Okul Yöneticilerinin Otantik Liderlik Davranışlarının Cinsiyet Değişkenine Göre İncelenmesi: Bir Meta-Analiz Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 46 - 68, 30.04.2023

Sümeyye Kübra Dağlı

https://doi.org/10.52848/ijls.1250005

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada cinsiyetin okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışlarına etkisini meta-analiz yöntemi ile incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada 2013-2023 yılları arasında Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Arama sistemi veri tabanında yer alan, okul yöneticilerinin otantik liderliğini konu alan ve belirli ölçütlere göre seçilen 13 lisansüstü tez kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini lisansüstü tezlerden elde edilen 3652 kadın ve 2605 erkek olmak üzere toplam 6257 öğretmen ve okul yöneticisi oluşturmaktadır. Verilerin analizi için yapılan metaanaliz sonucunda, cinsiyetin okul yöneticilerinin algılanan otantik liderlik davranışları üzerindeki etki büyüklüğü -0,034 olarak, otantik liderliğin faktörleri olan ilişkide şeffaflık, içselleştirilmiş ahlak anlayışı, bilgiyi dengeli değerlendirme ve öz farkındalık için etki büyüklükleri sırasıyla, -0,054, -0,040, -0,023 ve -0,051 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, cinsiyetin okul yöneticilerinin algılanan otantik liderliğine etkisi önemsizdir düzeydedir.

Anahtar Kelimeler

Otantik liderlik, meta-analiz, okul yöneticileri, eğitim

Examining School Administrators' Authentic Leadership Behaviors By Gender Variable: A Meta-Analysis Study

Öz

This study aimed to examine the effect of gender on the authentic leadership behaviors of school administrators by using the meta-analysis method. In the research, 13 postgraduate theses, which were included in the database of the National Thesis Center system of the Council of Higher Education between 2013 and 2023, on the authentic leadership of school administrators and selected according to certain criteria, were used. The sample of the research consists of 6257 teachers and school administrators, 3652 female and 2605 male, obtained from postgraduate theses. As a result of the meta-analysis for the analysis of the data, the effect size of gender on the perceived authentic leadership behaviors of school administrators was calculated as -0.034. The effect sizes for relational transparency, internalized moral perspective, balanced processing, and self-awareness, which are the factors of authentic leadership, were found to be -0.054, -0.040, -0.023, and -0.051, respectively. According to the findings, the effect of gender on the perceived authentic leadership of school administrators is insignificant.

Anahtar Kelimeler

Authentic leadership, meta-analysis, school administrators, education

Kaynakça

• Adler, N. J. (1997). Global leadership: Women leaders. MIR: Management International Review, 37, 171–196. Akbaşlı, S., Erçetin, Ş. Ş., & Yüce, H. (2019). İlkokul öğretmenlerinin glokal liderlik davranışlarını gösterme düzeyleri. OPUS International Journal of Society Researches, 14(20), 54–74. https://doi.org/10.26466/opus.585869
• Asarkaya Memiş, Ç., Karaçay Aydın, G., Kabasakal, H., & Ertenü Saraçer, B. (2009). Türkiye’de otantik liderlik üzerine bir keşif çalışması. 294. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları. Retrieved from http://w3.balikesir.edu.tr/~seymen/yonetim.pdf
• Avolio, B. J., Gardner, W. L., Walumbwa, F. O., Luthans, F., & May, D. R. (2004). Unlocking the mask: A look at the process by which authentic leaders impact follower attitudes and behaviors. The Leadership Quarterly, 15(6), 801–823. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2004.09.003
• *Aydınoğlu, N. (2020). Yöneticilerin otantik ve paternalist liderlik davranışlarının öğretmenlerin motivasyon, iş tatmini ve örgüt bağlılığına etkilerinin incelenmesi (Ankara özel okullar örneği) (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul.
• Banks, G. C., McCauley, K. D., Gardner, W. L., & Guler, C. E. (2016). A meta-analytic review of authentic and transformational leadership: A test for redundancy. The Leadership Quarterly, 27(4), 634–652. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2016.02.006
• Benligül, E. M., Bektaş, M., & Arslan, G. (2022). Meta-analizi anlamak ve yorumlamak: Hemşireler i̇çin pratik bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(1), 86–98. https://doi.org/10.46483/deuhfed.872337
• Bento, A., & Ribeiro, M. I. (2013). Authentic leadership in school organizations. European Scientific Journal, 9(31), 121–130.
• Berkovich, I., & Gueta, B. (2022). Teachers’ authentic leadersprogramsychological need satisfaction climate in second chance programmes: The moderating role of teachers’ gender. Educational Management Administration & Leadership, 50(6), 995–1012. https://doi.org/10.1177/1741143220957340
• Bird, J. J., Wang, C., Watson, J., & Murray, L. (2012). Teacher and Principal Perceptions of Authentic Leadership: Implications for Trust, Engagement, and Intention to Return. Journal of School Leadership, 22(3), 425–461. https://doi.org/10.1177/105268461202200302
• Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T., & Rothstein, H. R. (2009). How a meta-analysis works. John Wiley & Sons, Ltd. https://doi.org/10.1002/9780470743386.ch1
• Bown, M. J., & Sutton, A. J. (2010). Quality Control in Systematic Reviews and Meta-analyses. European Journal of Vascular and Endovascular Surgery, 40(5), 669–677. https://doi.org/10.1016/j.ejvs.2010.07.011
• *Boz, A. (2016). Okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile okulların akademik iyimserlik ve öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Caza, A., Bagozzi, R. P., Woolley, L., Levy, L., & Barker Caza, B. (2010). Psychological capital and authentic leadership: Measurement, gender, and cultural extension. Asia-Pacific Journal of Business Administration, 2(1), 53–70. https://doi.org/10.1108/17574321011028972
• Christo-Baker, E. A., & Wilbur, D. S. (2017). Gender, authentic leadership, and communication. In C. M. Cunningham, H. M. Crandall, & A. M. Dare (Eds.), Gender, communication, and the leadership gap (pp. 111–122). Information Age Publishing.
• Cumming, G. (2012). Understanding the new statistics: Effect sizes, confidence intervals, and meta-analysis. Routledge, Taylor and Francis Group.
• De Nmark, F. L. (1993). Women, leadership, and empowerment. Psychology of Women Quarterly, 17(3), 343–356. https://doi.org/10.1111/j.1471-6402.1993.tb00491.x
• Delgado-Rodríguez, M. (2001). Glossary on meta-analysis. Journal of Epidemiology and Community Health, 55(8), 534–536. https://doi.org/10.1136/jech.55.8.534
• Deliktaş, A., Kabukcuoğlu, K., & Kış, A. (2016). Hemşirelikte meta-analiz uygulama süreci: Metodolojiye yönelik bir rehber. Journal of Human Sciences, 13(1), 1906–1925.
• Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta–analiz. Ankara: Pegem Akademi.
• Dinçer, S. (2021). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz (3rd ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Dramićanin, S., Mihajlov, S., & Pavlović, N. (2020). Authentic leadership: Women leaders in Serbia. Bizinfo (Blace), 11(2), 33–45. https://doi.org/10.5937/bizinfo2002033D
• Ely, R. J., Ibarra, H., & Kolb, D. M. (2011). Taking gender into account: Theory and design for women’s leadership development programs. Academy of Management Learning & Education, 10(3), 474–493. https://doi.org/10.5465/amle.2010.0046
• Endrissat, N., Müller, W. R., & Kaudela-Baum, S. (2007). En Route to an Empirically-Based Understanding of Authentic Leadership. European Management Journal, 25(3), 207–220. https://doi.org/10.1016/j.emj.2007.04.004
• Erçetin, Ş. Ş. (2020). Lider sarmalında vizyon (2nd ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Erçetin, Ş. Ş., & Açıkalın, Ş. N. (2018). Erçetin and Açıkalın’s New women leadership model: Development and training. In Ş. Ş. Erçetin (Ed.), Chaos, Complexity and Leadership 2016 (pp. 23–32). Springer International Publishing.
• Feng, F.-I. (2016). School principals’ authentic leadership and teachers’ psychological capital: Teachers’ perspectives. International Education Studies, 9(10), 245–255.
• Fine, M. G. (2009). Women leaders’ discursive constructions of leadership. Women’s Studies in Communication, 32(2), 180–202. https://doi.org/10.1080/07491409.2009.10162386
• Gardner, W. L., & Schermerhorn, J. R. (2004). Unleashing individual potential. Organizational Dynamics, 3(33), 270–281. https://doi.org/10.1016/j.orgdyn.2004.06.004
• George, B. (2003). Authentic leadership: Rediscovering the secrets to creating lasting value. San Francisco, USA: Jossey-Bass A Wiley Imprint.
• Harter, S. (2002). Authenticity. In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 382–394). Oxford University Press.
• Hedges, L. V., & Olkin, I. (1985). Statistical methods for meta-analysis. San Diego: CA: Academic Press.
• Higgins, J. P. T., Thompson, S. G., Deeks, J. J., & Altman, D. G. (2003). Measuring inconsistency in meta-analyses. BMJ (Clinical Research Ed.), 327(7414), 557–560. https://doi.org/10.1136/bmj.327.7414.557
• Hopkins, M. M., & O’Neil, D. A. (2015). Authentic leadership: Application to women leaders. Frontiers in Psychology, 6. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.00959
• Huedo-Medina, T. B., Sánchez-Meca, J., Marín-Martínez, F., & Botella, J. (2006). Assessing heterogeneity in meta-analysis: Q statistic or I2 index? Psychological Methods, 11, 193–206. https://doi.org/10.1037/1082-989X.11.2.193
• Ismail, S. N., Abdullah, A. S., & Abdullah, A. G. K. (2019). The effect of school leaders’ authentic leadership on teachers’ job stress in the eastern part of peninsular Malaysia. International Journal of Instruction, 12(2), 67–80.
• Kâhya, C. (2013). Dönüştürücü ve etki̇leşi̇mci̇ li̇derli̇k anlayışları i̇le örgütsel sessi̇zli̇k arasındaki i̇li̇şki̇de örgütsel güveni̇n rolü (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kapasi, I., Sang, K. J. C., & Sitko, R. (2016). Gender, authentic leadership and identity: Analysis of women leaders’ autobiographies. Gender in Management: An International Journal, 31(5/6), 339–358. https://doi.org/10.1108/GM-06-2015-0058
• *Karaman, M. (2021). Okul yöneti̇ci̇leri̇ni̇n otanti̇k li̇derli̇k davranışlarının öğretmenleri̇n örgütsel adalet algıları üzeri̇ne etki̇leri̇: Karaman i̇li̇nde bi̇r araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• *Keser, S. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin otantik liderlik ve psikolojik sermaye özelliklerinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Keser, S., & Kocabaş, İ. (2014). İlköğretim okulu yöneticilerinin otantik liderlik ve psikolojik sermaye özelliklerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 1–22.
• *Kırhallı Gök, B. (2015). İlköğretim okulu yöneticilerinin otantik liderlik düzeylerinin yaşam doyumları ve aileden algılanan sosyal destek algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• *Koçak, O. (2019). Okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• *Küpeli, A. Ö. (2018). Okul yöneticilerinin koçluk yeterlilikleri ile otantik liderlik yatkınlıkları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Leithwood, K., Louis, K. S., Anderson, S., & Wahlstrom, K. (2004). How leadership influences student learning. Review of research. In Wallace Foundation, The. New York: The Wallace Foundation.
• Lewis, S., & Clarke, M. (2001). Forest plots: Trying to see the wood and the trees. British Medical Journal (BMJ), 322(7300), 1479–1480. https://doi.org/10.1136/bmj.322.7300.1479
• Liu, H., Cutcher, L., & Grant, D. (2015). Doing authenticity: The gendered construction of authentic leadership. Gender, Work & Organization, 22(3), 237–255. https://doi.org/10.1111/gwao.12073
• Luthans, F., & Avolio, B. J. (2003). Authentic leadership development. In K. S. Cameron, J. E. Dutton, & R. E. Quinn (Eds.), Positive organizational scholarship: Foundations of a new discipline (pp. 241–261).
• May, D. R., Chan, A. Y. L., Hodges, T. D., & Avolio, B. J. (2003). Developing the moral component of authentic leadership. Organizational Dynamics, 32, 247–260. https://doi.org/10.1016/S0090-2616(03)00032-9
• *Örs, H. (2015). Okul yöneticilerinde otantik liderlik ve çatışma yönetim stratejileri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• *Özden, Ö. (2015). Okul yöneticilerinin otantik liderlik özellikleri ile çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• *Özerten, K. N. (2018). Okul yöneticilerinin algılanan otantik liderlik özelliklerinin öğretmenlerin mesleki motivasyonuna etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• *Özmen, A. (2017). Okul yöneticilerinin liderlik davranışları ile öğretmenlerin iş motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Petticrew, M., & Roberts, H. (2008). Systematic reviews in the social sciences: A practical guide. John Wiley & Sons.
• Sari, K., & Sasmaz Oren, F. (2020). The effect of inquiry-based learning strategy on the students’ academic achievements: A meta-analysis study. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi-Hacettepe University Journal of Education, 35(3). https://doi.org/10.16986/huje.2019052510
• Shamir, B., & Eilam, G. (2005). “What’s your story?” A life-stories approach to authentic leadership development. The Leadership Quarterly, 16(3), 395–417. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2005.03.005
• Thalheimer, W., & Cook, S. (2002). How to calculate effect sizes from published research: A simplified methodology. Work-Learning Research, 1–9.
• Walumbwa, F. O., Avolio, B. J., Gardner, W. L., Wernsing, T. S., & Peterson, S. J. (2008). Authentic leadership: Development and validation of a theory-based measure. Journal of Management, 34(1), 89–126. https://doi.org/10.1177/0149206307308913
• Wong, C. A., & Laschinger, H. K. S. (2013). Authentic leadership, performance, and job satisfaction: The mediating role of empowerment. Journal of Advanced Nursing, 69(4), 947–959. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2012.06089.x
• Yammarino, F. J., Dionne, S. D., Schriesheim, C. A., & Dansereau, F. (2008). Authentic leadership and positive organizational behavior: A meso, multi-level perspective. The Leadership Quarterly, 19(6), 693–707. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2008.09.004
• *Yaraş, Z. (2017). Okul yöneticilerinin otantik ve holistik liderlik tarzlarının pozitif örgütsel davranış üzerindeki etkisi: Yapay sinir ağları uygulaması (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• *Yurtsever, G. (2022). Okul yöneti̇ci̇leri̇ni̇n otanti̇k li̇derli̇k davranışları i̇le kri̇z yöneti̇mi̇ beceri̇leri̇ arasındaki̇ i̇li̇şki̇ ve bazı deği̇şkenlere göre i̇ncelenmesi̇ (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.