Arzu Diyalektiği Ekseninde Anayurt Oteli

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 8, 25 - 39, 31.10.2018

Ömriye Bayrak

Öz

Arzu, en genel
anlamıyla; istek, dilek, heves anlamlarına gelir. Lacancı psikanalizde arzu biraz
daha özel bir anlam yüklenir. İhtiyaç ile talep arasındaki doldurulması
imkânsız boşluk, arzu olarak tanımlanır. Lacan, haz ve zevkin arasındaki
boşluğu ise jouissance terimiyle açıklar. Başka bir
deyişle jouissance, acının içindeki haz olarak tanımlanabilir. Yusuf
Atılgan’ın Anayurt Oteli, arzuyu
hayatının merkezine oturtmuş, “Öteki” üzerinden onaylanmaya muhtaç olan, arzusunu gerçekleştiren ama tatmine ulaşamayan Zebercet’in
romanıdır. O, sürekli onaylanma ihtiyacı içerisinde, sonsuz bir arayışın
peşindedir. Romanı sürükleyen de onun bu arayışının neticesinde sürekli değişen
arzu nesneleridir. Bu arzu nesneleri Zebercet’in içindeki boşluğu doldurmaya
yetmeyecek, bu hayal kırıklığı jouissance terimiyle
açıklanacak, onun temel arzuya ulaşma çabası intiharla sonlanacaktır.
Böylece arzu, jouissance teriminin karşısında yer
alacaktır. Silik bir babaya sahip olan, Lacan’ın “ayna evresi” olarak
isimlendirdiği dönemi annesiyle iyi geçiremeyen romanın kahramanı, hayatı
boyunca hep o ilk bütünselliği arayacak, bulduğu hiçbir arzu nesnesi onu tatmin
etmeyecektir.

Bu çalışmada
izlenecek yol, psikanalizin yardımıyla Lacan’ın İmgesel-Simgesel-Gerçek
devinimlerinden yola çıkarak arzuyu ortaya koymak, Anayurt Oteli romanındaki psikanalitik yapılanmayı özne-arzu-nesne
ilişkisini çerçevesinde yorumlayarak, romanı çözümlemeye çalışmak olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yusuf Atılgan, Anayurt Oteli, Lacan, arzu

Kaynakça

• Atılgan, Y. (2017). Anayurt Oteli. İstanbul: Can Yayınları.
• Baştürk, M. (2015). Anayurt Oteli” ve “Dünya Ağrısı”nda Otel (S)İmgesi. Folklor/Edebiyat. C. 21, S.84, 131-144.
• Bowie, M. (2007). Lacan. (çev.V. Pekel Şener) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Cebeci, O. (2015). Psikanalitik Edebiyat Kuramı. (3. Baskı)İstanbul: İthaki Yayınları.
• Eaglaton, T. (2014). Edebiyat Kuramı. (çev. T. Birkan) (4.Baskı) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Homer, S. (2016). Jacques Lacan. (çev. A. Aydın) (2. Baskı)Ankara: Phoenix Yayınevi.
• İzmir, M. (2013). Öznenin Diyalektiği: Hegel, Sartre, Lacan. Ankara: İmge Kitabevi.
• Karaca, Ş. (2018). Arzu Hep Başka Yerde Necip Fazıl Kısakürek’in Beklenen ve Bekleyen Şiirlerinde Arzunun Diyalektiği. Kurgan Edebiyat Kültür Dergisi. S.43, 181-185.
• Korkmaz, R. (2005). Yurtsuzluk İtkisi ve Anayurt Oteli. İlmî Araştırmalar: Dil, Edebiyat,Tarih İncelemeleri. S.20, 139-148.
• Mcgowan, T. (2012). Gerçek Bakış. (çev. Z.Özen Barkot) İstanbul: Say Yayınları.
• Pappenheim, F. (2002). Modern İnsanın Yabancılaşması Marx’a ve Tönnies’ye Dayalı Bir Yorum. (çev. S. Ak) Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Selmanpakoğlu, Ceren. (2014). Hiçliğin Özgürlüğü Ajansal Sanat. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Somay, B. (2007). Bir Şeyler Eksik. İstanbul: Metis Yayınları.
• Tura, S. M. (2014). Şeyh ve Arzu. (3. Baskı) İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Tura, S. M. (2016). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. (6. Baskı) İstanbul: Kanat Kitap.
• Zizek, S. (2005). Yamuk Bakmak Popüler Kültürden Jacques Lacan’a Giriş. (çev. T. Birkan) (2. Baskı) İstanbul: Metis Yayınları.