OTANTİK LİDERLİK: BİR ALANYAZIN TARAMASI

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 99 - 109, 08.12.2020

Muhammet İbrahim Akyürek

Öz

Küresel bağlamda yaşanan değişimler sonucunda iyimserlik, umut, esneklik ve öz-bilinç nitelikleri taşıyan liderlere ilgi artmıştır. Bu niteliklere sahip liderliğin varlığı, örgütlerde bireysel/örgütsel gelişim için gereklidir. Bu bağlamda liderliğin etik/ahlaki boyutlarının ele alındığı liderlik yaklaşımları söz konusu olmaktadır. Bu araştırmada, bu yaklaşımlar arasında yer alan otantik liderlik durumu betimlenmiştir. Otantik lider, güçlü ve zayıf yönlerinin farkındadır. Sadece güçlü yönlerine odaklanarak örgütte birtakım sorunlara kapı aralamaz; aynı zamanda zayıf yönlerini de görerek hareket eder. Bu bağlamda güçlü yönlerini geliştirir ve zayıf yönlerini de gelişim doğrultusunda gidermeye çalışır. Bunu yaparken paydaşlarda da destek alır. Otantik liderlikle ilgili durumlar örgütsel yaşamda büyük bir önem arz etmektedir. Çünkü küresel koşulların zorladığı bu zamanlarda otantik lider niteliklerine sahip olmak zorlukların üstesinden gelmede büyük faydalar sağlayabilecektir. Tüm örgütlerin bunun farkında olarak otantik liderler yetiştirebilmesi ve otantik lider niteliklerini teşvik edebilmesi örgütsel ve bireysel gelişime katkıda bulunabilecektir. Otantik liderler aracılığıyla örgütte şeffaf ve güvene dayalı ilişkiler oluşabilir ve işbirliğine ve katılıma dayalı bir yönetim anlayışı gelişebilir.

Anahtar Kelimeler

Otantiklik, Liderlik, Otantik Liderlik

Kaynakça

• Ahmad, I., Zafar, M. A. ve Shahzad, K. (2015). Authentic leadership style and academia’s creativity in higher education institutions: intrinsic motivation and mood as mediators. Transylvanian Review of Administrative Sciences, 46, 5-19.
• Avolio, B. J., Gardner, W.L., Walumbwa, F. O., Luthans, F. ve May, D. R. (2004). Unlocking the mask: A look at the process by which authentic leaders impact follower attitudes and behaviors. Leadership Quarterly, 15, 801-823.
• Avolio, B. J., Bass, B. M., ve Jung, D. I. (1999). Re-examining the components of transformational and transactional leadership using the multifactor leadership questionnaire. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72, 441-462.
• Avolio, B. J. ve Gardner, W. L. (2005). Authentic leadership development: getting to the root of positive forms ofleadership. The Leadership Quarterly, 16(3), 315-338.
• Ayça, B. (2016). Otantik liderlik davranışının iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkisinin incelenmesi ve otel işletmelerinde bir araştırma. Doktora Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatiboğlu.
• Aykanat, Z. (2010). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi üzerine bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Bento, A.V. ve Ribeiro, M.I. (2013). Authentic leadership in school organizations. European Scientific Journal, 9(31), 121-130.
• Connock, S. ve Johns, T. (1995). Ethical leadership. Londra: Institute of Personal Development.
• Corner, K. J. (2015). Exploring the reliability and validity of research instruments to examine secondary school principals’ authentic leadership behavior and psychological capital. The University of Arızona Department of Educational Policy Studies and Practice.
• Coşar, S. (2011). Otantik liderlik kavramı ve ardılları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Covey, S. R. (2011). Etkili insanların 7 alışkanlığı. (Çev. O. Deniztekin ve F. N. Deniztekin). İstanbul: Varlık. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi 2004).
• Craig, N., George, B. ve Snook, S. (2015). The Discover Your True North Fieldbook: A Personal Guide to Finding Your Authentic Leadership. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Çakar, U., & Arbak, Y. (2003). Dönüşümcü liderlik duygusal zeka gerektirir mi? Yöneticiler üzerinde örnek bir çalışma. D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi, 18 (2), 83- 98.
• Dorn, F., Buckley, M. R. ve Brown, J. A. (2005). Barnard on conflicts of responsibility implications for today’s perspectives on transformational and authentic leadership. Management Decision, 43, 1396-1409.
• Erçetin, Ş. Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Erickson, R. J. (1994). Our society, our selves: Becoming authentic in an ınauthentic world. Advanced Development, 6, 27-39.
• Erkutlu, H.V. (2014). Liderlik, kuramlar ve yeni bakış açıları. Ankara: Efil.
• Ertop, D . (2019). The perceived impact of ethical leadership on employees’ burnout feeling and intentıon to quit. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 2 (2) , 120-140.
• Gardner, W. L., Avolio, B. J. ve Walumbwa, F. O. (2005). Authentic leadership theory and practice: Origins, effects and development. (Vol. 3). (Monographs in Leadership and Management). Boston: Elsevier JAI.
• Gardner , W. L., Avolio, B. J., Luthans, F., May, D. R. ve Walumbwa, F. (2005). Can you see the real me? Q a self-based model of authentic leader and follower development. The Leadership Quarterly, 16, 343-372.
• Gedı̇k, Y. (2020). Dönüşümsel ve işlemsel liderlik. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3 (2), 19-34.
• George, L. A. M. (2015). Authentic leadership and its effects on organisational citizenship behaviour in a provincial government department in the western cape. Magister Commercii, University Of The Western Cape Department Of Industrıal Psychology.
• Goffee, R. ve Jones, G. (2005). Managing authenticity: The paradox of great leadership. Harvard Business Review, 83(12), 86-94.
• Gündoğdu, Z. (2010). The moderating effect of trust on the relationship between authentic leadership and job related affective well-being. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Harter, S. (2002). Authenticity. (In: C. R. Snyder, & S. Lopez -Ed., Handbook of positive psychology). Oxford, UK, Oxford University Press, 382-394.
• Ilies, R., Morgeson, F. P. ve Nahrgang, J. D. (2005). Authentic leadership and eudaemonic well-being: Understanding leader-follower outcomes. The Leadership Quarterly,16, 373-394.
• Kaplan, E.Ö. (2017). Y kuşağının otantik ve bütünleştirici liderlik algılarının ortaya konulmasına yönelik bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Karatürk, H. E. (2015). Otantik liderlik ve psikolojik sermaye arasındaki ilişkiye yönelik bir alan araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Kernis, M. H. (2003). Toward a conceptualization of optimal self-esteem. Psychological Inquiry, 14, 1-26.
• Kıcır, G. K. ve Paşaoğlu, D. (2014). Otantik liderliğin akademik platformda lider boyutu açısından incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 1-24.
• Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta.
• Luthans, F. (2002). Positive organizational behavior: Developing and managing psychological strengths. Academy of Management Executive, 16(1), 57-72.
• Luthans, F. ve Avolio, B. (2003). Authentic leadership: A positive development approach. In Positive Organizational Scholarship: Foundation of a new discipline, K.S. Cameron, J. E. Dutton ve R.E. Quinn (Eds.) (pp.241-261). San Francisco: Berrett-Koehler.
• Luthans, F., Luthans, K. W., Hodgetts, R. M. ve Luthans, B. C. (2001). Positive Approach to Leadership (PAL): Implications for Today’s Organizations. Journal of Leadership Studies, 8(2), 3-20.
• May, D. R., Chan, A. Y. L., Hodges, T. D. ve Avolio, B. J. (2003). Developing the moral component of authentic leadership. Organizational Dynamics, 32, 247-260.
• Neto, V. F. S. (2012). Authentıcıty of the leaders and reactıons of the led. Universidade de Aveiro Departamento de Economia Gestão e Engenharia Industrial.
• Özkan, S. (2017). Özgün (authentic) liderliğin duygusal örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde işyerindeki esenlik, kolektif yeterlik ve kurumsal itibar değişkenlerinin rolü. Doktora Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Schlechty, P. C. (2011). Okulu yeniden kurmak. (Çev. Y. Özden). Ankara: Nobel. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi 2000).
• Senge, P. M. (2013). Beşinci disiplin. (Çev. A. İldeniz, A. Doğukan ve B. Pala). İstanbul: Yapı Kredi. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi 2010).
• Shamir, B. ve Eilam, G. (2005). What’s your story? A life-stories approach to authentic leadership development. The Leadership Quarterly, 16(3), 395-417.
• Smith, N.K. (2016). Authentıc leadership can be measured wıthın organizations through the use of leadership assessment centers: A factor analytic study of the authentic leadership construct. A thesis, Kent State University Honors College.
• Toor, S. ve Ofori, G. (2008). Leadership for future construction industry: Agenda for authentic leadership. International Journal of Project Management, 26, 620-630.
• Turhan, M. (2007). Genel ve mesleki lise yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki sosyal adalet üzerindeki etkisi. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Üsküplü, Ö. K. (2011). Anaokul müdürlerinin etkili liderlik özelliklerine sahip olma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Walumbwa, F.O., Avolio, B.J., Gardner, W., Wernsing, T. ve Peterson, S. (2008). Authentic leadership: development and validation of a theory-based measure. Journal of Management, 34(1), 89-126.
• Walumbwa, F. O., Wang, P., Wang, H., Shaubroeck, J. ve Avolio, B. J. (2010). Psychological processes linking authentic leadership to follower behaviors. The Leadership Quarterly, 21(5), 901-914.
• Yeşiltaş, M., Kanten, P. ve Sormaz, Ü. (2013). Otantik liderlik tarzının prososyal hizmet davranışları üzerindeki etkisi: Konaklama işletmelerine yönelik bir uygulama. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(2), 333-350.
• Zel, U. (2001). Durumsallık yaklaşımında kişiliğin baskın boyut olarak bir model kapsamında teorik olarak incelenmesi. Amme Dergisi, 34(2), 33-45.