Teaching Literary Text Genres with Creative Drama Method: Example of Fable

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 87 - 100, 30.09.2023

Didem Çetin

https://doi.org/10.29228/ijlet.71301

Öz

The drama method, which provides active participation in the learning process and enables learning by doing, has a significant effect on improving the language and communication skills of students in Turkish lessons and increasing their academic success. Literary texts, which are one of the basic tools of the Turkish language course, allow applications that can enrich the content of the drama process. Especially narrative literary texts can be used sometimes as a tool and sometimes as a goal in drama applications, since they have elements such as "subject, people, space, time, conflict", which are the components of dramatic fiction. The effectiveness of the drama method in these applications and the achievement of its purpose depend on the fact that the teachers who will make the application have both field knowledge and the ability to apply the drama method. A teacher who wants to use drama as a method in the Turkish lesson should also have a good command of the components, techniques and application stages of drama in order to design, structure and implement a creative drama plan suitable for the objectives and acquisitions of the lesson. Therefore, theoretical and practical studies in the field of drama are important in terms of guiding teachers by presenting examples of plans for teaching different subjects. The aim of this study is to present a an exemplary creative drama application for the teaching of "fable", one of the literary text genres, in Turkish lessons. The activities included in the implementation plan were created in a way that required students to use their language skills effectively. As a result, it is thought that the sample application presented is a resource that Turkish teachers who will use creative drama as a method can benefit from.

Anahtar Kelimeler

Turkish education, Literary text genres, Fable, Creative drama

Yaratıcı Drama Yöntemi ile Edebî Metin Türlerinin Öğretimi: Fabl Örneği

Öz

Öğrenme sürecine aktif katılımı sağlayan, yaparak yaşayarak öğrenmeye imkân tanıyan drama yöntemi, Türkçe derslerinde öğrencilerin dil becerilerini ve iletişim becerilerini geliştirmede, akademik başarılarını arttırmada önemli bir etkiye sahiptir. Türkçe eğitiminin temel araçlarından biri olan edebî metinler, drama sürecinin içeriğini zenginleştirebilecek uygulamalara imkân tanımaktadır. Özellikle hikâye edici edebî metinler, dramatik kurgunun bileşenleri olan “konu, kişiler, mekân, zaman, çatışma” gibi unsurlara sahip olduğundan, drama uygulamalarında kimi zaman araç, kimi zaman amaç olarak kullanılabilmektedir. Bu uygulamalarda drama yönteminin etkili olması ve amacına ulaşması, uygulamayı yapacak olan öğretmenlerin hem alan bilgisine hem de drama yöntemini uygulama yeterliğine sahip olmalarına bağlıdır. Türkçe dersinde dramayı yöntem olarak kullanmak isteyen bir öğretmenin, dersin amaç ve kazanımlarına uygun bir drama planı tasarlayabilmesi, yapılandırabilmesi ve uygulayabilmesi için dramanın bileşenlerine, tekniklerine ve uygulama aşamalarına da hâkim olması gerekir. Dolayısıyla drama alanındaki teorik ve uygulamalı çalışmalar, farklı konuların öğretimine yönelik plan örnekleri sunarak öğretmenlere yol gösterici olması bakımından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Türkçe derslerinde edebî metin türlerinden “fabl”ın öğretimine yönelik örnek bir yaratıcı drama uygulaması sunmaktır. Uygulama planında yer alan etkinlikler, öğrencilerin dil becerilerini etkili kullanmalarını da gerektirecek şekilde oluşturulmuştur. Sonuç olarak, sunulan örnek uygulamanın, yaratıcı dramayı bir yöntem olarak kullanacak Türkçe öğretmenlerinin yararlanabilecekleri bir kaynak olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, Edebî metin türleri, Fable, Yaratıcı drama

Kaynakça

• Abdinazarov, K. S. (2021). Vocabulary acquisition via drama. Theoretical & Applied Science, 2(94), 61-63. Doi: 10.15863/TAS.2021.02.94.17.
• Adıgüzel, Ö. (2013). Eğitimde yaratıcı drama (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Aksoy-Tokgöz, İ. (2004). İlköğretim 4. ve 5. sınıf Türkçe programlarında edebî türlerden öykünün öğretiminde yaratıcı drama yönteminin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Alshraideh, D. S., & Alahmdi, N. S. (2020). Using drama activities in vocabulary acquisition. International Journal of English Language Teaching, 7(1), 41–50. Doi:10.5430/ijelt.v7n1p41.
• Ananto, U. A., & Rusmiati, I. (2018). Teaching speaking using drama to improve students’ speaking skill at SMK Negeri 2 Karawang. Professional Journal of English Education, 1(4), 472–478.
• Arpağ, M. (2018). Yaratıcı drama yöntemi ile kelime hazinesini geliştirme. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Çelikbaş, L. A. (2019). Christine Nöstlinger'in seçilmiş kitaplarıyla kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin yazma becerisine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Elitok-Kesici, A. (2014). Drama dersine ilişkin öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 186-203.
• Gaudart, H. 1990. “Using drama techniques in language teaching”. Sarinee, A. (Ed.). In Language Teaching Methodology for the Nineties, Anthology Series 24 (p. 230-249). Singapore: Regional Language Centre.
• Güney, S. (2009). Drama tekniklerinin ilköğretim 4 ve 5. sınıflarda kullanımı (Dede Korkut Hikâyeleri örneği). Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• İsbir-Abrekoğlu, B. (2019). Yaratıcı dramanın yaratıcı yazma becerisine ve yazmaya yönelik tutuma etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Düzce.
• Karacil, M. (2009). İlköğretim 1. kademede yaratıcı drama yönteminin öğrencinin akademik başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars.
• Karadağ, E., & Çalışkan, N. (2008). Kuramdan Uygulamaya İlköğretimde Drama. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karakuş, F. (2000). Drama yönteminin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin öykü yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Karateke, E. (2006). Yaratıcı dramanın ilkögretim II. kademede 6.sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerine olan etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Kardaş, N. (2018). Drama etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerin Türkçe dersi konuşma becerisi ve kaygısına etkisi: Karma yöntem araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi, Siirt.
• Kaya-Güler, İ. (2008). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe dersinde yaratıcı drama yönteminin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Kazıcı, E. (2008). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde deyim ve atasözlerinin öğretiminde dramatizasyon yönteminin etkililik düzeyi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Maden, S. (2010). İlköğretim 6. sınıf Türkçe dersinde drama yönteminin temel dil becerilerinin kazanımına etkisi (sevgi teması örneği). Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• MEB (2019). Türkçe Dersi (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• Metinnam, İ. (2019). Sınıf öğretmenliği adaylarının yaratıcı drama oturumu planlama sürecinde yaşadıkları sorunların incelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(2), 219-242. Doi: 10.21612/yader.2019.013.
• Metinnam, Ö., & Erdoğan, T. (2016). İlkokul öğrencilerinin söz varlığını geliştirmede yaratıcı drama yönteminin etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 11(2), 65-82. Doi: 10.21612/yader.2016.012.
• Özcan, Ş. (2013). Yaratıcı dramanın anlayarak anlatma becerilerinin geliştirilmesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özkaya, P. G., & Altuntaş, M. (2021). Kök ve eklerin öğretiminde masallardan yararlanma: bir yaratıcı drama uygulaması örneği. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 9(4), 219-231. Doi: 10.29228/ijlet.54579.
• Pat, Ö. (2017). İlkokul 3. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı drama yönteminin konuşma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Peker, Ş. (2015). Yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde yaratıcı drama tekniklerinden özel mülkiyet tekniğinin yaratıcı yazma yaklaşımı ile karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• San, İ. (1996). Yaratıcılığı geliştiren bir yöntem ve yaratıcı bireyi yetiştiren bir disiplin: eğitsel yaratıcı drama. Yeni Türkiye Dergisi, 2(7), 148-160.
• San, İ. (2006). Tiyatroya rağmen yaratıcı drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 5-15.
• Selmanoğlu, E. (2009). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe dersinde yaratıcı dramanın öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Sevim, O., & Turan, L. (2017). Drama etkinliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin dinleme ve konuşma becerileri üzerindeki etkisi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 1-13.
• Susar-Kırmızı, F. (2007). Yaratıcı drama yönteminin okuduğunu anlama başarısına etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research, 29, 59-71.
• Susar-Kırmızı, F. (2015). The effect of creative drama and creative writing activities on creative writing achievement. Eğitim ve Bilim, 40(181), 93-115. Doi: 10.15390/EB.2015.4552.
• Şenol, Z. (2011). Deyimlerin yaratıcı drama yöntemiyle öğretimi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Teke, S., & Gedizli, M. (2016). Türkçe Zamirlerin Öğretiminde Drama Tekniği. Journal of Theory & Practice in Education, 12(5), 1056-1066.
• Türkel, A. (2011). Yaratıcı dramanın yaratıcı yazma başarısına ve yazmaya karşı tutuma etkisi (ilköğretim 8. sınıf). Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Wiyanti, S., Asib, A., & Ngadiso (2018). The effectiveness of drama to teach speaking viewed from students’ self-actualization. Jurnal Pendidikan Bahasa, 7(2), 406-417. Doi: 10.31571/bahasa.v7i2.1020.
• Yeşilyurt, E. (2011). 6. sınıflarda yapım eklerinin öğretimine yaratıcı drama yönteminin etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Yıldız, E. (2011). Yaratıcı dramayı matematik öğretiminde kullanan öğretmenlerin ve öğretim elemanlarının yönteme ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yüceer, H. (2022). Türkçe ders kitaplarındaki dinleme metinleriyle yaratıcı drama uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.