INVESTIGATION OF THE VALUE JUDGMENTS OF VOCATIONAL SCHOOL STUDENTS

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 58 - 73, 30.04.2018

Ahmet akif Erbaş

Öz

In this study, it
is aimed to determine what values are the values which direct the behaviors of
the college students. In this context, a descriptive study was conducted to
determine what the current situation is. The population of this research
consisted of 1379 students studying in Bulent Ecevit University Ahmet Erdoğan
Health Services Vocational School at 2016–2017 academic year and the sample
consisted of 349 students. ‘The Schwartz Value Scale’ which was developed by
Schwartz (1992) and adapted to Turkish by Kuşdil and Kağıtçıbaşı (2000) was
used as data Collection tool in the research. The SPSS 16 statistical program
was used in the analysis of the data, and the relationship between the
sub-value types and the main value types and the variables in the Schwartz
Value Scale were determined. Unrelated group t-test from parametric tests was
used to compare the values of two groups. According to the results of t-test,
there a significant difference in favor of women between hedonism and
self-esteem sub-types and sex change. A significant difference was found
between universality and benevolence sub-value types and classroom variables in
favor of 1st grade students. The order of importance in the sub-value types
dimensions of the students is as follows; benevolence, universality, security,
self-interest, tradition, success, power, conformity, arousal and hedonism. 

Anahtar Kelimeler

Value, Value Judgments, Schwartz Value Scale, Values Education

MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN DEĞER YARGILARININ İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmada üniversite
öğrencilerinin davranışlarına yön veren değerlerin hangileri olduğunun
saptanması amaçlanmıştır. Bu bağlamda var olan durumu saptamaya yönelik
betimsel bir çalışma yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2016-2017
eğitim-öğretim yılında Bülent Ecevit Üniversitesi Ahmet Erdoğan Sağlık
Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda öğrenim gören 1379 öğrenci, örneklemini ise
349 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Schwartz
(1992) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlanması Kuşdil ve Kağıtçıbaşı
(2000) tarafından yapılan Schwartz Değerler Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin
çözümlenmesi aşamasında SPSS16 programı kullanılmış olup, Schwartz Değerler
Ölçeği’ndeki alt değer tipleri ve ana değer tipi ile değişkenler arasındaki
ilişkiler ortaya koyulmuştur. Araştırmanın t-testi sonuçlarına göre hazcılık ve
özyönelim alt değer tipleri ile cinsiyet değişkeni arasında kadınlar lehine
anlamlı farklılık bulunmuştur. Evrensellik ve iyilikseverlik alt değer tipleri
ile sınıf değişkeni arasında 1.sınıflar lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğrencilerin
alt değer tiplerini önemsenme sıralaması şu şekildedir; iyilikseverlik,
evrensellik, güvenlik, özyönelim, geleneksellik, başarı, güç, uyma, uyarılım ve
hazcılıktır. 

Anahtar Kelimeler

Değer, Değer Yargıları, Schwartz Değerler Ölçeği, Değerler Eğitimi

Kaynakça

• Adli İstatistikler, (2016). Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü. Ankara.
• Bacanlı, H. (1999). Gelişim ve Öğrenme (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Bozdaş, Ş. (2013). Öğretmenlerin Mesleklerine Adanmışlık Düzeyleri İle Değerler Eğitimi Uygulama Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon.
• Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim Düzeyinde Değerler Eğitimi Programının Etkililiği. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler Ölçeği İle Sınanması. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Dilmaç, B., Deniz, M. ve Deniz, M.E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayışları İle Değer Tercihlerinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7 (8).
• Erkuş, A. (2009). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar (2. Baskı). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Izgar, G. (2013). İlköğretim okulu 8. Sınıf Öğrencilerine Uygulanan Değerler Eğitimi Programının Demokratik Tutum ve Davranışlarına Etkisi. Doktora Tezi, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Karalar, R. ve Kiracı, H. (2010). Bireysel Değerlerin Sürdürülebilir Tüketim Davranışı Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2 (2).
• Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (2011). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 9 (21).
• Kıran, Ö. ve Gül, S. (2016). Lise öğrencilerinin Değer Yönelimlerinin Schwartz Değerler Ölçeği Açısından İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (47).
• Kuşdil, M.E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk Öğretmenlerinin Değer Yönelimleri Ve Schwartz Değer Kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15 (45).
• Meydan, H., Hasanov, B., Dikmen, F. (2015). Nasıl Bir Çocuk? (Zonguldak İlindeki Velilerin Çocuklarında Görmek İstedikleri Değerlerin Okul Türü Değişkenine Göre Analizi). Değerler Eğitimi Dergisi, 13 (29).
• Morsümbül Ş. (2014). Değerlerin Kuşaklar Arası Değişimi: Ankara Örneği. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Öntaş, T. (2016). İdeolojinin Kültürel Yorumu Olarak Değerler Ve Bir Değerler İdeolojisi Olarak Muhafazakârlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 14 (31).
• Özcan, Z., Erol, H.K. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Değer Yönelimleri Ve Dindarlık-Değer İlişkisi (Karabük Örneği). Journal of History Culture and Art Research, 6 (4).
• Özdemir, Y., ve Koruklu, N. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Değerler Ve Mutluluk Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1).
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3).
• Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York: The Free Press.
• Sarı, E. (2005). Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (10).
• Schwartz, S. H. (1992). Universals in the Content and Structure of Values: Theorotical Advances and Emprical Tests in 20 Countries. Advances in Experimental Social Psychology, 25.
• Schwartz, S. H. (2006). Basic Human Values: Theory, Measurement, and Applications. Revue Française de Sociologie, 47.
• Tabachnick, B.G.. Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Ed.). Boston: Pearson.
• Topdemir, H.G. (2008). Felsefe. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• TDK. (2017). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5a2fdaa702a8a2.07737091 [12.12.2017].
• Uzun, E.B. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Sahip Olduğu Değerler İle Akademik İyimserlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yalar, T. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Değerler Eğitiminin Mevcut Durumunun Belirlenmesi ve Öğretmenlere Yönelik Bir Program Modülü Geliştirme. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Yaman, H., Taflan, S., Çolak, S. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 7 (18).
• Yıldız, M. (2012). Öğretmen Adaylarının Benlik Saygısı ve Kişilik Özelliklerinin Sahip Oldukları Değerler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.