MODERN INDIVIDUAL’S EFFORT TO OVERCOME HIS/HER SOLITUDE IN THE ROOMS FRANZ KAFKA’S NOVEL METAMORPHOSIS AND ALT KAT ART STUDIO’S PLAY “METAMORPHOSIS”

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 151 - 161, 31.07.2019

Özlem Erben

Öz

The sense of reality and individual, which changed in association with modernism, has not only changed the aesthetics of literature but also of theatre narrative. Space structurings emerged, which determine the individual’s status in the construction of the dramatical and which enable interdisciplinary interaction. Among these structurings, rooms, which we encounter in the narrative universe of modern literature and modern theatre, stand out particularly. In this study, primarily the person perception of modernism and modern individual’s solitude will be revealed in a general framework. Afterwards, the concept “room” as a space the individual flees to become free/take refuge/ find peace will be treated within the boundaries of Kafka’s creation as a modernist author. The novel’s narrative and Alt Kat Art Studio’s play “Metamorphosis” will be compared in terms of production and the Room in the story and the Room in the theatre play will be scrutinised in terms of space-person relation and in its meaning dimension. At the same time, the relationship that “Room” establishes with the audience and the experience born out of this relationship will be evaluated within the scope of the study.

MODERN BİREYİN ODALARDAKİ YALNIZLIĞINI AŞMA ÇABASI: FRANZ KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT SANAT’IN DÖNÜŞÜM OYUNU

Öz

Modernizmle birlikte değişime uğrayan gerçek ve birey algısı edebiyatın olduğu kadar tiyatro
anlatısının da estetiğini değiştirmiştir. Dramatik olanın inşasında bireyin anlatı içindeki konumunu
belirleyen ve disiplinlerarası etkileşime olanak veren mekân yapılanmaları ortaya çıkmıştır. Bu
yapılanmalar arasında, modern edebiyatın ve modern tiyatronun anlatı evreninde karşılaştığımız
odalar özellikle dikkat çekmektedir.
Bu çalışmada öncelikle modernizmin birey algısı ve modern bireyin yalnızlığı genel bir çerçevede
ortaya konacaktır. Sonrasında yalnızlaşma ve yabancılaşmanın bir sonucu olarak bireyin özgürleşmek/
sığınmak/huzur bulmak adına kaçtığı “Oda” kavramı modernist bir yazar olan Franz Kafka’nın yaratı
sınırları içinde ele alınacaktır. Roman anlatısı ve Alt Kat Sanatın Dönüşüm Oyunu prodüksiyon
bağlamında karşılaştırılacak; öyküdeki Oda ile tiyatro oyunundaki Oda mekân-birey ilişkisi ve anlam
boyutuyla irdelenecektir. Bununla birlikte bir temsil mekânı olarak Oda’nın seyirci ile kurduğu ilişki,
bu ilişkiden doğan deneyim çalışmanın kapsamı içinde değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

: Dönüşüm, Franz Kafka, Alt Kat Sanat, Oda, Modernizm

Kaynakça

• Alt Kat Sanat (2019) Dönüşüm Uyarlaması.
• Atayman, V. (2004). “Önsöz ya da ‘Kafka Kolonosi’ Hakkında”, Dönüşüm, İstanbul: Bordo Siyah.
• Booth, W. C., & Doğan, B. O. (2012). Kurmacanın Retoriği. İstanbul: Metis Yayınları.
• Chatman, S. B., & Yaren, Ö. (2009). Öykü ve Söylem: Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı. İstanbul: De Ki Basım Yayım.
• Deleuze, G., Guattari, F., Uçkan, Ö., & Ergüden, I. (2008). Kafka: Minör Bir Edebiyat İçin: Deneme. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Fiacher, E. (1985). Franz Kafka. (Çev. A., Cemal). İstanbul:Bilim Felsefe Sanat Yayınları.
• Fulford, R. (2014). Anlatının Gücü. (Çev. E., Kardelen). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Girard, R., & İldem, A. E. (2013). Romantik Yalan ve Romansal Hakikat: Edebi Yapıda Ben ve Öteki. İstanbul: Metis yayınları.
• İnci, H. (2003). Roman ve Mekân: Türk Romanında Ev (Vol. 48). Arma Yayınları.
• Perrot, M. (2013). Odaların Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.