Türk Edebiyatının Köklü Çınarı: Mehmet Çınarlı

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 3 - 33, 01.12.2016

Müzeyyen Peler

Öz

Toros dağlarının ortasında, yolu, sokağı, treni, otobüsü olmayan, içine kapalı bir kasaba: Ermenek’ten, 16 Mart 1950 tarihli, bir fikir, sanat ve edebiyat dergisi olan Hisar’ın başyazarlığına kadar; uzun, çetin, mücadeleyle geçen ömrünü, gerek memuriyetinde gerekse sanatında ülkesine, milletine ve çevresine hayırlı işler yapmaya adayan Mehmet Çınarlı: şerefli bir devlet memuru, fikrinden sapmayan, menfaat kaygısından uzak, sağlam bir dünya görüşü olan memleket sevdalısı bir yürek ve şiirde de nesirde de pek çok esere sahip bir kalemdir. Onun sahibi olduğu ve başyazarlığını yaptığı Hisar, önemli isimleri ağırlamış ve bir döneme adını vermiş Cumhuriyet dönemi dergisidir. Çınarlı, memuriyetinin yanı sıra çeşitli kurumlarda milletine hizmet etme şansını yakalamış ve 1990 yılında emekli olmuştur. Sanata olan bağlılığı ise çok küçük yaşlarda başlayıp vefatına dek sürmüştür. Özlem, aşk, toplum ve çocuk temalarının yer aldığı beş şiir kitabını oluşturan şiirleri, aşırı derecede simgelere dayalı olmayan, sade, herkes tarafından anlaşılır , lirik bir dile sahiptir. Şiirde musikiye önem veren şair, aruz vezninden vazgeçmemiştir. Nesir türünde de pek çok esere imza atmış sanatçı eserlerinde, hatıralarına, sanatçı dostlarıyla olan sohbetlerine, edebiyat tarihine kaynak olabilecek bilgilere, sanat adına görüş ve endişelerine, toplumsal sorunlara yer vermiştir. Birden çok türde eserler veren Mehmet Çınarlı için, gerek nazımda gerekse nesirde toplumcu şiir anlayışını benimsediğini söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Çınarlı, Hisar, edebiyat, şiir, düzyazı

The Rooted Sycamore of Turkish Literature: Mehmet Çınarlı

Öz

Mehmet Çınarlı originating from Ermenek, a small town with no road, no train, and no bus in the middle of the Taurus Mountains, had risen to the editorship of Hisar, a review of thought, art and literature first published on 16th March 1950. Mehmet Çınarlı, who was a civil servant by profession, spent his life with the effort good deed in his art and his environment. He was a patriotic man of pen avoiding expedience. He had a steady wold-view and composed many literary works both in poetry and prose. Hisar, which was owned by him, was a republican literary review, which hosted many important names and gave name to a period. Çınarlı got the opportunity to serve his nation in various institutions apart from his tenancy. He was retired in 1990. His loyalty to art started at very early ages and continued until his death. His five books of poems with the themes of yearning, love, society and children is written with an unsophisticated, lyrical and comprehensible language, far from excessive symbolization. He attached importance to music and did not give up on aruz meter. He has many works in prose as well and he gave place to his memoirs, to his conversations with other artists, to information that could be resource to literary history, to thoughts and apprehensions on art and to social problems. It is possible to say that Mehmet Çınarlı, who produced works in many genres, had adopted the conception of socialist poetry both in poetry and prose.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Çınarlı, Hisar, literature, poetry, prose