Formation Methods of Reflexive Voice in Turkey Turkish

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 17, 226 - 240, 30.04.2022

Anıl Arslan

Öz

Voice category of Turkish; is one of the issues on which no consensus has been reached yet, with different definitions, classifications, and inconclusive discussions. In this study, based on the morphological method, which is the general examination method in Turkey Turkish, besides the marking of the predicate with -(I4)n- and -(I4)l- morphemes, the morphological unit -(I4)ş- will be mentioned. -(Ø)- It will be tried to show that it can also be created with the morpheme. In addition, it will be noted that although reflexive voices formed with -(I4)n- and -(I4)l- morphemes make the actual intransitive, causatives formed with zero morphemes can also be transitive. In addition, it will be tried to show the formations of the reflexive roof by syntactic and lexical methods.
Keywords: Reflexivity in Turkey Turkish, morphological reflexivity, syntactic reflexivity, lexical reflexivity,
-(Ø)- morpheme.

Anahtar Kelimeler

Reflexivity in Turkey Turkish, morphological reflexivity, syntactic reflexivity, lexical reflexivity, -(Ø)- morphem.

Türkiye Türkçesinde Dönüşlü Çatının Oluşum Yöntemleri

Öz

Türkçenin çatı kategorisi; farklı tanım, sınıflandırma ve sonuca ulaşmayan tartışmalarıyla henüz üzerine görüş birliği sağlanamayan meselelerinden biridir.
Bu çalışmada Türkiye Türkçesinde genel inceleme yöntemi olan morfolojik yöntemin esas alınmasında yüklemin -(I4)n- ve -(I4)l- biçim birimleriyle işaretlenmesinin dışında -(I4)ş- biçim birimine değinilecek, bunun yanında morfolojik yöntemli dönüşlü çatıların -(Ø)- biçim birimiyle de oluşturulabileceği gösterilmeye çalışılacaktır. Buna ek olarak -(I4)n- ve -(I4)l- biçim birimleriyle oluşturulan dönüşlü çatıların fiili geçişsiz yapmasına karşın sıfır biçim birimle oluşturulan ettirgenliklerin geçişli de olabileceğine dikkat çekilecektir. Ayrıca dönüşlü çatının sentaktik ve leksik yöntemle oluşumları gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Türkçesinde dönüşlülük, morfolojik dönüşlülük, sentaktik dönüşlülük, leksik dönüşlülük. -(Ø)- biçim birim.

Kaynakça

• Referans1 Banguoğlu, Tahsin (1998), Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Referans2 Bilgin Muhittin (2006), Anlamdan Anlatıma Türkçemiz, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Referans3 Bozkurt, Fuat (1995), Türkiye Türkçesi, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Referans4 Ergin, Muharrem (2009), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları.
• Referans5 Ediskun Haydar (1996), Yeni Türk Dilbilgisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Referans6 Hengirmen, Mehmet (2002), Türkçe Temel Dilbilgisi, 4. Baskı, Ankara: Engin Yayınları.
• Referans7 Kononov, Andrey Nikolayeviç (1956), Çağdaş Türk Edebi Dilinin Grameri (Çev. Sabit Paylı), Moskova-Leningrad: Sovyet İlimler Akademisi Basımevi.
• Referans8 Korkmaz, Zeynep (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Referans9 Yücel, Bilal (1999), Çağdaş Türkiye Türkçesinde Fiil Çatıları, Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı II, 268-302.