Tomarza İlçesi Köy Adları Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 11, 884 - 896, 12.08.2019

BÜŞRA Kaya

Öz

Toponimi,
ad biliminin alt dallarından biri olan; köken, yapı ve anlam bakımından yer
adlarını inceleyen bilim dalının adıdır. Bu terim dilimize Yunancadan
geçmiştir. Topos (yer) ve onoma (ad) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen
toponimi kelimesinin dilimizdeki karşılığı ise ‘yer ad’ bilimidir. Ülkemizde
cumhuriyetin ilanı ile yaygınlaşmaya başlayan yer ad bilimi çalışmaları bir
milletin kültürünün ve dilinin zenginliklerinin ortaya konması açısından önem
taşımaktadır. İnsanlar vatanları olarak gördükleri yeri kendileri ile
ilişkilendirerek ad verme gereksiniminde bulunmuşlardır.  Yer ad bilimi içerisinde incelenen köy adları
da bir milletin bölgeye aidiyetini gösteren önemli bir unsur oluşturmaktadır.

Bildirimizde
Kayseri ili Tomarza ilçesinin köy adları ele alınacaktır. Tomarza, eski
yerleşim   yerlerinden biridir. Yol
üzerinde bir bölge olması sebebiyle istilacıların uğrak noktası olmuştur. Bu
durumun doğal bir sonucu olarak birbirinden farklı uygarlıklara ve kültürlere
ev sahipliği yapmıştır. Bölge bu açıdan ele alındığı zaman da önemli bir
konumda yer aldığı görülmektedir.

Yapacağımız
bu çalışmada   Tomarza’nın köylerinin
adları yapı, köken ve anlam bakımından ele alınacaktır. Köy adlarının eğer var
ise eski adları ile şimdiki adları birlikte verilecektir. Köylerin
adlandırılması yapılırken adların bölgenin hangi özelliği veya özelliklerinden
etkilenerek verildiği açığa çıkarılmaya çalışılarak yer ad bilimine katkı
sağlamak amaçlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

toponimi, tomarza, köy

Kaynakça

• KaynakçaAkar, Ali. Oğuzların Dili. Ötüken Yayınları. İstanbul 2018. Büyük Türkçe Sözlük, TDK, 15.04.2019Derleme Sözlüğü, IIV, IX, X, Ankara Üniversitesi Basımevi, 1993.Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Aydın Kitabevi. Ankara 2013.Gülensoy, T. (1995). Türkçe Yer Adları Kılavuzu. Ankara : TDK.Güner, G. (2006). Kayseri'de Bir Yer Adı: Persek. II. Kayseri ve Yöresi Edebiyat, Kültür ve Bilgi Şöleni.Güncel Türkçe Sözlük, TDK, 15.04.2019Güven, Şahin “Türkiye’de Yapılmış Toponomi Çalışmaları”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 4, Haziran 2010.Korkmaz, Z. (2017). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. Ankara: TDK.Türkiye Yer Adları, www.nisanyansozluk.com, 10. 04. 2019.Özkan, N. (2008). Tomarza Adı Üzerine. Birinci Tomarza Sempozyumu, 370-375.Sakaoğlu, S. (2001). Türk Ad Bilimi. Ankara .Şahin, İ. (2007). Türkçe Yer Adlarının Yapısı Üzerine. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi , 1-14.Tomarza İlçesi Alfabetik Köy Listesi, İçişleri Bakanlığı, İller İdaresi Genel Müdürlüğü.Tomarza Kaymakamlığı, Toroslar'dan Erciyes'e Yükselen Ses Tomarza, Kayseri, 2015.
• KAYNAK KİŞİLER1. Kadir Erbay, 76, eski muhtar, ilkokul mezunu.2. Rıza Ünalmış, 65, emlakçı, ilkokul mezunu.3. Yunus Baydan, 83, emekli, ilkokul mezunu.4. Ertuğrul Saraçoğlu,50, çiftçi, ilkokul mezunu.5. Menderes Kahraman, 50, manav, ilkokul mezunu.