Ateş Üstünde Yürüyen Bir Oidipus: Süha

Yıl 2018, Cilt 4, Sayı 8, 236 - 247, 31.10.2018

Sebahat ÖZDEMİR

Öz

Oidipus Kompleksi, adını Sophokles’in ünlü oyunu Kral Oidipus’tan alır. Yunan mitolojisine göre Oidipus, babasını öldürmüş ve annesiyle evlenmiştir. Psikanalizde çocukların gelişim evrelerini inceleyen Sigmund Freud erkek çocuğun babayla, kız çocuğun anneyle mücadelesini Oidipus’un durumuna benzettiği için fallik döneme bu adı vermiştir. Fallik dönemde (3-6 yaş) çocuklar, karşı cins ebeveyni sahiplenip, aynı cins ebeveyni dışlarlar.

Oidipus kompleksi edebiyatın sıkça kullandığı metaforlardandır. Genel anlamıyla da edebî eserlerde babayla mücadele eden, babaya/otoriteye başkaldıran bir metafor olarak kolayca fark edilebilmektedir. Bu bildiride Ayla Kutlu’nun Ateş Üstünde Yürümek romanı söz konusu kompleks açısından değerlendirilecektir.

Ateş Üstünde Yürümek, 12 Mart’ı anlatan bir dönem romanıdır. Kitabın kahramanı Süha, kendini Oidipus’a benzetir. Anneye büyük bir sevgi beslerken babadan nefret etmektedir. Romanda, 12 Mart’la beraber gelen sıkıntılı süreç, Süha’nın yaşadığı Oidipus kompleksiyle işlenmiştir. Bu romandan hareketle Oidipus kompleksinin dönemde görünümü ve anlam dünyası ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Oidipus kompleksi, Ayla Kutlu, Baba

Kaynakça

• Kutlu, Ayla. (2004). Ateş Üstünde Yürümek, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Can, Şefik. (2011). Klasik Yunan Mitolojisi, İstanbul: Ötüken Yay.
• Freud, Sigmund. (2017). Aşkın Psikolojisi, (Çev. A. Can İdemen) İstanbul: Cem Yay.
• Fromm, Erich. (2015). Rüyalar Masallar Mitler, (Çev. Aydın Arıtan, Kaan H. Ökten), İstanbul: Say Yay.
• Geçtan, Engin. (2002). Psikanaliz ve Sonrası, İstanbul: Metis Yay.
• Jale Parla. (2014). Babalar ve Oğullar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Nasio, Juan David. (2006). Psikanalizin Yedi Temel Kavramı, (Çev. Özge Erşen Murat Erşen), İstanbul: İmge Kitabevi.
• Tura, Saffet Murat. (2016). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz, İstanbul: Kanat Kitap.