Turkish Language and Literature Education in Azerbaijani Universities

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 22, 121 - 132, 31.10.2024

Saffet Alp Yılmaz , Billur Alizade

https://doi.org/10.59304/ijhe.1566084

Öz

The deep cultural and linguistic ties between Azerbaijan and Turkey also have a strong interaction in the field of education. Turkish Language and Literature departments, in particular, constitute an important area where these ties are addressed at an academic level. In Turkish Language and Literature departments at Azerbaijani universities, students gain detailed information on both Azerbaijani Turkish and Turkish and other Turkish dialects. These departments focus on the history, cultural richness, literary heritage and language structure of the Turkish world. At the same time, Turkey's literary works, language structure, historical development and political structure are also an important part of these programs. In this study, the historical development of Turkish Language and Literature education at Azerbaijani universities will be examined, especially from the late Ottoman Empire to the early years of the Republic and the following periods. These processes will be discussed in terms of Azerbaijan's interaction with the Turkish world, changes in education and the development of Turkish language and literature. It will also focus on how this education provided at universities deepens cultural and academic relations between the two countries.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijan, Turkish Language, Universities.

Azerbaycan Üniversiteleri’nde Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi

Öz

Azerbaycan ve Türkiye’nin derin kültürel ve dilsel bağları, eğitim alanında da güçlü bir etkileşime sahiptir. Özellikle Türk Dili ve Edebiyatı bölümleri, bu bağların akademik düzeyde ele alındığı önemli bir alan oluşturur. Azerbaycan üniversitelerinde Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde, öğrenciler hem Azerbaycan Türkçesi hem de Türkiye Türkçesi ve diğer Türk lehçeleri üzerine detaylı bilgi edinirler. Bu bölümlerde, Türk dünyasının tarihine, kültürel zenginliklerine, edebi birikimine ve dil yapısına odaklanılır. Aynı zamanda Türkiye’nin edebi eserleri, dil yapısı, tarihi gelişimi ve siyasi yapısı da bu programların önemli bir parçasıdır. Bu çalışmada, Azerbaycan üniversitelerinde Türk Dili ve Edebiyatı eğitiminin tarihi süreç içindeki gelişimi, özellikle Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinden Cumhuriyet’in ilk yıllarına ve sonraki süreçlere kadar olan dönemler üzerinden incelenecektir. Bu süreçler, Azerbaycan’ın Türk dünyasıyla olan etkileşimi, eğitimdeki değişimler ve Türk dili ile edebiyatının gelişimi açısından ele alınacak. Üniversitelerde verilen bu eğitimin, iki ülke arasındaki kültürel ve akademik ilişkileri nasıl derinleştirdiği üzerinde de durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan, Türk Dili, Üniversiteler.

Kaynakça

• Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (2024). Türk Dünyası İqtisad Fakültəsi / https://unec.edu.az/education/faculty/turk-dunyasi-isletme-fakultesi/ (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti (2024). Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində TÜRKSOY-un kafedrası açılıb. https://azertag.az/xeber/azerbaycan_dovlet_pedaqoji_universitetinde_turksoy_un_kafedrasi_achilib-1119009 (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Bakı Avrasiya Universiteti (2024). Bakı Avrasiya Universitetinin ev sahibliyi ilə XI Beynəlxalq Türk Dünyası Araşdırmaları Simpoziumu keçirilir / https://azertag.az/xeber/baki_avrasiya_universitetinin_ev_sahibliyi_ile_xi_beynelxalq_turk_dunyasi_arasdirmalari_simpoziumu_kechirilir_video-3049698. (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Bakı Slavyan Universiteti (2024). Bakı Slavyan Universiteti Türk Universitetlər Birliyinin üzvü oldu/https://azertag.az/xeber/baki_slavyan_universiteti_turk_universitetler_birliyinin_uzvu_oldu-3070694. (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Caferoğlu, A. (1964). “Azerbaycan’da Muarif”, Türk Kültürü Dergisi, sayı 18.
• Çelik, D. (1996). XIX ve XX. Yüzyıllarda Azerbaycan - Birinci Bölüm -Bilig(3), 60-79.
• Dilcilik (2024). AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu, https://www.dilcilik.az/. (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Folklor İnstitutu (2024). AMEA Folklor İnstitutu https://www.folklor.az/ (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Savaşkan, V. (2026). Azerbaycan’daki Okullarda Edebiyat Eğitiminin Tarihî Gelişimi ve Edebiyat Eğitimi Programları, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [Taed] 55, Erzurum.
• Science (2024). “Böyük türkmən şairi Məhtimqulu Fəraqi və Azərbaycan” mövzusunda beynəlxalq elmi konfrans keçirilib / https://science.gov.az/az/news/open/29233. (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Sesqazeti (2013). Azərbaycan-Türkiyə arasında elm və təhsil sahəsində əməkdaşlıq (1990-1992-ci illər) https://sesqazeti.az/news/mia/369664.html ( Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Tarix və Etnologiya İnstitutu (2024). Abbasqulu Ağa Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya İnstitutu / https://science.gov.az/az/institutes/760. (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Türk otağı (2024). BDU-da “Türk otağı” açılıb / http://bsu.edu.az/az/news/bduda_trk_ota_alb (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• Türkiyə üzrə (2024). Şərqşünaslıq fakültəsi üzrə ixtisaslar / http://bsu.edu.az/az/content/rqnaslq_fakltsi_zr_ixtisaslar (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• YEE (2023). Bakü’de, Mehmet Akif Ersoy ve Türk Edebiyatı Araştırmaları Merkezi Açıldı / https://www.yee.org.tr/tr/haber/bakude-mehmet-akif-ersoy-ve-turk-edebiyati-arastirmalari-merkezi-acildi . (Erişim Tarihi: 15.09.2024).
• YOK (2024). “Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi yükseköğretim tarihimizin en önemli merhalelerinden biri” https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2024/turkiye-azerbaycan-universitesi-2024-2025-egitim-ogretim-yilinda-ogrenci-kabulune-baslayacak.aspx. (Erişim Tarihi: 15.09.2024).