Tanpınar’ın “Yaz Yağmuru” Hikâyesinde Su İmgesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 11, 728 - 736, 12.08.2019

Merve Nur Kılıç

Öz

İmge, algılanan
nesnenin bilince yansıması olarak anlam kazanır. Duyuşun, bilinçte oluşan
hayalini/görüntüsünü/imajını karşılar. Yazarların eserlerinde kullandıkları
imgeler okurun tahayyül melekesini harekete geçirerek edebî eserden alınan
zevki arttırırlar. Aynı zamanda edebî eseri anlam yönünden derinleştirerek
metinlerin çok katmanlı yapılarını içerik bakımından beslerler.

Türk
Edebiyatı'nın güçlü bir kaleme sahip sanat adamlarından biri olan Ahmet Hamdi
Tanpınar; şiirleri, hikâyeleri ve romanlarındaki imgelerle dikkat çekmektedir.
Tanpınar'ın eserlerinde farklı türden imgelerin kullanımı ön plana çıkar. Su,
bu anlamda Tanpınar poetikasında sıklıkla işlenen bir imgedir. Varlığın kaynağı
olarak görülmesiyle kendisine büyük önem atfedilen su, destan ve mitoloji gibi
ilk(s)el anlatılar başta olmak üzere edebiyatta yoğun biçimde üzerinde durulan
bir kavramdır.

Bu bildiride
yazarların imge dünyasını zenginleştiren su, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın “Yaz
Yağmuru” hikâyesi üzerinden anlamlandırılmaya çalışılacaktır. Hikâye
içerisindeki sular ve onların getirdikleri imgeler göz önünde
bulundurulacaktır. Suyun getirdiği imgeler üzerine de düşünülecektir. Su ile
birlikte yazarın parlak, şeffaf ve berrak şeylere olan ilgisi ve bunların “Yaz
Yağmuru”ndaki kullanımları değerlendirilerek bir sonuca varılmaya
çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Hamdi Tanpınar, imge, su imgesi

Kaynakça

• Bachelard, G. (2006): Su ve Düşler, Çev. Olcay Kunal, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Eliade, M. (1992): İmgeler ve Simgeler, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: Doğu Batı Yayınları.Gürbilek, N. (2016) Kör Ayna, Kayıp Şark, İstanbul: Metis Yayınları.Kaplan, M. (1983): Tanpınar'ın Şiir Dünyası, İstanbul: Dergâh Yayınları.Karabulut, M. (2015): “İmge ve Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde ‘Su’ İmgesi”, Journal of Turkish Language and Literature, 1: 2, 65-84.Karabulut, M. (2015): “İmge Kavramı ve Necip Fazıl Kısakürek'in Şiirlerinde İmge”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Liteature and History of Turkish or Turkic, 10: 4, 603-618.Koçak, O. (1995): İmgenin Halleri, İstanbul: Metis Yayınları.Kur'an-ı Kerim, Enbiyâ Sûresi/30; En'âm Sûresi/99 Tanpınar, A.H. (2018): Hikâyeler, İstanbul: Dergâh YayınlarıTürkçe Sözlük, (1988): Ankara: TDK yayınları