Türkiye’ de Sermaye Piyasaları ve Borsaların Gelişim Süreci

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 9, 150 - 176, 01.10.2018

Güner Koç Aytekin

Öz

Küreselleşen dünya ekonomisinde, 1980’li yıllardan
sonra mal ve hizmet piyasalarında başlayan serbestleşme ve bütünleşme
hareketlerindeki gelişim, bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan büyük
ilerleme ve değişimlerin de etkisiyle, uluslararası ilişkilerin ve işlemlerin
artmasına yol açmıştır. Bu kapsamda, özellikle sermaye hareketlerinin önündeki
engellerin büyük ölçüde ortadan kalkmasıyla finansal piyasa ve kurumların
küresel anlamda etkileşimleri artmış, dünyada “küresel sermaye” olarak ifade
edilen bir ortak kavram ortaya çıkmıştır. Avrupa Birliği’ne üyelik sürecindeki ülkemiz
açısından da ekonomik büyüme ve kalkınma bakımından büyük önem taşıyan
yatırımların gerçekleştirilmesinde, finansal araçlar yoluyla reel sektöre uzun
vadeli kaynak sağlamasının yanında sermayenin tabana yayılması, adil gelir
dağılımı, kayıt dışı ekonomi ile mücadele gibi sosyo-ekonomik konularda da sermaye
piyasalarının önemi büyüktür. Son yıllarda gelişen ve işlem hacmi önemli ölçüde
artan Türkiye sermaye piyasaları, Avrupa Birliği ile bütünleşme aşamasında
doğrudan bir rekabet içinde bulunmakta ve bu alanda gelişimini hızla sürdürmeye
devam etmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada, Türkiye sermaye piyasaları ve
borsalarının gelişim süreci ve önemine değinilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sermaye Piyasaları, Uluslararası Ekonomi, Küreselleşme

Kaynakça

• Kaynakça
• AKGÜÇ, Öztin. (2010), Finansal Yönetim, 8. Baskı, Avcıol Basım Yayım.
• ARTUN, Tuncay. (1997), “Türk Mali Sistemi Üzerine Gözlemler ve İ.M.K.B.’nin Sorunları”, İşletme ve Finans, s. 130.
• BAŞKAYA, Fikret. (1986). Türkiye Ekonomisinde İki Bunalım Dönemi - Devletçilikten 24 Ocak Kararlarına, Birlik Yayınları, Ankara, 1986.
• BORATAV, Korkut. (1984), “İktisat Politikaları Alternatifleri Üzerine Bir Deneme”- Krizin Gelişimi ve Türkiye’nin Alternatif Sorunu, Kaynak Yayınlar, İstanbul.
• BORSA İSTANBUL, (http://www.borsaistanbul.com).
• BÜKER, Semih; AŞIKOĞLU Rıza ve Güven SEVİL. (2014). Finansal Yönetim, Sözkesen Matbaacılık, Ankara.
• CANBAŞ, Serpil ve Hatice DOĞUKANLI. (1997) Finansal Pazarlar, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., ISBN 975-486-620-1, İstanbul.
• ÇAPOĞLU, Gökhan. (1997), Yepyeni Bir Türkiye İçin, Anadolu Stratejik Araştırmalar Vakfı, Ankara, Şubat.
• ÇİLLER, Tansu. (1985). “İthalattaki Son Gelişmeler ve İthalatın Liberilasyonu” İktisat Politikaları ve Gelişme Doğrultuları, İ.Ü. İktisat Fakültesi Mezunları Derneği, 18,19, 20 Nisan.
• DOĞU, Murat. (1994). Gelişen Hisse Senedi Piyasaları ve Türkiye, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları, Yayın No. 27, Ankara, s. 95’den naklen
• DOUGALL Herbert E. ve GAUMNITZ Jack. (1980), Capital Markets and Instituons, Prentice Hall Inc., Englewood Cliffs., New Jersey, s.3.ESEN, Oğuz. (1987), “Finansal Piyasaların Küreselleşmesi ve Sermaye Kontrolleri”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, Cilt: 8, s. 27, S. 21-32.
• ESEN, Oğuz. (1997), “Küreselleşme, Gelir Dağılımı ve Gelişmekte Olan Ülkeler”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, Cilt: 8, s. 26, 1997.
• FETTAHOĞLU, Abdurrahman. Finansal Piyasalarda Yenilikler ve 1980 Sonrası Türkiye. (1991), Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Yayın No. 255, ISBN: 975-537-009-IX, Ankara.
• GLOBAL FİNANCE. (1994). Kasım sayısı.
• HAZİNE ve MALİYE BAKANLIĞI, ( http://www.maliye.gov.tr).
• İ.M.K.B BORSA REHBERİ. (1990), İ.M.K.B. Yayınları, İstanbul.
• İ.M.K.B SERMAYE PİYASASI VE BORSA TEMEL BİLGİLER KLAVUZU. (1998), İ.M.K.B Eğitim Yayınları, No. 1, İstanbul.
• İSTANBUL TİCARET ODASI (İTO). (1993). Yayın No. 1993-23.
• KARSLI, Muharrem. Sermaye Piyasası, Borsa, Menkul Kıymetler. (1989), İstanbul.
• KAZGAN, Gülten. (1985), Ekonomide Dışa Açık Büyüme, Altın Kitaplar Yayınevi.
• KILINÇ, Kazım. 200 Soruda A’dan Z’ye Borsa, Egemen Matbaası. (1991), İstanbul.
• ONGUN, M.Tuba. (1993), “Finansal Globalleşme”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi.
• ÖKTE, M. K. Savaş. (1994). Gelişen Borsalar, İstanbul Üniveritesi SBE, Yüksek Lisans Tezi.
• ÖZBEK, Dilek. (1990), “Türkiye’nin Konvertibilite’ye Geçiş Sürecindeki Bazı Sorunlar”, Dış Ticarette Durum.
• ÖZGEN, Feridun ve M. ARAR. (1991). “Türkiye’de Sermaye Piyasası’nın Yasal Çerçevesi ve Örgütlenmesi”, Yatırım Uzmanları Sertifika Programı İçin Hazırlanan Metin, Sermaye Piyasası Kurulu Kütüphanesi, Sayı: 2998, Ankara.
• ÖZTÜRK, İlhami. (2011). İç Borçlanmanın Sermaye Piyasasına Etkileri, İAB Yayın No:21, İstanbul.
• ÖZTÜRK, İlhami. (2012). Sermaye Azaltımı ve Vergisel Sonuçları, Sermaye Piyasası Kurulu, yayın No: 213, Ankara.
• RESMİ GAZETE, 25 Ocak 1980, Sayı 16880, Mükerrer S.6.
• SERMAYE PİYASASI KURULU (SPK), http://www.spk.gov.tr, Erişim tarihi: 27.06.2018.
• SEYİDOĞLU, Halil. (2001). Uluslararası Finans, Güzem Yayınevi.
• T.C. MERKEZ BANKASI, (http://www.tcmb.gov.tr).
• TÜMER, Erol. (1979). “Sermaye Piyasası ve İşletmeler Arasındaki İlişkiler”, Türkiye’de Sermaye Piyasası Sorunları Semineri, IYSE - TÜSİAD.