KASTAMONU VE YÖRESİ AĞIZLARINDA MANTAR ADLARI

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 9, 177 - 228, 01.10.2018

Ergün Acar

Öz

Kastamonu, Batı
Karadeniz Bölgesinde yer alan dağlık ve bitki örtüsü zengin bir ilimizdir. Bölgenin
iklim şartları çeşitli mantarların yetişmesine olanak sağlamaktadır.
Çalışmamızda bu mantarlara verilen adlar üzerinde durulacaktır.

Ağızlarda geçen
bitki, hayvan, yer adları, lakaplar vs. gibi kavramlar halkın ad vermedeki
temel hareket noktasının belirlenmesi bakımından büyük önem taşır. Renkler,
insan ve hayvan uzuvları, sayılar, araç-gereçler hangi sebeple adlandırmada
kullanıldığı ya da ad vermedeki önceliği bize adlandırmalara etki eden verileri
gösterecektir. Bunların sosyolojik, psikolojik, ekonomik yapılarının ortaya
çıkarılmasıyla mantara bu adı verenlerin hayattaki öncelikleri, yaşam tarzları,
hayata bakış açıları ortaya çıkacaktır. Böylelikle elde edilen veriler bize
Türkçenin ad verme sistematiğinin belirlenmesi ve kurulması için yardımcı
olacaktır.

Kastamonu'da 26
mantar türü için tarafımızca 263 adet mantar adı tespit edilmiştir. Bu mantarlar
ad bilimsel yaklaşımla ele alınmış ve adlandırmaların hangi yollarla
oluşturulduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Türkçenin kavramlaştırma
sistematiğine mantar adları üzerinden katkı sunulmak istenmiş.    

Anahtar Kelimeler

MANTAR ADLARI, KASTAMONU, ADBİLİM, SÖZ VARLIĞI

Kaynakça

• AKSAN, Doğan (2006). Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi, Ankara: Engin Yayınevi.AKSAN, Doğan (2015). Türkçenin Sözvarlığı, Ankara: Bilgi Yayınevi.AKSAN, Doğan (2003). Her Yönüyle Dil, Ankara: TDK Yayınları.AKSAN, Doğan (2014). Türkçenin Zenginlikleri İncelikleri, Ankara: Bilgi Yayınevi.AKYÜZ, Mehmet, KIRBAĞ, Sevda (2007). "Ülkemizde Sebze ve Meyvelerin Yanısıra Alternatif Besin Kaynağı: Yabani Mantarlar", Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, S.8 (1), s.23-26. ALKAYIŞ, M.Fatih (2009). "Türkçede Kullanılan Alıntı Bitki Adları", Turkish Studies, Volume 4/4, s.71-92.ALKAYIŞ, M. Fatih (2007). Türkiye Türkçesinde Bitki Adları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.ATALAY, Besim (1999). Divanü Lügat-it-Türk, C.4, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. AYDIN, Mehmet (2008). "Ordu ve Yöresi Ağızlarında Armut Adları", Turkish Studies, S: 9, s.129-138.BARUTÇİYAN, Jilber (2012). Türkiye'nin Mantarları-I, İstanbul: Oğlak Yayınları.