Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Kendilik Algısı: Kayseri Örneği

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 11, 786 - 809, 12.08.2019

Rabia Aycan Altınışık , Merve Öztaş , Kübra Kaymakçı , Gökhan Akyürek

Öz

Çalışmanın
amacı, endüstri meslek lisesi'nde öğrenim gören öğrencilerin kendilik
anlayışını ve buna bağlı olarak yaşadıkları ötekilik deneyimlerini Kayseri'de
bulunan endüstri meslek liseleri öğrencileri üzerinden anlamak ve
yorumlamaktır. En önemli sosyalleşme yerlerinden birisi olan okulun, öğrencilerin
kişiliklerini, kimliklerini ve dünya görüşlerini nasıl oluşturduğuna etkisi ile
sosyo-kültürel yaşantılarının, cinsiyetler arası ilişkilerinin kendilik
anlayışlarına etkisi çalışmanın temelini oluşturacaktır. Çalışmada
derinlemesine gözlem ve sohbet yöntemi kullanılmıştır.

Çalışmada,
dört yıllık eğitim süreci içerisinde okul yönetimi ve disiplin ile öğrencilerin
kendi aralarındaki ideolojik etkileşim örüntülerini, onların davranışlarını ne
derece de belirlediği üzerinde durulacaktır. Ayrıca gerek okul yönetiminin
gerekse ideolojik bağlamda ortaya çıkan örüntülerinin diğer öğrenciler
üzerindeki tahakküm biçimleri incelenecektir. Son olarak okul ve okul dışı
rollerin kız ve erkek öğrenciler üzerinde nasıl bir dünya ürettiği ile
öğrencilerin “meslek liseli” olmalarının okul dışı sosyal ortamlarda nasıl bir
ötekilik deneyimi yaşadıkları üzerinde durulacaktır.

Bu
bulgular doğrultusunda, öğrencilerin meslek lisesinde okumaları ile ötekilik,
kendilik algıları, madde bağımlılıkları ve cinsiyetler arası ilişkileri gibi
etmenler arasında bağ kurulacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Kendilik Algısı, Ötekilik, Toplumsal Cinsiyet, Madde Bağımlılığı, Siyasi İdeoloji, Dünya Görüşü

Kaynakça

• Goffman, E. (2014). Damga. (İ. Erdoğan, dizgi). Ankara: Heretik
• Bourdieu, P. (2014). Eril Tahakküm. (B. Yılmaz, çev.). İstanbul: Bağlam
• Bourdieu, P. & Wacouant, L. (2003). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar. (N. Ökten, çev.). İstanbul: İletişim
• Bourdıeu, P. (2006). Pratik Nedenler: Eylem Kuramı Üzerine, (H. U. Tanrıöver, çev.). İstanbul: Hil Yayın
• Uyanık Balat, G., Akman, B. (2004). Fraklı Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Lise Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. https://www.researchgate.net/profile/Guelden_Balat/publication/242190890
• Balkaya, A., Ceyhan, E. (2007). Lise Öğrencilerinin Kimlik Duygusu Kazanım Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/387
• Ölmez, İ. (2008). Meslek Liselerinde Ortaya Çıkan Suçların Yapısı ve Suçlu Kimliği: Bornova İlçesi Örneği. Ege Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Sayılan, F. (2012). Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim.Tunç, B., Yıldız, S., Doğan, A. (2015). Meslek Liselerinde Disiplin Sorunları Nedenleri ve Çözümü: Bir Durum Analizi.
• Ekşi, H., Arıcan, T., Yaman, G. (2016). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Riskli Davranışlarının Yordayıcısı Olarak Sosyal Görünüş Kaygısı ve Mükemmelliyetçilik. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Fakültesi Dergisi.