Kafamda Bir Tuhaflık İsimli Romanda ‘Tuhaf’ Sözcüğü Üzerine Anlambilimsel Bir İnceleme

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 402 - 418, 30.06.2019

Hanife Nalan Genç

Öz

Orhan Pamuk’un üstkurmaca tekniğiyle yazmış olduğu Kafamda Bir Tuhaflık isimli postmodern romanında en
ilgi çekici yanı metnin oluşumunun metnin konusunu oluşturmuş olmasıdır. Roman anlatı yerlemleri ve özellikle
bakış açısıyla fantastik olanla mizahı, polisiye olanla sıradanı büyük bir yetkinlikle birleştirerek özgünlüğünü
ortaya koyar. Romanda okur, Beyşehir’den İstanbul’a göç eden bir boza satıcısının 1969 yılından 2012 yılına
kadarki kırk üç yıllık yaşam öyküsünün izlerini sürerken, onun yaşadığı ilginç ya da sıradan olaylar çevreninde
İstanbul’un değişimine de tanıklık eder. Romanın sıradan başkişisi Mevlut Karataş’ı sıradışı kılansa kafasındaki
tuhaflığıdır. Romantik İngiliz şair William Wordsworth’un ismini verdiği roman bu metinlerarasılık niteliği ile
bütüncül yapısının her noktasına nüfus etmiş olan tuhaf olana iye kalır. Mevlut’un yaşadığı her olayda ve
durumda kafasındaki tuhaflığı sorguladığı ve bir anlamda felsefe yaptığı tuhaf ve tuhaflık olgusu roman
kurgusunda birincil öneme sahip olup, onu tümüyle biçimlendiren bir işlev üstlenir. Bu açıdan romanda tuhaf
sözcüğünün üstlendiği gerek anlambilimsel gerekse sözcükbilimsel düzeyde yapılacak olan bir incelemede bu
sözcüğün romana ismini vermekten çok daha öte anlamlar üstlendiği görülecektir.

Anahtar Kelimeler

Kafamda Bir Tuhaflık, Mevlut Karataş, tuhaf, tuhaflık, inceleme.

A Semantic Analysis on the Word ‘Strange’ in the Novel A Strangeness in My Mind

Öz

The most striking aspect of the post-modern novel, which Orhan Pamuk wrote based on the metafiction
technique, is that the process constitutes the plot. The novel keeps its originality, combining the humorous and
the fantastic one, and the thriller and the ordinary one. The reader witnesses the life story, from 1969 to 2012, of a
boza seller, who has immigrated to Istanbul, along with the changes in Istanbul. What makes the main character
Mevlut Karataş extraordinary is the strangeness in his mind. The novel, the name of which was given by the
romantic English poet William Wordsworth, has an aspect of intertextuality and the word ‘strange’ is integrated
into every point of its whole structure. The notion ’strangeness’ that Mevlut questions in all his experiences has a
primary significance. In this study, which will be carried out at both semantic and lexical level, it will be noticed
that the word ‘strange’ has carries other meanings beyond placing in the name of the novel.

Anahtar Kelimeler

A Strangeness in My Mind, Mevlut Karataş, strange, strangeness, analysis.

Kaynakça

• Aral F. (Ed.) (2007). Orhan Pamuk Edebiyatı, Sabancı Üniversitesi Sempozyum Tutanakları (Sabancı Üniversitesi Tuzla Yerleşkesi 19-20 Aralık 2006), İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Bayrak, Özcan ve Yaprak, Tahsin. (2012). “Üstkurmaca ve Gerçeklik Bakımından Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi Romanında Postmodern Unsurlar” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 22, Sayı: 1, 53-64.
• Bildirici, Hatice (2015). “Kafamda Bir Tuhaflık Kitap Tanıtımı”, Hece Dergisi, Yıl: 19, Sayı: 218, Şubat, 121-124 Budak, Ali. (2015). “Orhan Pamuk’un ‘Kafamda Bir Tuhaflık’ Romanı’nda Yerellik ve Geleneksellik” Yeni Fikir, Yıl: 6, Sayı: 15, 69-90.
• Genç, Hanife Nalan. (2017). “Göçün Savurduğu Yaşamlar: Kafamda Bir Tuhaflık” VII. Uluslararası Canik Sempozyumu, 17-18 Şubat 2017, Canik, Samsun, Türkiye. “Geçmişten Günümüze Göç” Sempozyum Kitabı III, Canik Belediyesi Kültür Yayınları Yayın No: 55-17-01 ISBN: 978-605-81912-0-4, 1927-1935.
• Günay, Turhan vd. Orhan Pamuk İle ‘Kafamda Bir Tuhaflık’ Romanı Hakkına Söyleşi. Cumhuriyet Kitap, 11 Aralık 2014.