An Evaluation on the Features of Usage of the Functional Phonology in Turkish Textbooks for Foreigners

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 4, 230 - 243, 30.12.2018

Hatice Parlak

Öz

The understanding brought in by structuralists that language is a wholistic interwoven system is vital within the phonological, morphological and syntactic perspectives of it. Sounds, that constitute the first step of teaching languages, have been profoundly examined by structuralists. Linguists who are interested in functional phonology which examines sounds in a language have tried to determine the minimal unit with capability of distinguishing the meaning between at least two words. The conception of phoneme that is the basic unit of the phonological level of language constitute axis of their thoughts. The using of the functional phonology’ detections, while the language is taught, make it easier for comprehension of sound system of target language. Even though conception of sound and sound system are universal phoneme is abstract and every language has its own phonemes. In other words every language has its own sound system and equivalent of a sound couldn’t be finding in another language or same sound can be indicated with different symbols. In this study, textbooks prepared for foreigners to teach Turkish will be examined. It will be tried to determine how the phonology is taught, what kind of activities are given, whether the used of functional phonetics in this textbooks. In this study document analysis and the model of document compilation in the qualitative research technique have been used. Previous studies on the subject and textbooks prepared in order to teach Turkish to foreigners have been examined and evaluated and their common points have been determined. The datas have analysed by using descriptive analysis and content analysis technique.

Anahtar Kelimeler

Teaching language, functional phonology, phonem, teaching Turkish

Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitaplarında Görevsel Sesbilimin Kullanım Özellikleri Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Yapısalcılar ile dilimize kazandırılan “dil bir dizgedir” anlayışı, dilin fonolojik, morfolojik ve sentaktik incelemelerinde önemli bir rol üstlenmektedir. Dil öğretiminin ilk basamağını teşkil eden ses, yapısalcılarla birlikte derinlemesine incelenmiş ve görevsel sesbilimle ilgilenen dilbilimciler, dildeki anlam ayırıcı en küçük ögeleri tespit etmeye çalışmışlardır. Fonolojik seviyede dilin temel birimi olan fonem kavramı, görevsel sesbilimle ilgilenenlerin düşüncelerinin ana eksenini oluşturmaktadır. Görevsel sesbilimin tespitlerinin dil öğretilirken kullanılması hedef dilin ses sisteminin kavranmasını kolaylaştıracaktır. Her ne kadar dizge ve ses kavramı evrensel olsa da sesbirimler soyuttur ve her dil kendine özgü sesbirimlere sahiptir. Başka bir deyişle her dilin bir ses dizgesi vardır ve her dilde her sesin karşılığı bulunmayabilir veya aynı sesler farklı sembollerle gösterilebilir. Bu çalışmada yabancılara Türkçe öğretmek üzere hazırlanan Gazi Üniversitesi Yabancılar İçin Türkçe, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı, Yeni Hitit ve Yedi İklim adlı ders kitapları incelenecek, sesbilgisinin nasıl öğretildiği, sesbilgisinde nasıl bir sıra takip edildiği, konuların ne tür etkinliklerle verildiği, görevsel sesbiliminin yabancılara Türkçe öğretimi sırasında kullanılıp kullanılmadığı tespit edilmeye çalışılacaktır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemine göre “belge tahlili” ile “belgesel kaynak derlemesi” modeli kullanılmıştır. Konuyla ile ilgili daha önce yapılmış araştırmalar ve yabancılara Türkçe öğretmek üzere hazırlanmış ders kitapları incelenip değerlendirilmiş ve ortak noktaları tespit edilmeye çalışılmıştır. Veriler, “betimsel analiz” ve “içerik analizi” tekniğinden faydalanılarak çözümlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dil öğretimi, görevsel sesbilim, sesbirim, Türkçenin öğretimi

Kaynakça

• Açık, F. (2008). Türkiye’de Yabancılara Türkçe Öğretilirken Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu Bildirisi (Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü).
• Başkan, Ö. (2006). Yabancı Dil Öğretimi İlkeler ve Çözümler, Multilingual.
• Biçer, N., Çoban, İ. ve Bakır, S. (2014), Türkçe Öğrenen Yabancı Öğrencilerin Karşılaştığı Sorunlar: Atatürk Üniversitesi Örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research) Cilt: 7 Sayı: 29.
• Bölükbaş, F. (2011). Arap Öğrencilerin Türkçe Yazılı Anlatım Becerilerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 6(3), 1357-1367.
• Çernıgovskaya, T.V., Kozan, O. ve Öksüz, G. (2010). Beyin ve Dil: Araştırmalarin 150 Yılı Dil Dergisi, sayı: 147, Ocak-Şubat-Mart.
• Demir, N. ve Yılmaz, E. (2011), Türkçenin Ses Bilgisi, Nurettin Demir Ses Bilgisi), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Demircan, Ö. (1978), Türkiye Türkçesinin Ses Düzeni Türkiye Türkçesinde Sesler, Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Demirci, K. (2011). Fonem Teorisinin Önemi Hakkında. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Volume 6/2 Spring, p. 359-366 Eker, S. (2007). Türkçenin Sesbirimleri ve Belirgin Altsesbirimleri. İlmi Araştırmalar, Sayı 24, 23-42