VİZYONER LİDERLİK: MİTHAT PAŞA ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: Özel Sayı 2, 75 - 86, 28.12.2020

Esra Sarı

Öz

Liderlik özellikle yönetim alanında hep tartışılan bir konu olmuştur. Liderlik kavramı ile ilgili çeşitli tanımlamalar bulunmaktadır. Aynı şekilde farklı liderlik tarzları da alanyazında yer almaktadır. Vizyoner liderlik kavramı da bu liderlik tarzlarından biridir. Bu araştırma belge tarama modelinde betimsel bir içerik arz etmektedir. Araştırmada genel olarak liderlik tanımlaması yapıldıktan sonra vizyoner liderlik vasıfları açıklanmıştır. Araştırmaya konu olan Mithat Paşa’nın kişiliği, çalışmaları ve vizyoner liderlik özellikleri taşıyıp taşımadığı sorgulanmıştır. Araştırma sonucunda; Mithat Paşa’nın özellikle günümüzdeki önemli eğitim kurumlarının temeli olan çalışmalarıyla vizyoner liderlik özellikleri taşıdığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Vizyoner Liderlik, Mithat Paşa

Kaynakça

• "Midhat Paşa". (2020). Midhat Paşa. Mayıs 3, 2020 tarihinde Vikipedi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Midhat_Pa%C5%9Fa adresinden alındı.
• "Mithat Paşa kimdir?". (2020). Mithat Paşa kimdir? Mayıs 31, 2020 tarihinde Akit: https://m.yeniakit.com.tr/kimdir/Mithat_Pa%C5%9Fa adresinden alındı.
• "Mithat Paşa". (2020). Mithat Paşa. Mayıs 31, 2020 tarihinde Biyografya: https://www.biyografya.com/biyografi/9637 adresinden alındı.
• Akcan, F. (2020, 05 08). İstibdat karanlığının ilk şehidi: Mithat Paşa. Mayıs 31, 2020 tarihinde Türkiye Gençlik Birliği (TGB): https://tgb.gen.tr/serbest-kursu/istibdat-karanliginin-ilk-sehidi-mithat-pasa-29743 adresinden alındı.
• Bakan, İ. (2009). Çağdaş yönetim yaklaşımları. İstanbul: Beta Basım Yayın.
• Barbuto, J. E., JR, Fritz, S. M., & Matkin, G. S. (2001). Leaders' bases of social power and anticipation of targets' resistance as predictors of transactional and transformational leadership. Psychological Reports, 663-666.
• Bozkurt, Ö., & Göral, M. (2013). Modern liderlik tarzlarının yenilik stratejilerine etkisini belirlemeye yönelik bir çalışma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 1-14.
• Canbolat, S., Mumcu, S., Şahan, A., Öcal, F., & Akdoğan, N. (2016). Applicability of glocal leadership to educational institutions. Ş. Ş. Erçetin içinde, Chaos, Complexity and Leadership 2016 (s. 573). Springer International Publishing AG.
• Çalışal, S., & Yücel, L. (2019). Hizmetkar liderlik: Refik Saydam örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(3), 167-172.
• Çetinsaya, G., & Buzpınar, Ş. T. (2005). Midhat Paşa (1822-1884). Mayıs 30, 2020 tarihinde İslam Ansiklopedisi: https://islamansiklopedisi.org.tr/midhat-pasa adresinden alındı Doğan, S. (1999). Yöneticilik ve vizyona dayalı liderlik. Doktora Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, S. (2016). Çağdaş Liderlik Yaklaşımları. N. Güçlü içinde, Eğitim yönetiminde liderlik: Teori araştırma ve uygulama (s. 97-141). Ankara: Pegem Akademi.
• Eğitim SEN. (2004). Mesleki ve teknik eğitim. Ankara: Eğitim SEN.
• Ekici, K. M. (2013). Yönetim becerileri. Ankara: Savaş Kitap ve Yayınevi.
• Erçetin, Ş. Ş. (1997). Türkiye'de eğitim reformu ve reformu gerçekleştirecek liderler olarak okul yöneticilerinde aranan kişilik özellikleri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 3(2), 173-198.
• Erçetin, Ş. Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Erçetin, Ş. Ş. (2001). Personel visions of the rectors in the Turkish universities for the new millenium. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1-10.
• Erkutlu, H. V., & Chafra, J. (2006). Relationship between leadership power bases and job stress of subordinates: example from boutique hotels. Management Research News, 29(5), 285-297.
• French, J. R., & Raven, B. H. (1959). The Bases of Social Power. D. Cartwright içinde, Studies in social power (s. 151-167). Ann Arbor: Universty of Michigan Press.
• Hamedoğlu, M. A. (2001). Vizyoner liderlik (vizyona dayalı liderlik). Yerel Yönetim ve Denetim, 6(6).
• Hinkin, T. R., & Schriesheim, C. A. (1989). Development and application of new scales to measure the French and Raven (1959) bases of social power. Journal of Applied Psychology, 74(4), 561-567.
• Joy, M. M. (2018). Are you a visionary leader? Pallikkutam, 52-54.
• Kazancıoğlu, M. M. (2008). Özel okullarda üst düzey yöneticilerin liderlik tarzları ve okul etkililiği üzerine bir çalışma: İstanbul örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Küçükali, R. (2011). Yönetim felsefesi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Marlia, M. A., Fahmy, R., Lukito, H., Lita, R. P., & Rahim, R. (2020). Visionary leadership role: Building a ghost town civilization. International Journal of Management (IJM), 11(1), 31-55.
• Meindl, J. R. (1993). Visionary leadership: San Francisco: Jossey-Bass, 1992. $24.95 (cloth). by Burt Nanus. The Leadership Quarterly, 4(3), 398-401. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). Geçmişten günümüze fotoğraflarla mesleki ve teknik eğitim 11. yy - 21. yy. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Nesler, M. S., Aguinis, H., Quigley, B. M., Lee, S.-J., & Tedeschi, J. T. (1999). The development and validation of a scale measuring global social power based on French and Raven's power taxonomy. Journal of Applied Social Psychology, 29(4), 750-771.
• Özkan, M. (2017). Lider-ast etkileşim düzeyinin astların iş performansı üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Pierro, A., Raven, B., Amato, C., & Belanger, J. (2013). Bases of social power, leadership styles, anc organizational commitment. International Journal of Psychology, 48(6), 1122-1134.
• Robbins, S. P. (2003). Essentials of organizational behavior. New Jersey: Upper Saddle River.
• Schmid, H. (2006). Leadership styles and leadership change in human and community service organizations. Nonprofit Management and Leadership, 17(2), 179-194.
• Stahelski, A., Frost, D. E., & Patch, M. E. (1989). Use of socially dependent bases of power: French and Raven's theory appiled to workgroup leadership. Journal of Applied Social Psychology, 283-297.
• Tekin, S. (2010). Sihirli liderler. İstanbul: Kum Saati Yayınları.
• Tekin, Y., & Ehtiyar, R. (2011). Başarının temel aktörleri: Vizyoner liderler. Journal of Yaşar University, 24(6), 4007-4023.
• Türk Dil Kurumu. (2020). Güncel Türkçe sözlük. Mayıs 13, 2020 tarihinde Türk dil kurumu sözlükleri: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı.
• Uslu, Y. D. (2011). Örgütlerde yönetsel etkinliğe ulaşmada yeni bir yaklaşım: Yaratıcı liderlik. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(22), 419-444.
• Westley, F., & Mintzberg, H. (1989). Visionary leadership and strategic management. Strategic Management Journal, 10, 17-32.
• Yerli, O. (2016). Örgütlerde otokratik liderlik sistemi ile örgütsel sinizm ilişkisi, çalışanlar ve örgüt verimliliği üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, H. (2019). Şanlıurfa'daki ilköğretim okullarının yöneticilerinin liderlik tipleri ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Zel, U. (2012). Kişilik ve liderlik. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.