Yabancılar için Türkçe Ders Kitaplarındaki Okuma Metinlerinin; Metin Türü, Metinlerin Özgünlüğü ve Metinlerde Geçen Kültür Ögeleri Bağlamında İncelenmesi: İstanbul Seti Örneğ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 380 - 401, 30.06.2019

Ümit Yıldız Gülsüm Gülsüm Sertoğlu Afra Nur Demirok İbrahim Kirli

Öz

Bu çalışmada, “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Seti”nde yer alan okuma metinlerinin; türleri, özgünlük/özellik durumları ve
kültürel ögeleri içerme oranları üzerinde durulmuştur. Boyutlar, “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Seti” B1, B2, C1+ düzeyi ders
kitapları esas alınarak doküman incelemesi tekniğiyle analiz edilmiştir. Veri toplama sürecinde, ilk aşamada “İstanbul
Yabancılar İçin Türkçe Seti”ndeki (B1, B2, C1+) okuma metinleri tespit edilmiş, metinler türlerine göre sınıflandırılmıştır.
Metinlerin özgünlük/özellik durumları belirlenmiş ve “özgün metin”, “özel metin” başlıkları altında kategorilere ayrılmıştır.
Son aşamada, “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Seti”ndeki (B1, B2, C1+) okuma metinlerinin kültürel ögeleri içerme düzeyleri
belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; yabancılar için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki
okuma metinlerinin çoğunlukla bilgilendirici ve özel metinleri içerdiği, kültürel ögeleri ise yeterince içermediği tespit edilmiştir.
Diğer taraftan, metin türlerinin B1, B2, C1+ düzeylerine dağılımının orantısız olduğu, bilgilendirici türlerden en çok makaleye
yer verilirken hikâye edici türlere çok az yer verildiği, şiirsel türlere ise yer verilmediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe Öğretimi, ders kitapları, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Seti, metin türü, özgünlük, kültürel ögeler.

Analysis of Reading Texts in Turkish Course Books for Foreigners in the Context of Text Types, Originality of Texts and Inclusion of Cultural Elements: The Example of Istanbul Course Book Pack for Foreigners

Öz

In this study, the reading texts in İstanbul Course Book Pack for Foreigners were analyzed in terms of text types,
originality/characteristics and inclusion of cultural elements. These dimensions were analyzed by using document analysis
technique. The data collection process started with the identification of the reading texts in the İstanbul Course Book Pack for
Foreigners (B1, B2, C1+). The identified texts were classified according to their types. Text originality/property case was been
identified and divided into categories under the headlines of “original text" and "custom text". In the last stage, the inclusion
level of the cultural elements in the reading texts in İstanbul Course Book Pack for Foreigners (B1, B2, C1+) was determined.
According to the results of the study; it is determined that the reading texts in Turkish textbooks prepared for foreigners, in
terms of text types, mostly contain informative texts. In terms of originality dimension the course books contain more specific
texts. Besides, they do not include cultural elements sufficiently. The distribution of the text types to the B1, B2, C1+ levels was
disproportionate. In terms of the informative text types, the articles were mostly included in the course books while for the
narrative text types little space was given. The poetic text types were not included.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish to Foreigners, textbooks, Istanbul Course Book Pack for Foreigners, text type, originality, cultural elements

Kaynakça

• Aksan, D. (2015). Her Yönüyle Dil, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Asutay, H. (2003). Yabancı Dil Öğretiminde Kültür Bağlamı ve Öteki Dil. Ankara Üniversitesi (TÖMER) Dil Dergisi, (118), 26-29.
• Avrupa Ortak Başvuru Metni (2015). Avrupa Konseyi. Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Council of Europe.
• Barışkan, C. (2010). Türkiye’de Hazırlanan İngilizce Ders Kitapları İle Uluslararası İngilizce Ders Kitapları Arasındaki Kültür Aktarımı Farkları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (19. Baskı), Ankara: Pegem Akademi.
• Demir, A, Açık, D. (2011). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kültürlerarası Yaklaşım Ve Seçilecek Metinlerde Bulunması Gereken Özellikler. Türklük Bilimi Araştırmaları, (30), 51-72.