Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Hafızalarında Yer Alan Bellek Destekleyiciler ve Bunlara Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 12, 960 - 975, 29.10.2019

Kadriye Kayacan Münevver Özlüleci Ayşegül Arslan

Öz

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri
öğretmen adaylarının bellek destekleyici olarak kullandıkları harf tekniğine
ait akronyumları ve akrostişleri tespit etmek, bu kodlama tekniklerini daha çok
hangi alanda uyguladıklarını ve öğretmen adaylarının akrostiş ve akronyum ile
ilgili görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Fen bilimleri öğretmen adaylarının
hafızalarında yer alan akrostiş veya akronyumlar ve bunlara yönelik görüşlerini
tespit etmek amacıyla derinlemesine bir çalışma yapıldığı için, bu araştırmada
nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yönteminin kullanılmasının uygun
olduğu görülmüştür. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örneklem
yöntemlerinden kolay ulaşılabilir uygun örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Bu
bağlamda çalışma grubunu Konya’da bir devlet üniversitesinde 3. sınıf fen
bilgisi öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 39 öğretmen adayı oluşturmaktadır.
Araştırma verilerinin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanmış
gözlem formu kullanılmıştır. Toplam 2 sorudan oluşan görüşme formunu doldurmak
üzere öğretmen adaylarına 15 dakika süre verilmiştir. Katılımcılardan toplanan
veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara
göre, öğretmen adaylarının en fazla kimya alanında akronyuma başvurduğu,
akrostişlerinin fizik, kimya ve biyoloji alanlarına dağılmış olduğu ve
akronyum/akrostiş kullanım nedenlerinin akılda kalıcı olması ve kalıcı
öğrenmeyi sağlaması ifadelerinde yoğunlaştığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bellek destekleyici, Akronyum, Akrostiş, Anlamsal çağrışım

Kaynakça

• Akpınar, E. ve Ergin, Ö. (2004). Fen Öğretiminde Fizik, Kimya ve Biyolojinin Entegrasyonuna Yönelik Örnek Bir Uygulama, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(19), 1-16.Aydın, M. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersinde Uygulanan Bellek Destekleyici Stratejilerin Öğrencilerin Erişi ve Tutumlarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, KonyaBüyüköztürk, Ş. , Kılıç Çakmak, E. , Akgün, Ö.E. , Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018) Bilimsel Araştırma Yöntemleri(24.Baskı), Ankara: Pegem YayıncılıkCarney, R. N. , & Levin, J. R. (2003). Promoting higher-order learning benefits by building lower-order mnemonic connections. Applied Cognitive Psychology, 17, 563–575.Ghani, K. Ve Zulkiply, N. (2008) Different Memory Techniques Different Memory Needs: A Case Study for Undergraduate Science Students, International Journal of Learning,15(3), 203-210Gündüz, M. (2015). Öğretmen Adaylarının Anlamsal Çağrışım İçin Kullandıkları Akronyumların Değerlendirilmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,1(4), 369-383.Kıroğlu, Ş. (2010). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Bellek Destekleyici Stratejilerin Öğrencilerin Başarıları Üzerine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.Korkmaz, Ö. ve Mahiroğlu, A. (2007). Beyin, Bellek Ve Öğrenme, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 93-104.McCabe, J. A. (2015). Learning the brain in introductory psychology: Examining the generation effect for mnemonics and examples. Teaching of Psychology, 42, 203–210. doi:10.1177/0098628315587617Türk Dil Kurumu (TDK). (2019) Güncel Türkçe sözlük. Erişim tarihi: 13.04.2019. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5cb31da16f25c1.49847260 adresinden alınmıştır. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.