Erzurum Yöresinde Patates Böceği (Leptinotarsa decemlineata Say, 1824) Mücadelesinde Fungal Entomopatojenlerin Kullanım Olanakları

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 9 - 23, 31.03.2023

Alper Polat

Öz

Erzurum yöresinde, patates böceğine karşı kimyasal mücadele yoğun bir şekilde yapılmasına rağmen tam bir başarı sağlanamamış olup, sürekli insektisit kullanımı insan sağlığı, çevre ve doğal hayat açısından geri dönüşümü olmayan zararlara da sebep olmaktadır. Böylece bitki zararlılarına karşı sürekli ve yoğun kimyasal kullanımı canlı yaşamını tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Bu nedenle, son yıllarda, doğal kaynakların korunması, kimyasal kirliliğin azaltılması ve biyolojik çeşitliliğin devamı ile bozulan ekolojik dengenin yeniden kurularak sağlıklı bir tarım sisteminin oluşturulması gerekmekte ve tarımda kimyasalların kullanılmadığı üretim tarzı teşvik edilmektedir. Bunun sonucu olarak da dünyada ve ülkemizde zararlılara karşı doğal yollarla mücadele çalışmaları her geçen gün önem kazanmakta ve bu mücadele çalışmalarında doğal yöntemler ön plana çıkmaktadır. Tüm bunlar dikkate alındığında, insan ve hayvan sağlığını tehdit etmeyen, diğer canlılara, doğal düşmanlara ve yararlı faunaya zarar vermeyen, verim ve kaliteyi çevreye zarar vermeden artıran fungal entomopatojenlerle yapılan biyolojik mücadele çalışmalarına hız vermek artık bir zorunluluk haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler

Entomopatojen, fungus, patates, Leptinotarsa decemlineata, patates böceği, bioinsektisit

Kaynakça

• Agrios, G.N. (2005). Plant Pathology (5th ed.). Elsevier Academic Pres, London, 922 pp.
• Alay, K. (1965). Pulvinaria fluccifera’ya karşı Verticillium lecanii ile biyolojik savaş imkânları üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 5 (3): 113-120.
• Alexopoulos, C.J., Mims, C.W., & Blackwell, M. (1996). Introductory mycology. Wiley, New York, New York, USA.
• Alıcı, H., Akbaş, R.H., Çukadar, K., Bozbek, Ö., & Saltabaş, A. (2000). Doğu Anadolu Bölgesi’nde patateste entegre mücadele araştırma, uygulama ve eğitim projesi. Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Erzincan. Proje No: BS/97/03/07/010, Yayın No: 37.
• Anonim, (2009). http://tar-gel.com/index.php?tema=1-1&s=1&id=200.
• Anonim, (2013). http://www.arikoy.com.tr/wp-content/uploads/2010/02/biyolojik-savaş-etmenleri.pdf Anonim,(2016).https://www.tarimorman.gov.tr/GKGM/Belgeler/Uretici_Bilgi_Kosesi/Dokumanlar/patates.pdf (12.02.2023)
• Anonim,(2019).https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/erzurum-ili dondurulmusparmak-patates-uretim-ve-paketleme-tesisi-2020.pdf
• Anonim, (2022). http://Bitki Hastalık ve Zararlıları ile Biyolojik Mücadele Ders Notları.pdf (tarimorman.gov.tr)
• Anonim, (2023). https://patates_bocegi.pdf (tarimorman.gov.tr)
• Anonymous, (1990). www.hort.uconn.edu/ıpm/general/htms/bassiana.htm.
• Anonymous, (1998). Entomopathogenic Fungal Cultures, ARSEF, ARSEF Cathalogs. (www.ppru.cornell.edu./mycology/ ARSFculturecollection.html)
• Aslan, İ., & Özbek, H. (1999). Erzurum Erzincan ve Artvin illeri Chrysomelinae (Coleoptera, Chrysomelidae) altfamilyası üzerinde faunistik ve sistematik bir araştırma. Turkish Journal of Zoology. 23 (3), 751-767.
• Atmaca, S., Yüksel, E., & Canhilal, R. (2020). Evaluation of Turkish isolates of entomopathogenic fungi against the adults of Sitophilus oryzae (L.) (Coleoptera: Curculionidae). International Journal of Agriculture and
• Wildlife Science, 6 (3),444-452.
• Berber, G., & Birgücü, A.K. (2020). Entomopatojen fungus, Beauveria bassiana (Balsamo)’nın iki farklı izolatının Myzus persicae üzerine ölümcül etkileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11 (1), 266-272.
• Bergin, D., Murphy, L., Keenan, J., Clynes, M., & Kavanagh, K. (2006). Pre-exposure to yeast protects larvae of Galleria mellonella from a subsequent lethal infection by Candida albicans and is mediated by the increased expression of antimicrobial peptides. Microbes and Infection, 8, 2105-2112.
• Boucias, D.G., Zhou, Y., Huang, S., & Keyhani, N. (2018). Microbiota in insect fungal pathology. Applied Microbiology and Biotechnology, 102, 5873-5888.
• Butt, T.M., Coates, C.J., Dubovskiy, I.M., & Ratcliffe, N.A. (2016). Entomopathogenic fungi: new insights into hostpathogen interaction in Genetics and Molecular Biology of Entomopathogenic Fungi, 1st edn (eds.
• B. Lovett & R. St. Leger), pp. 307–364. Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/bs. adgen.2016.01.006.
• Bülbüloğlu, O. (2000). Çeşitli toprak örneklerinden izole edilen Bacillus thuringiensis’lerin izolasyonu, karakterizasyonu ve insektisidal etkilerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 1-11.
• Camire, M. E., Kubow, S., & Donnelly, D.J. (2009). "Potatoes and Human Health". Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 49 (10), 823-840.
• Charnley, A.K., & Collins, S.A. (2007). Entomopathogenic fungi and their role in pest control. In: Kubicek, C.P.,
• Druzhinina, I.S. (Eds.), Environmental and Microbial Relationships. The Mycota IV, second ed. SpringerVerlag, Berlin, Heidelberg, 159-187 pp.
• Chen, A.H., Wang, Y.L., Shao, Y., Zhou, Q.M., Chen, S.L., & Wu, Y.H. (2018). Genes involved in Beauveria bassiana infection to Galleria mellonella. Archives of Microbiology, 200, 541-552.
• Cunningham, J.C. (1988). Baculoviruses, their status compared to Bacillus thuringiensis as microbial ınsecticides. outlook on agriculture.
• Cunningham, J.T., & Entwistle, P.F. (1981). Control of Sawflies by Baculovirus, Microbial Control of Pests and Plant Diseases 1970-1980. Academic Press, London, 379-407.
• Çam, H., Gökçe, A., Yanar, Y., & Kadıoğlu, İ. (2002). Entomopatojen fungus Beauveria bassiana (Bals.) Vuill.'nın patates böceği, Leptinotarsa decemlineata Say., üzerindeki etkisi. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi, 4-7 Eylül 2002, Erzurum.
• Daşcı, E., & Aslan, İ. (2023). Su ve azot uygulamalarının patates böceği (Leptinotarsa decemlineata Say) ve doğal düşman popülasyonuna etkisi, 54 (1), 15-21.
• Domsch, K.H., Gams, W., & Anderson, T.H. (1980). Compendium of Soil Fungi. Academic Press (London) Ltd.859 pp.
• Draganova, S., Takov, D., & Doychev, D. (2006). Bioassay with isolates of Beauveria bassiana (Bals.) Vuill. and Paecilomyces farinosus (Holm.) Brown & Smith against Ips sexdentatus Boerner and Ips acuminatus
• Gyll. (Coleoptera: Scolytidae). Plant Science 44: 24-28 Driesche, R.G., & Bellows, T.S. (1996). Biological Control. Chapman, Hall, 521 pp.
• Duso, C., Malagnini, V.P., Castognali, M., Liguori, M., & Simoni, S. (2008). Comparative toxicity of botonical and reduced-risk insecticides to Mediterranean populations of T. urticae and P. persimilis (Acari: Tetranychide: Phytoseiidae). Biological control, 47,16-21 s.
• Emsen, B. (2010). Erzurum’da tespit edilen bazı liken türlerinin patates böceği (Leptinotarsa decemlineata (Say, 1824)) (Coleoptera: Chrysomelidae)’ne insektisit etkileri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 59 s.
• Er, K.M., & Mart, C. (2009). Kahramanmaraş ilinde belirlenen bazı entomopatojen funguslar ve ilin entomopatojen fungus kullanımı bakımından değerlendirmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 12 (2), 52-58.
• Er, M.K., Tunaz, H., Işıkber, A.A., Satar, S., Mart, C., & Uygun, N. (2008). Pathogenicity of entomopathogenic fungi to Coccinella septempunctata L. (Coleoptera: Coccinellidae) and a survey of fungal diseases of coccinellids. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, (11): 118-122.
• Erarslan, G. (2017). Bazı entomopatojen bakteri ve fungusların patates böceği (Leptinotarsa decemlineata Say)’nin biyolojik mücadelesinde kullanılma potansiyellerinin araştırılması. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 90 s.
• Erdoğan, P., & Toros, S. (2006). Patates böceği (Leptinotarsa decemlineata Say. Coleoptera: Chrysomelidae)’ne
• Melia azedarach L. (Meliaceae) ekstraktlarının beslenme engelleyici etkisi. 2006. IV. Ulusal Patates Kongresi Bildirileri. 06-08 Eylül Niğde, 276-279. Erdoğan, P., & Toros, S. (2010). Bazı bitki ekstraktlarının Leptinotarsa decemlineata Say. (Coleoptera: Chrysomelidae)’nın yumurta verimine Etkisi. Bitki Koruma Bülteni. Cilt 50, Sayı 3, 143-155.
• Esmer, E.T. (2011). Dendroctonus micans’tan entomopatojenik fungusların izolasyonu, karakterizasyonu ve mikrobiyal mücadele potansiyelinin araştırılması. Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 69 s
• Evans, H.C., & Hyweljones, N.L. (1997). Enthomopathogenic Fungi. Soft Scale Insect, Their Biology Natural Enemies and Control (7 B), ed : Ben-Dov, Y., Hudgson, C.J. Elsevier Science, 127 pp.
• Fan, Y.H., Liu, X., Keyhani, N.O., Tang, G.R., Pei, Y., & Zhang, W.W. (2017). Regulatory cascade and biological activity of Beauveria bassiana oosporein that limits bacterial growth after host death. Proceedings of the
• National Academy of Sciences, USA, 114, E1578-E1586. Fang, W.G., Leng, B., Xiao, Y.H., Jin, K., Ma, J.C., & Fan, Y.H. (2005). Cloning of Beauveria bassiana chitinase gene Bbchit1 and its application to improve fungal strain virulence. Applied and Environmental Microbiology, 71, 363-370.
• FAO, 2022. Food and Agriculture Organization of The United Nations Statistics Division http://faostat.fao.org,(Erişim Tarihi: 10.02.2023)
• Faria, M.R., & Wraight, S.P. (2007). Mycoinsecticides and Mycoacaricides: A comprehensive list with worldwide coverage and ınternational classification of formulation types. Biological Control, 43, 237-256.
• Ferro, D.N., Morzuch, B.S., & Margolies, D. (1983). Crop Loss Assessment of the Colorado Potato Beetle (Coleoptera: Chrysomelidae) on Potatoes in Western Massachusetts. Journal of Economic Entomology. 76: 349-356.
• García-Estrada, C., Cat, E., & Santamarta, I. (2016). Beauveria bassiana as biocontrol agent: Formulation and commercialization for pest management, in agriculturally important microorganisms; Singh, H.B., Sarma, B.K., Keswani, C., Eds., Springer: Singapore, 81-96.
• Gibson, D.M., Donzelli, B.G.G., Krasnoff, S.B., & Keyhani, N.O. (2014). Discovering the secondary metabolite potential encoded within entomopathogenic fungi. Natural Product Reports, 31, 1287-1305.
• Goettel, M.S., Eilenberg, J., & Glare, T. (2010). Entomopathogenic fungi and their role in regulation of insect populations, In: Gilbert LI, Gill SS (eds) Insect Control: Biological and synthetic agents, academic, Amsterdam, 387-432.
• Gök, S., Güven, Ö., & Karaca, İ. (2018). Entomopatojen fungus Beauveria bassiana’nın çam keseböceği (Thaumetopoea wilkinsoni Tams)’nin farklı dönemlerine etkileri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 9 (1), 7-19.
• Gökçe, A., & Er, M.K. (2002). Entomopatojenik fungus Paecilomyces fumososroseus (Wise) Brown & Smith kullanılarak sera beyazsineğinin, Trialeurodes vaporariorum Westwood, biyolojik mücadelesi ve sıcaklığın fungusun büyümesine etkisi. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildiri Özetleri, 4-7 Eylül 2002, Erzurum. 345-352.
• Gökçe, A., & Er, M.K. (2005). Pathogenicity of Paecilomyces spp. to glasshouse Whitefly, Trialeurodes vaporariorum with some observations on the fungal infection process. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 29: 331-339.
• Güven, Ö., Çayır, D., Baydar, R., & Karaca, İ. (2015). Entomopatojen fungus Beauveria bassiana (Bals.) Vull. izolatlarının patates böceği (Leptinotarsa decemlineata Say. (Coleoptera: Chrysomelidae)) üzerindeki etkisi. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 6 (2), 105-114.
• Hantaş, C. (1995). Erzincan koşullarında patates böceği (Leptinotarsa decemlineata Say.) ergin ve larvalarının patates çeşitlerini tercihi ve bu çeşitlerdeki gelişmeleri zerinde araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Hantaş, C., Alıcı, H., Bozbek, Ö., Akbaş, H.R., & Saltabaş, A. (2004). Erzincan şartlarında patates böceği ((Coleoptera: Chrysomelidae) Leptinotarsa decemlineata Say.)’nin patates bitkisi (Solanum tuberosum)’nde fenolojiye bağlı olarak verime etkisi üzerinde araştırmalar. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, Samsun.
• Hoddle, S.M. (1999). The biology and management of silverleaf whitefly, Bemisia argentifolii Bellows and perring (Homoptera: Aleyrodidae) on greenhouse grown ornamentals (http://www.biocontrol.ucr.edu/bemisia.html).
• Holder, D.J., & Keyhani, N.O. (2005). Adhesion of the entomopathogenic fungus Beauveria (Cordyceps) bassiana to substrata. Applied Environmental Microbiology, 71, 5260-5266.
• Holder, D.J., Kirkland, B.H., Lewis, M.W., & Keyhani, N.O. (2007). Surface characteristics of the entomopathogenic fungus Beauveria (Cordyceps) bassiana. Microbiology, 153, 3448-3457.
• Işık, M., Tunçdemir, M., & Yanılmaz, A.F. (1983). Study on the control possibilities of Parthenolecanium rufulum Cokll. by Verticillium lecani (Zimm). Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 7: 167-175.
• İren, S. (1970). Düzce ve Tirebolu’da fındıklara arız olan Parthenolecanium corni (Bouche)’yi parazitleyen Cordyceps clavulatus (Schw.) Ellis et ev. ve Verticillium lecanii (Zimm.) Viegas üzerinde bir araştırma. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdür’lüğü Yayınları, 32 s.
• Kara, A., Kaya, C., Pehluvan, M., Kadıoğlu, S., Taçoğlu, M., & Dizikısa, T. (2006). Kuzeydoğu Anadolu’da Patates Üretimi ve Sorunları. IV. Ulusal Patates Kongresi, Patates Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 6-8 Eylül, Niğde.
• Keswani, C., Singh, S.P., & Singh, H.B. (2013). Beauveria bassiana: Status, mode of action, applications and safety ıssues. Biotech Today An International Journal of Biological Sciences, 3, 16-20.
• Kılıç, E. (2006). Patates böceğinin mücadelesinde entomopatojenlerin kullanılma olanakları. 4. Ulusal Patates Kongresi, 330-335.
• Kryujov, V.Y., Kryuko, N.A., Tyurin, M.V., Yaroslavtseva, O.N., & Glupov, V.V. (2018). Passive vectoring of entomopathogenic fungus Beauveria bassiana among the wax moth Galeria melonella larvae by the ectoparasitoid Habrobracon hebetor females. Insect Science, 25:4, 643-654.
• Kushiyev, R., 2015. Fındıkta önemli yazıcı böcek türlerindeki fungusların belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun, 63 s.
• Lacey, L.A., & Goettel, M.S. (1995). Current developments in microbial control of insect pests and prospects for the early 21st century. Entomophaga, 40: 3-27.
• Landa, Z., Hornak, P., Osborne, L.S., Novakova, A., & Bursova, E. (2001). Entomogeneus fungi associated with spruce bark beetle Ips typographus L. (Coleoptera: Scolytidae) in the Bohemian Forest. Silva Gabreta 6: 250- 272.
• Martin, P.A.W., Blackburn, M., & Shropshire, A.D.S. (2004). Two new bacterial pathogens of Colarado potato beetle (Coleoptera: Chrysomelidae). Journal of Economic Entomology. Article: pp. 774-780.
• McCoy, C.W., Samson, R.A., & Boucias, D.G. (1988). Entomogenous fungi (CRC handbook of natural pesticides), Volume V, Microbial Insecticides, Part A, Entomogenous Protozoa and Fungi, CRC Press, Inc., Florida, USA: Ed. Ignoffo, C.M., 151-233.
• Milner, R.J. (2000). Current status of Metarhizium as a mycoinsecticide in Australia. Biocontrol News and Information. 47n-50n: 21.
• Mirande-Fuentes, P., Quesada-Moraga, E., Aldebis, H.K., & Yousef-Naef, M. (2020). Compabilitiy between the endoparasitoid Hyposoter didymator and the entomopathogenic fungus Metarhizium brunneum: A laboratory simulation for the simultaneous use to control Spodoptera littoralis. Pest Management Science, 76, 3, 1060-1070.
• Ocak, İ., Doğan, S., Ayyıldız, N., & Hasenekoğlu, İ. (2007). Akarlardan izole edilmiş entomopatojen bir fungus türü: Beauveria bassiana (Balsamo). Journal of Arts and Sciences, 7, 125-132.
• Oerke, E.C., Dehne, H.W., Schonbeck, F., & Weber, A. (1994). Crop production and crop protection: estimated losses in majör food and cash crops. Elsevier, Amsterdam, Netherlands, 808 pp.
• Oreste, M., Beser, N., Bubici, G., & Tarasco, E. (2015). Effect of Beauveria bassiana Strains on the Ceratitis capitata-Psyttalia concolorsystem, Bulletin Insectol, 68: 2, 235-272.
• Örtücü, S., Algur, Ö.F., & Aydoğan, M.N. (2010). Entomopatojen fungus toksinlerinin insektisidal etkileri. 1. Ulusal Palandöken Toksikoloji Sempozyumu, 28-30 Mayıs 2010, Erzurum. (Abstract) Prasannarai, K., & Sridhar, K.R. (2003). Fungal assemblage and diversity on periodically sampled intertidal woody litter. Indian Journal of Marine Sciences, Volume 32 (4), December, 329-333 pp.
• Polat, A. (2022). Tarımda Pestisitler: Dünya’da ve Türkiye’de kullanımları. Pesticides in agriculture: Pesticide’s use in the world and in Turkey. Tarımsal üretimde tarımsal kirliliğin ayak izi. İksad Yayınevi-Kitap Bölümü, 31-50.
• Rombach, M.C., & Gillespie, A.T. (1988). Entomogenous Hyphomycetes for insect and mite control on greenhouse crop. Biocontrol News & Information 9: 7-18.
• Roy, H.E., Steinkraus, D.C., Eilenberg, J.A.E., & Hajekand, J.K.P. (2006). Bizarre interactions and end games: Entomopathogenic fungi and their arthropod hosts. Annual Review of Entomology, 51:331-57.
• Samsinakova, A., & Kalalova, S., (1978). The fungus Paecilomyces farinosus Br. Et Smith (Deuteromycetes). A study on conditions of its us efor the control of the Colorado beetle, Zeitschrift fur Angewandte Entomologie, 87: 6875.
• Sandhu, S.S., Sharma, A.K.V., Beniwal, G., Goel, P., Batra, A., Kumar, S., Jaglan, A.K., Sharma & Malhotra, S. (2012). Myco-biocontrol of insect pests: Factors Involved, mechanism, and regulation. Journal of Pathology Article. ID 126819:1-10.
• Satar, H., & Koç, N.K. (2004). Entomopatojen fungus Fusarium subglutinans’ın Aphis gossypii Glover’ye karşı biyolojik etkinliğinin belirlenmesi. Türkiye 6. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, 58-59.
• Sayeda, S.A., & El-Mogy, M.M. (2011). Field evaluation of some biological formulations against Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae) in onion. World Applied Sciences Journal, 14 (1), 51-58 p.
• Sevim, A., Demir, I., Höfte, M., Humber, R.A., & Demirbağ, Z. (2010a). Isolation and characterization of entomopathogenic fungi from hazelnut-growing region of Turkey. Biocontrol Science and Technology, 55: 279-97.
• Sevim, A., Demir, I., Tanyeli, E., & Demirbag, Z. (2010b). Screening of entomopathogenic fungi against the european spruce bark beetle, Dendroctonus micans (Coleoptera: Scolytidae). Biocontrol Science and Technology, 20: 3-11
• Singh, H.B,, Keswani, C., Ray, S., Yadav, S.K., Singh, S.P., Singh, S., & Sarma, B.K. (2014). Beauveria bassiana: Biocontrol beyond Lepidopteran pests, In: Sree KS, Varma A (eds) Biocontrol of Lepidopteran pests: Use of soil microbes and their metabolites, Springer-Switzerland, pp, 219-235.
• Smith, R.F. (1980). Consideration on safety of certain biological agents for arthropod control. Bulletin World Health Organization, 48: 685-698.
• Şahin, E.M. (1997). Patates böceği, Leptinotarsa decemlineata Say (Coleoptera: Chrysomelidae)’nin Erzurum ekolojik koşullarında biyo-ekolojisi, popülasyon yoğunluğu ve doğal düşmanlarının tespiti. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 50 s.
• Tanada, Y., & Kaya, H.K. (1993). Insect pathology. Academic Press, Inc., USA, 633 s.
• Taszłow, P., Vertyporokh, L., & Wojda, I. (2017). Humoral immune response of Galleria mellonella after repeated infection with Bacillus thuringiensis. Journal of Invertebrate Pathology, 49, 87-96.
• Telli, S., Derviş, S., & Yiğit, A. (2014). Entomopatojen fungus, Lecanicillium lecanii (Sordariomycedes: Hypocreales)’nin bazı fitofag Hemiptera türlerine etkisi. Türkiye Entomoloji Dergisi, 38 (3): 351-362 p.
• Trevijano-Contador, N., & Zaragoza, O. (2019). Immune response of Galleria mellonella against human fungal pathogens. Journal of Fungi, 5, 3.
• Uçak, H., Karaca, İ., & Güven, O. (2014). Bazı biyopestisitlerin Frankliniella occidentalis Pergande (Thripidae: Thysanoptera)’e etkileri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 5 (2), 137-148 p.
• Usanmaz, A. (2013). Satureja türlerinin uçucu yağ ve ekstrelerinin patates böceği Leptinotarsa decemlineata l. (Coleoptera: Chrysomelidae)’nin mücadelesinde kullanım imkanlarının araştırılması. AtatürkÜniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 163 s.
• Ülgentürk, S., Noyes, J., Zeki, C., & Kaydan, M.B. (2004). Natural enemies of Coccoidea (Hemiptera) on orchard trees and the neigbouring areas plants in Afyon, Ankara, Burdur, Isparta provinces, Turkey. X. International Symposium on Scale Insect Studies, 1923 April 2004, Adana, Turkey.
• Vertyporokh, L., & Wojda, I. (2017). Expression of the insect metalloproteinase inhibitor IMPI in the fat body of
• Galleria mellonella exposed to infection with Beauveria bassiana. Acta Biochimica Polonica, 64, 273- 278.
• Vertyporokh, L., Hulas-Stasiak, M., & Wojda, I. (2020). Host-pathogen ınteraction after ınfection of Galleria mellonella with the filamentous fungus Beauveria bassiana. Insect Science, 27, 1079-1089.
• Vilcinskas, A., & Wedde, M. (2002). Insect inhibitors of metalloproteinases. IUBMB Life, 54, 339-343.
• Vilcinskas, A., Jegorov, A., Landa, Z., Götz, P., & Matha, V. (1999). Effects of beauverolide L and cyclosporin A on humoral humoral and cellular immune response of the greater wax moth, Galleria mellonella. Comparative Biochemistry and Physiology Part C: Pharmacology, Toxicology and Endocrinology, 122, 83-92.
• Wedde, M., Weise, C., Rolf, N., Altincicek, B., & Vilcinskas, A. (2007). The insect metallopreoteinase inhibitor gene of the lepidopteran Galleria mellonella encodes two distinct inhibitors. Biological Chemistry, 388, 119-127.
• Yıldırım, E. (2012). Tarımsal zararlılarla mücadele yöntemleri ve ilaçlar. 3. Baskı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 219, Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum, 330 s.
• Zeren, O., Güncü, M., & Yabaş, C. (1986). Erynia neoaphidis’in Çukurova bölgesinde sebzelerde yayılış ve konukçuları üzerinde çalışmalar. Türkiye 1. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 12-14 Şubat, Adana. 468-476.
• Zhou, Q.M., Shao, Y., Chen, A.H., Li, W.Z., Wang, J.X., & Wang, Y.L. (2019). In vivo transcriptomin analysis of Beauveria bassiana reveals differences in infection strategies in Galleria mellonella and Plutella xylostela. Pest Management Sciences, 75, 1443-1452.