A Study On Mahfi Eğilmez's Novel On Hittite History In The Context Of Historical Novel

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 4, 24 - 45, 30.12.2024

Ahmet Uslu

https://doi.org/10.71084/ijlet.1545189

Öz

This study examines Mahfi Eğilmez's historical novels Anitta’s Curse and Escape from Hattusa, both of which focus on the Hittite civilization. Anitta’s Curse narrates the migration of the Hittites to Anatolia, the conquest of Hattusa, and the curse left by King Anitta. After conquering Hattusa and finding no spoils to plunder, Anitta burns the city and leaves a curse: "May the Storm God curse anyone who revives Hattusa after me." This curse symbolizes the eventual downfall of the Hittites. The novel provides detailed insights into the Hittites' military achievements, governance structures, and the influence of their religious beliefs on daily life. Anitta's authoritarian leadership and the weakening of the Hittites due to internal strife are central themes in the work. Escape from Hattusa focuses on modern-day archaeologists researching Hittite ruins and the events that unfold during their excavation. The novel uses a metafictional technique to explore both Hittite history and the connection modern characters form with this past. The story delves into palace intrigues, succession conflicts, and internal struggles within the Hittite royal family. Both works focus on the rise and fall of the Hittite Empire. Eğilmez skillfully blends archaeological findings and historical records with fictional elements to craft engaging narratives. These novels offer a comprehensive perspective on Hittite history, presenting historical events in a compelling and vivid manner for readers.

Anahtar Kelimeler

New Turkish Literature, Mahfi Eğilmez, Historical Novel, Hittites

Tarihi Roman Bağlamında Mahfi Eğilmez’in Hitit Tarihi Konulu Romanları Üzerine Bir İnceleme

Öz

Bu çalışmada Mahfi Eğilmez’in Anitta’nın Laneti ve Hattuşa’dan Kaçış adlı tarihi romanları, Hitit uygarlığını konu alarak incelenmiştir. Anitta’nın Laneti, Hititlerin Anadolu’ya göçü, Hattuşa’nın ele geçirilmesi ve Anitta’nın bıraktığı laneti anlatır. Anitta, Hattuşa’yı ele geçirdikten sonra şehirdeki hiçbir şeyi ganimet olarak bulamayınca şehri yakıp yıkar ve bir lanet bırakır: “Benden sonra kim Hattuşa’yı yeniden canlandırırsa göklerin Fırtına Tanrısı onun belasını versin.” Bu lanet, Hititlerin yıkılışını sembolize eden önemli bir olaydır. Roman, Hititlerin askeri başarıları, yönetim yapıları ve tanrılara olan inançlarının toplumsal yaşam üzerindeki etkilerini detaylandırır. Özellikle Anitta’nın otoriter liderliği ve Hititlerin iç savaşlarla zayıflaması eserin ana temaları arasındadır. Hattuşa’dan Kaçış ise günümüz dünyasındaki arkeologların Hitit kalıntılarını araştırmasını ve bu süreçte yaşanan olayları işler. Roman hem Hitit tarihini anlatırken hem de modern karakterlerin bu tarih ile kurduğu bağı üstkurmaca tekniği ile sunar. Hititlerin saray entrikaları, taht kavgaları ve iç çekişmeleri bu eserde de ele alınır. Her iki eser de Hititlerin tarihsel süreçteki yükselişi ve çöküşüne odaklanır. Eğilmez, anlatılarını arkeolojik bulgulara ve tarihsel belgelere dayandırırken, kurgusal unsurları da ustalıkla bir araya getirir. Hitit tarihine dair detaylı bir perspektif sunan bu romanlar, tarihi olayları sürükleyici bir anlatı ile okuyucuya sunar.

Anahtar Kelimeler

Yeni Türk Edebiyatı, Mahfi Eğilmez, Tarihi Roman, Hititler

Kaynakça

• Aktaş, Ş. (1991). Roman sanatı ve roman incelemesine giriş. 2. Baskı. Akçağ Yay.
• Anderson, B. (2014). Hayali cemaatler: Milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması (S. Süalp, Çev.). Metis Yayınları. (Orijinal çalışma 1983 yılında yayımlandı).
• Argunşah, H. (2016). Tarih ve roman, Kesit Yayınları, 478 s. (ISBN: 978-605- 9408- 14-1) Boynukara, H. (1993). Modern eleştiri terimleri. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları.
• Çalışkan, H. (2016). Kültürel anlatıbilim ve toplumsal kimlik ilişkisi. Kültür ve Anlatı Dergisi, 12(2), 21-35.
• Çelik, Y. (2002). Tarih ve tarihî roman arasındaki ilişki tarihî romanda kişiler. bilig 2002 Yaz Sayı 22, ss. 49-67.
• Çıkla, S. (2002). “Romanda kurmaca ve gerçeklik”, Hece (Türk Romanı Özel Sayısı), 65-67.
• Dalar, T. (2020). Tarihi ve kurmaca gerçeklik bağlamında tarihi roman. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (65), 377-387.
• Dayanç, M. (2009). “Yeni Türk edebiyatı kaynağı olarak tarih ve tarihî eleştiri”, Turkish Studies, C. IV.
• Demir, A. (2020). Kültürel kimlik ve anlatıbilim. Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 8(3), 67-85.
• Dervişcemaloğlu, B. (2016). Anlatıbilime giriş. Dergâh Yayınevi.
• Eğilmez, M. (2023). Anitta’nın laneti. Remzi Kitabevi.
• Eğilmez, M. (2023). Hattuşa’dan Kaçış. Remzi Kitabevi.
• Enginün, İ. (2000). “Tanzimat sonrası edebiyatta Osmanlı’ya bakış”, araştırmalar ve belgeler, Dergâh Yayınları.
• Göğebakan, T. (2004). Tarihsel roman üzerine. Akçağ Yay.
• Hall, S. (1997). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices. Sage Publications.
• Jahn, M. (2020). Anlatıbilim: anlatı teorisi el kitabı. (Çev. Bahar Dervişcemaloğlu). Dergâh Yayınları. (Eserin orijinali 2005’te yayımlanmıştır.)
• Kaplan, M. (1982). Kültür ve dil, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Katfar, D. O. (2017). Hülya Argunşah, tarih ve roman, Kesit Yayınları, 478 s. (ISBN: 978-605- 9408- 14-1) Kitap Tanıtımı. MUTAD, 2017; IV (1): 295-298 (ISSN 2148-6743); DOI: 10.16985/MTAD.2017130413.
• Naci, F. (1998), "Tarih ve roman", eleştiri günlüğü 5 - kıskanmak, Oğlak Yayınları, s.228-230.
• Oğur, Ü. (2023). Kültürün dijitalleşme süreci ve siber uzamda halk anlatılarının dönüşümü: youtube örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Van: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Özön, M.N. (1985). Türkçede roman, (haz.: Alpay Kabacalı). İletişim Yayınları.
• Rızvanoğlu, E. (2008). Ricoeur’de Söylem, Yorum, Metin ve Anlam, Cogito, 56, 218- 234.
• Ricoeur, P. (2007). Zaman ve Anlatı: Bir: Zaman-Olayörgüsü-Üçlü Mimesis (çev. M. Rifat & S. Rifat). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ricoeur, P. (2009). Zaman ve Anlatı: Iki: Tarih ve Anlatı (çev. M. Rifat). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Rifat, M. (2008). “Daha Iyi Anlamak Için Daha Fazla Açıklamak” Isteyen Bir Yorumbilimci: Paul Ricoeur. Cogito, 56, 51-58.
• Tural, S. (2003). Tarihî roman ve Atsız’ın tarihî romanları üzerine düşünceler. zamanın elinden tutmak. Yeni Avrasya Yayınları.
• UÇAR, Şahin (2012). Tarih Felsefesi Yazıları, 4. Baskı, Şûle Yayınları.
• Uysal, Z. (2011). Edebiyatın omzundaki melek: edebiyatın tarihle ilişkisi üzerine yazılar, İletişim Yayınları.
• Yavuz, H. (1997), "Tarihî roman ancak belli bir tasarımdan yola çıkılarak yazılabilir", Hürriyet Gösteri, Sayı: 197-198, Nisan - Mayıs, s.69-71