Ballads Transmitted from Tradition to Soap Opera in the Example of Yılanların Öcü (First Fourteen Parts)

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 14, 01.04.2016

Fatih Balcı

Öz

In this work, the deep seated and poly-dimensional relation between Turkish culture, literature and media is analyzed over the written and oral folkloric and folk literature elements present in the first fourteen parts of the soap opera named Yılanların Öcü `Revenge of Snakes`, which was adapted from the novel of Fakir Baykurt published in 1958 with the same name and was aired in 2014 on a private channel. In this context, statistical data from between the dates 27 August 2014 and 10 December 2014, which are the dates of the first and the fourteenth parts respectively, are used. The following percentages over television and internet together with information on songs present in the soap opera numbering over twenty and their singers and composers are given after information on Fakir Baykurt and his work is given. Various traditions, beliefs, applications and oral cultural forms will be mentioned when appropriate. Briefly, It will be shown that secondary oral culture is intermingled with technology, that could not be mentioned of a written text at the period of primary oral culture and the written culture, which is the beginning of the secondary oral culture, begins with the “technolgization” of transition and word, and that the hegemony of primary oral culture continues at the period of secondary oral culture. Transformation or re-production of production-transmission-consumption systems, products of culture with the influence of media and globalization and inferences on relation between traditional culture and media culture in the context of Yılanların Öcü will be presented. Relation between Turkish literature and media will be analyzed, consequently a comparative cultural research is attempted. Hence emphasis will be laid on that culturalists or folklorists should be informed on the relation between culture and literature, and should play active role in these projects for the re-invention and presentation of tradition. It will be reminded that media and internet are two of the main dynamics causing cultural change.

Anahtar Kelimeler

Folklore, media, tradition, ballad, yılanların öcü, re-production

Yılanların Öcü Örneğinde Gelenekten Diziye Aktarılan Türküler (İlk On Dört Bölüm)

Öz

Bu çalışmada, Türk kültürü ve edebiyatı ile medya arasındaki köklü ve çok yönlü ilişki; Fakir Baykurt’un 1958 yılında yayımlanan Yılanların Öcü adlı romanından esinlenerek hazırlanan ve 2014 yılında özel bir televizyonda yayımlanan Yılanların Öcü dizisinin ilk on dört bölümünde geçen halkbilimi veya halk edebiyatı sözlü-yazılı ürünleri üzerinden çözümlenmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda dizinin birinci bölümünün yayımlandığı 27 Ağustos 2014 ve on dördüncü bölümünün yayımlandığı 10 Aralık 2014 tarihleri arasındaki istatistiki bilgilere başvurulacaktır. Fakir Bayburt ve eseri hakkında kısaca bilgi verdikten sonra, dizinin televizyon ve internette izlenme oranları verilecek, dizide geçen yirminin üzerindeki eser veya türkü ve bu eserleri seslendiren ses ve söz sanatçıları hakkında bilgi verilecektir. Dizide geçen çeşitli gelenek ve göreneklerden, inanç ve uygulamalardan, sözlü kültür ürünlerinden yeri geldikçe bahsedilecektir. Kısacası; ‘İkincil Sözlü Kültür’ün, teknolojiyle iç içe bir kültür olduğu, ‘Birincil sözlü kültür’ çağında yazılı bir metinden söz edilemediği ve ikincil sözlü kültürün başlangıcı olan yazılı kültürün ise geçiş ve sözün teknolojileşmesi ile başladığı, ikincil sözlü kültür çağında, birincil sözlü kültürün egemenliğinin sürmekte olduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Diğer taraftan medya ve küreselleşme olgusunun etkisiyle kültürün üretim-aktarım-tüketim sistemlerinin, ürünlerinin, dönüştürülmesi veya yeniden üretilmesi, geleneksel kültür ile medya kültürü arasındaki ilişki konusunda “Yılanların Öcü” dizisi bağlamında bazı tespitler sunulacak, Türk edebiyatı ile medya arasındaki ilişkiyi çözümlenecek, doğal olarak karşılaştırmalı kültür araştırması yapılmaya çalışılacaktır. Dolayısıyla kültür bilimcilerin veya halkbilimcilerin medya ile kültür ve edebiyat ilişkisi hakkında malumat sahibi olması, geleneğin yeniden keşfi ve sunulması için bu projelerde aktif rol oynamaları gerektiği üzerinde durulacaktır. Medya ve internetin kültür değişmelerini yaratan temel dinamikler konumunda olduğu hatırlatılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Halkbilimi, medya, gelenek, türkü, yılanların öcü, dönüşüm.