararası Kadın Konferansı, Bildiriler Kitabı. 85-97.
• Çarıkçı İlker (2001). Banka Çalışanlarının İş ve Aile Rollerinin Çatışması- Bireysel ve Örgütsel Boyutlar, Yayınlanmış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Deniz Nevin ve Özalp Birsel (2014). “The Effect Of Organizational Culture On Work-Family Life Conflıct”. Research Journal Of Business And Management. 1 (1): 1-13.
• Efeoğlu İbrahim Efe ve Özgen Hüseyin (2006). “İş-Aile Yaşam Çatışmasının İş Stresi, İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İlaç Sektöründe Bir Araştırma”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16(2): 237-254.
• Gencer Zeynep (2017). Personel Güçlendirmenin İş Aile Çatışmasına Etkisi ve Aşırı İş Yükünün Aracılık Rolü: Isparta İlindeki Sağlık Kurumlarında Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Göde Ali (2019). Hemşirelerin İş Yükü Algısının İş- Aile Çatışması Üzerine Etkisinin İncelenmesi: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Greenhaus Jeffrey ve Nicholas J. Beutell (1985). “Sources Of Conflict Between Work And Family Roles”, The Academy Of Management Review. 10: 76-88.
• Herst David (2003). "Cross-Cultural Measurement Invariance Of Work/Family Conflict Scales Across English-Speaking Samples, Unpublished Graduate Dissertation, South Florida: College Of Arts And Sciences, University Of South Florida.
• Karagöz Yalçın (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. 1. Basım. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Keleş Ay Funda (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Yükü Algısı ve İş-Aile Çatışması, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Bardakçı ve Ağzıtemiz│International Journal of Economic and Adminıstrative Academic Research, 2(3), 2022, 64-76 76
• Korkmazer Fuat (2018). İş Yükü Fazlalığı Algısının Yaşam Kalitesi Üzerindeki Etkisi: İş- Aile Çatışmasının Aracı Rolü, Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü, Malatya.
• Magnus-Mesmer R. Jessica ve Viswesvaran Chockalingam (2005). “Convergence Between Measures Of Work To Family And Family To Work Conflict: A Meta Analytic Examination”, Journal Of Vocational Behaviour. 67: 215-232.
• Netemeyer G. Richard, Boles S. James ve Mcmurrian Robert (1996). “Development And Validation Of Work Family Conflict And Family Work Conflict Scales”. Journal Of Applied Psychology. 81 (4): 400-410.
• Özdevecioğlu Mahmut ve Aktaş Aylin (2007). “Kariyer Bağlılığı, Mesleki Bağlılık ve Örgütsel Bağlılığın Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Rolü”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 28: 1-20.
• Özmete Emine ve Eker Işıl (2013). “İş-Aile Yaşamı Çatışması ile Başa Çıkmada Kullanılan Bireysel ve Kurumsal Stratejilerin Değerlendirilmesi”. Sosyal Güvenlik Dergisi, 3 (1): 19-49.
• Ryan Bill, Hsiao Aaron ve Ku Minyen (2015). “The Work Family Conflict Of University Food Service Managers: An Exploratory Study Of İts Antecedents And Consequences”. Journal Of Hospitality And Tourism Management. 22: 10-18.
• Şirin Sabri M. (2019). Ağır İş Yükü ile İş-Aile Çatışması Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Yönetici Desteğinin Aracılık Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Turunç Ömer ve Fındıklı Afacan Mine (2015). “Algılanan Lider Desteği ile İş- Aile Çatışması İlişkisinde Kendini İşletmeden Hissetmenin Düzenleyici Etkisi: Turizm Sektörü Örneği”. Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi. 6 (10): 113-134. Vallone Elisa ve Donaldson Stewart (2001). “Consequences Of Work-Family Conflict On