Öz
Muhammet Hüseyin Tebrizi (Şehriyar), Azeri Türk edebiyatının XX. yüzyıldaki en önemli şairlerindendir. Yazdığı şiirlerle
halkın duygularına tercüman olup halkın duygularını yansıtmada çok önemli görevler üstlenmiştir. Şehriyar, şiirlerini yaşadığı
coğrafyada yoğurarak meydana getirmiştir. Kültüründen kopmayıp bir sonraki döneme de ışık tutacak değerleri edebiyata
kazandırmıştır. Şehriyar’ın şiirlerinde ses uyumu ile anlam arasında dikkat çeken bir ilişki vardır. Anlam ile şekil arasında
birbirlerini tamamlayan ahenk söz konusudur. Şehriyar’ın şiirlerinde edebî bir şekil olmanın ötesinde, beslendiği coğrafya ve
düşüncenin kültürel değerlerini içinde barındırır. Türkçe kaleme aldığı şiirlerinden “Aman Ayrılıg, El Kimim, Haydar Baba’ya
Selam, Derya Eyledim, Türkün Dili” adlı şiirleriyle ününü sadece yaşadığı coğrafyaya değil, dünyanın değişik bölgelerine
özellikle de Türk dünyasına duyurmuştur. Bu çalışmada Şehriyâr’ın “Aman Ayrılıg, El Kimim, Haydar Baba’ya Selam, Derya
Eyledim, Türkün Dili” şiiri üzerinde durularak bu şiirde işlenen temalar, nazım birimi, nazım şekli ve Türk Dili ve Edebiyatı
tesirlerine ait veriler incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Türkçenin iki farklı sahasında eserler vermiştir. Türkçe kaleme aldığı
şiirlerinden “Haydar Babaya Selam” adlı şiiriyle ününü sadece yaşadığı coğrafya ve kültürel yapısına değil, dünyanın değişik
bölgesinde yaşanılan ve özellikle de Türk dünyasına adını duyurabilmiştir. Şehriyar, sözü geçen geleneksel kültür unsurların
kendine has üslubuyla tekrardan yorumlamış, bu değerleri kalıcı kılmayı başarmış önemli şairlerindendir. “Haydar Babaya
Selam” şiiri tarihin farklı zamanlarında yazılmış iki ana bölüme ayrılır. Birinci bölüm, 76 kıta olup 1952 yılında şiiri
tamamlanmış; kısa bir zaman sonra da 49 kıtalık ikinci bölümü kaleme alınmıştır. “Haydar Babaya Selam” hecenin 11 kalıbıyla
yazılmış, beşer dizelik 125 kıtadan oluşan modern bir biçimde kaleme alınmış şiirdir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akpınar, A. Y. (1979). Şehriyar Türk Edebiyatı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Aksan, D. (1995). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yayınları. Aplarslan, A. (1975). Çağımızda Türk Şiirinin Coğrafi Sınırları. Boğaziçi Üniversitesi dergisi, (3). Dilçin, C. (1995). Türk Şiir Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ergin, M. (1981). Azeri Türkçesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. Gedikli, Y. (1990). Şehriyar ve Bütün Türkçe Şiirleri. İstanbul: Burçak Yayınları.
- Özkan, İ. ve Bozkurt, F. (1997). Şehriyar ve ‘Sehendim’ Şiiri”, Türk Kültürü. Yıl : XXXV, (412). s. 23-38. Ankara: Milli Kültür Yayınları
Öz
Muhammet Hüseyin Tebrizi (Shahriar), Azeri Turkish Literature XX. century is one of the most important poets. With his
poems, he is an interpreter and he has played a very important role in reflecting the people's feelings. Shahriar created his
poems by kneading in the geography in which he lived. He has not broken away from culture and brought to literature the
values that will shed light on the next period. There is a striking relationship between the meaning of voice and meaning in the
poetry of Shahriar. There is harmony between meaning and shape that complement each other. Beyond being a literary form in
the poetry of Shahriar, it contains the cultural values of the geography and thought that it feeds. His poems, which he wrote in
Turkish, were announced not only to his geography but also to the Turkish world to different parts of the world with his poems
ine Aman Ayrık, El Kimim, Haydar Baba coğrafya Selam, Derya Eyledim, Türkün Dili D. In this study, the content of this poem,
main unit, verse form and the effects of Turkish Language and Literature were examined and evaluated with the poem
değerlendiril Aman Ayrish, El Kimim, Haydar Babaliya Selam, Derya Eyledim, Türkün Dili değerlendiril. He has produced
works in two different fields of Turkish. His poetry, which he wrote in Turkish, was not only known for his geography and
cultural structure but also for the Turkish world. Shahriar is one of the most important poets who have reinterpreted these
traditional cultural elements with their own style. The poem ır Heyar Baba “is divided into two main chapters written at
different times in history. The first part is 76 continents and in 1952 the poetry was completed. After a short time, the second
part of 49 continents was written. Şiir Haydar Babaya Selam bir is a modern style poem written in 11 patterns of syllable,
consisting of 125 continents of five strings.
Anahtar Kelimeler
Şehriyar Turkish Poetry Effect Turkish Language Aman Ayrılıq.
Kaynakça
- Akpınar, A. Y. (1979). Şehriyar Türk Edebiyatı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Aksan, D. (1995). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yayınları. Aplarslan, A. (1975). Çağımızda Türk Şiirinin Coğrafi Sınırları. Boğaziçi Üniversitesi dergisi, (3). Dilçin, C. (1995). Türk Şiir Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ergin, M. (1981). Azeri Türkçesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. Gedikli, Y. (1990). Şehriyar ve Bütün Türkçe Şiirleri. İstanbul: Burçak Yayınları.
- Özkan, İ. ve Bozkurt, F. (1997). Şehriyar ve ‘Sehendim’ Şiiri”, Türk Kültürü. Yıl : XXXV, (412). s. 23-38. Ankara: Milli Kültür Yayınları
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türk Dili ve Edebiyatı (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Mart 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 7 Sayı: 1 |
