GERÇEK SANATKARLAR YETİŞTİRMEDE, BUGÜNKÜ KONSERVATUARLAR İLE GELENEKTEKİ TEKKE EĞİTİMİ SİSTEMLERİNİ KIYASLAYAN BİR TETKİK

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 7, 203 - 218, 31.12.2018

Türkan Uymaz

Öz

Türk Musikisi’nde olduğu gibi, dünyadaki bütün gerçek musikilerin temelinde Dini
Musiki vardır. Ancak bugün Türk Musikisi Konservatuarlarının müfredatına
bakıldığında, bu temel üzerinde hak ettiği ölçüde durulmadığı görülür. Dönemin
konservatuarı görevini hakkıyla gören tekkelerin kemalat yolunda ilerleyen
sanatkarlar yetiştirme ve şaheser niteliğinde eserlerin üretildiği mekanlar olduğuna
ise neredeyse hiç değinilmemektedir. Tekkelerdeki eğitim sisteminin
kazandırdığı; bilgiyi hazmetmiş, özümsemiş, mütevazı, ilim ve irfan sahibi ve
aynı zamanda da sanatkâr bireyler olabilme yetisinin, bugünkü sanat eğitimi
kurumlarında tam olarak kazandırılabildiğini söylemek mümkün değildir. Türk
Musikisi’nin sözlü eserlerinin, insanın manevi eğitimine katkısı, Anadolu evliyalarının
nutk-ı şeriflerinin bütün devirlerdeki insanlık alemine hitab etmesi sebebiyle
her zaman geçerliliğini korur. Bugün üretilen eserler; bestekarlığın asıl amacı
olan şiirin içinde gizli musikiyi ortaya çıkaracak vezin ve manevi değerde
şiirlerden ve tasavvufi zevkten bir hayli yoksun olduğumuzun göstergesidir. Müzisyeni
sanatkar yapan değerlerin kazanımı, nefs eğitimiyle birlikte yürütülen bir
sanat eğitiminin sonucudur. Türk Müziği alanında, özellikle bestekarlık ve ses
sanatkarlığı, manevi eğitiminin eşlik etmediği bir süreçle zirveye ulaşamaz.
Çünkü; tekniğin ötesine geçmeyi gerektiren, metafizik yönü ağır basan olgulardır.
Tekkelerde hocalar, hiçbir zaman öz kültür ve sanat değerlerimizden ödün
vermemiş, var oluş amacımıza hizmet etmeyen, maneviyattan uzaklaştıran popüler
öğeler konusunda bilinçlendirmeyi sevgiyle başarmışlardır.

Anahtar Kelimeler

Tasavvuf, Musiki, Manevi, Eğitim, Konservatuar

Kaynakça

• Balcı, E. (2003). Cibali’den Kubbealtı’na Yusuf Ömürlü. İstanbul: Kubbealtı Neşr.Barkçin, S. (2011). Ahmed Avni Konuk - Görünmeyen Umman. İstanbul: Klasik Yayınları.Behar, C. (2012). Aşk Olmayınca Meşk Olmaz: Geleneksel Osmanlı - Türk Müziği'nde Öğretim ve İntikal. İstanbul: Yapı Kredi Yay.Belge, M., Berker, E., & Oran, A. (1980). Atatürk Devrimleri İdeolojisinin Türk Müzik Kültürüne Doğrudan ve Dolaylı Etkileri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.Derman, U. (1982). Türk Hat Sanatının Şaheserleri. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.Gölınarlı, A. (1959). Mevlana Celaleddin. İstanbul: İnkılap Yayınevi.Gözütok, Ş. (2001). Tasavvufi eğitimde bilginin elde edilmesi. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi(4), 91-102.Halıcı, F. (1986). Türk Musikisi'nin Dünü Bugünü Yarını. Ankara: Sevinç Matbaası.İzzet, M., Esat, M., Nuri, O., & Kami, A. (1927). Dârüşşafaka: Türkiye’de ilk halk mektebi. İstanbul: Evkaf-ı İslamiyye Matbaası.Kara, M. (2013). Din Hayat Sanat Açısından Tekkeler ve Zaviyeler. İstanbul: Dergah Yayınları.Meriç, C. (2013). Mağaradakiler. İstanbul: İletişim Yayınları.Mısri, N. (t.y.). Niyazi Divanı. İstanbul: İstanbul Maarif Kitaphanesi.Nasr, S. (1997). Makaleler II. İstanbul: İnsan Yayınları.Refi', M. v. (1963). Mevlevilikte Rumuz. Mevlana Yıllığı (s. 16). içinde Konya: Turizm Derneği.Serin, M. (2006). Kemal Batanay. İstanbul: Kubbealtı Neşr.Tanrıkorur, C. (1998). Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler. İstanbul: Ötüken Yayınları.Tarlan, A. N. (1992). Fuzuli Divanı. Ankara: Akçağ yay.Tatlı, B. (2013). Şeyh Şa’ban-ı Velî’nin halifelerinden Sûfî Mehmed Paşa Darü’lhadîsi müderrisi Kastamonulu Muharrem Efendi ve eğitim ve öğretimde altın kurallar (Terğibü’l-müte’allimîn). Adana: Ekrem Matbaası.Timurtaş, F. (1989). Yunus Emre Divanı'ndan Seçmeler. İstanbul: Historical Research Foundation.Ün, E. Z. (1963). Liselerde Müzik. İstanbul: Yükselen Matbaası.