False Friends / Bilingual Homophones Structures: Turkish-Russian Sampling

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 112 - 128, 30.06.2022

Oğuz Samuk

https://doi.org/10.29228/ijlet.62661

Öz

In this study, the concept of “false friends/bilingual homophones”, which is one of the important problems frequently mentioned
in the field of translation studies, is discussed in the context of Turkish-Russian. The relationship between the Russian-Turkish
peoples is very old and it is known that both nation lived very closely both geographically and culturally for many years. This
proximity of course also affected the language and paved the way for various word exchanges between both languages. However,
this study deals with “false friends/bilingual homophones” structures, not borrowing and lending words.
As a result of the Turkish-Russian and Russian-Turkish dictionaries searches, the spelling and pronunciations such as “bardak,
durak, saray” which are found to be in common use in Turkish and Russian are the same; however, 79 structures whose meanings
are completely different in the source and target languages and that support the “false friends/bilingual homophones” approaches
of linguistics and translation science constitute the subject of this study.

Anahtar Kelimeler

False friends, bilingual homophones, linguistic, translation and interpreting, Turkish, Russian

Yalancı Eş Değer / İki Dilli Sesteş Yapılar: Türkçe-Rusça Örneği

Öz

Bu çalışmada, çeviri bilim alanında da sık sık dile getirilen önemli sorunlardan biri olan “yalancı eş değerlik/iki dilli sesteş yapılar” kavramı Türkçe-Rusça bağlamında ele alınmıştır. Rus-Türk halklarının uzun yıllar gerek coğrafi gerek kültürel anlamda oldukça yakın yaşadığı bilinmektedir. Söz konusu yakınlık elbette dile de etki etmiş ve bu iki dil arasında çeşitli kelime alışverişine de zemin hazırlamıştır. Yalnız bu çalışmada alıntı ve verinti kelimeler değil, yalancı eş değer yapılar ele alınmıştır. Yapılan Türkçe-Rusça ve Rusça-Türkçe sözlük taramaları sonucunda Türkçe ve Rusçada ortak kullanımda olduğu tespit edilen “bardak, durak, saray” gibi yazılışları ve telaffuzları aynı ama anlamları kaynak ve hedef dillerde tamamen farklı olan, dilbilim ve çeviribilimin “yalancı eş değerlik/iki dilli sesteş yapılar” yaklaşımlarını da destekleyen 79 yapı bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yalancı eşdeğerlik, iki dilli sesteş sözcükler, dilbilim, mütercim-tercümanlık, Türkçe, Rusça

Kaynakça

• Alkan H. (2012). International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/4, Fall.
• Büke, Himmet. (2014). Gagauz Türkçesi Ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eşdeğerler, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 6, Sayı. 14, S. 215-229.
• Karaman, E. (2009). Rusçadaki Türkçe Ödünçlemeler, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring.
• Oxford Essential Russian Dictionary. (2015), Oxford University Press, London.
• Большой Турецко-Русский и Русско-Турецкий Словар, (2011). Дом Славянской Книги, Москва.
• Tekleli, M. (2006). Rus Dilinde Türk Sözleri, Bakı
• https://akjournals.com/view/journals/084/6/2/article-p173.xml
• https://sozluk.gov.tr/
• http://lugatim.com/
• https://www.colorincolorado.org/
• https://www.cognates.org/h/highlight.html