Semiotical Analysis and Interpretation of a Story Named “Saatler” by Sabahattin Kudret Aksal

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 4, 205 - 217, 30.12.2018

Funda Uzdu Yıldız , Esra Aydın Öztürk

Öz

The purpose of this study is to specify how the Actants Model, a metaphorical analysis model proposed by Greimas, will work in the case-register story, which is acknowledged as one of the literal text types and has a different structure from a typical narrative story. The story chosen for the analysis is Saatler by Sabahattin Kudret Aksal. The reason for choosing this story is that the contradictions of the story is highly involved and the contradictions have an important place in semiotic analysis. In the study, a discoursive and narrative analysis experiment is made according to the levels of semiological analysis. At the discoursive level, narrative persons, time and space are discussed; at the narrative level, the story is divided into sections and analyzed according to the situation and transformations of the subject and object. Thus, the structure of the text from the surface to the deep is revealed. As a result of this study it is revealed that the fiction of the narrative is based on contradictions and it is determined that meaning can be reached more easily when it is examined semantically.

Anahtar Kelimeler

Linguistics, semiology, semiological analysis, actants model, situation-story

Sabahattin Kudret Aksal’ın “Saatler” Adlı Öyküsünün Göstergebilimsel Çözümlenmesi ve Yorumlanması

Öz

Bu çalışmanın amacı; Greimas’ın önerdiği göstergebilimsel bir çözümleme modeli olan Eyleyenler Modeli’nin yazınsal metin türlerinden olan ve tipik anlatısal bir öyküden farklı yapıya sahip olan durum-kesit öyküsünde nasıl işleyeceğini belirlemektir. Çözümleme için seçilen öykü Sabahattin Kudret Aksal’ın Saatler adlı öyküsüdür. Bu öykünün seçilme amacı ise öyküde karşıtlıklara oldukça yer verilmiş olması ve karşıtlıkların göstergebilimsel çözümlemede önemli bir yer tutmasıdır. Çalışmada öykü göstergebilimsel çözümleme düzeylerine göre betisel ve anlatısal düzeyde çözümlenmeye çalışılmaktadır. Betisel düzeyde anlatı kişileri, zaman ve uzam ele alınmış; anlatısal düzeyde ise öykü kesitlere ayrılarak öznenin ve nesnenin durum ve dönüşümlerine göre çözümleme yapılmaktadır. Böylece metnin yüzeyden derine doğru yapılanış biçimi ortaya konmaktadır. Çalışmanın sonucunda da öykünün kurgusunun karşıtlıklara dayandırıldığı ve göstergebilimsel olarak incelediğinde anlama daha kolay ulaşılabildiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dilbilim, göstergebilim, göstergebilimsel çözümleme, eyleyenler modeli, durum-kesit öyküsü

Kaynakça

• Atan, N. (2008). Tilki ile Yılan Metninin Göstergebilimsel Çözümlemesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 221-245.
• Atay, S. (2015). Sait Faik Abasıyanık’ın “Sarnıç” Adlı Hikâyesinde “Su”yun “Göstergebilimsel Serüven”i. Türklük Bilim Araştırmaları Dergisi, 38, 11-29.
• Barthes, R. (1999). Göstergebilimsel Serüven. M. Rıfat, S. Rıfat (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bayat, N. (2013). Gülen Ada Öyküsünün Göstergebilimsel Çözümlemesi. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 16, 351-370.
• İşeri, K. (2000). Yolcu ile Yılan Adlı Masalın Göstergebilimsel Çözümlemesi, Ana Dili, 18, 12-27.