BİLGİ PAYLAŞMA NİYETİNİN PLANLANMIŞ DAVRANIŞ TEORİSİ İLE BİLGİ PAYLAŞMA DAVRANIŞI ARASINDAKİ ARACI ROLÜ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 9, 132 - 142, 25.02.2021

Halil Aslan Kılıç , Ömer Oktar , Ahmet Murat Özkan

https://doi.org/10.29064/ijma.809382

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, Aizen (1985) tarafından geliştirilen planlı davranış teorisi temelinde bilgi paylaşma niyetinin; algılanan davranışsal kontrol, öznel norm ve kişisel tutum ile bilgi paylaşma davranışı arasındaki aracı rolünü ortaya çıkarmaktır. Herhangi bir kurumda çalışanların bilgi paylaşımı bilgi yönetimi sürecinde önemli bir faktördür. Dolayısıyla bireylerin bilgi paylaşımı davranışlarını etkileyen faktörlerin tespiti bilgi yönetiminde başarıya ulaşmada kritik öneme sahiptir. Bilginin paylaşımı örgütlerin faydasına yönelik bir davranış olduğundan, örgüt üyelerinin bu davranışı gerçekleştirmeye olan niyetleri ve bu niyetin arkasında yatan faktörlerin ne olduğunun tespiti de önemli bir hale gelmektedir. İşte bu araştırma da bu doğrultuda temellendirilmiştir. Nicel yöntem tercih edilen bu araştırmada amaç doğrultusunda ihtiyaç duyulan veriler anket aracılığı toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizi ise SPSS ile gerçekleştirilmiştir. Homojen bir yapı olması nedeniyle araştırma görevlilerinden elde edilen 179 anket değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma sonucunda kişisel tutumun bilgi paylaşma niyeti aracılığı ile bilgi paylaşma davranışı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu, algılanan davranışsal kontrolün ise bilgi paylaşımı davranışı üzerinde doğrudan etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Öznel normun ise herhangi anlamlı bir etkisi tespit edilememiştir. Bilgi paylaşma niyetinin bilgi paylaşma davranışı ile kişisel tutum değişkeni arasında tam aracılık rolü üstlenirken algılanan davranışsal kontrol değişkeni için aracılık rolü üstlenmediği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Paylaşma Davranışı, Planlı Davranış Teorisi, Bilgi Paylaşma Niyeti, Subjektif Norm, Kişisel Tutum, Algılanan Davranışsal Kontrol, Subjective Norm, Personal Attitude, Perceived Behavioral Control

THE MEDIATOR ROLE OF KNOWLEDGE SHARING INTENTION BETWEEN PLANNED BEHAVIOR THEORY & KNOWLEDGE SHARING BEHAVIOR

Öz

The purpose of the study is to determine the knowledge sharing intention on the basis of planned behavior theory developed by Aizen (1985); to reveal the mediator role between perceived behavioral control, subjective norm, personal attitude and knowledge sharing behavior. Knowledge sharing of employees is an important factor in the knowledge management process. Therefore, determining the factors that affect the knowledge sharing behavior of individuals has a critical importance in achieving success in knowledge management. Since the knowledge sharing is a behavior for the benefit of organizations, it becomes important to determine the intentions of the members of the organization to perform this behavior and what the factors behind this intention are. This research is based in this direction. The data needed for the purpose of the study were collected by the survey method. The analysis of the obtained data was carried out with the SPSS program. Due to its homogeneous structure 179 questionnaires obtained from research assistants were evaluated. As a result of the research, it was determined that personal attitude has a significant effect on knowledge sharing behavior through the knowledge sharing intention, and behavioral control has a direct effect on knowledge sharing behavior. On the other hand, no significant effect of the subjective norm was determined. It was revealed that the knowledge sharing intention plays a full mediating role between the knowledge sharing behavior and the personal attitude variable, while it has a partial mediating role for the perceived behavioral control variable.

Anahtar Kelimeler

Knowledge Sharing Behavior, The Theory of Planned Behavior, Knowledge Sharing Intention

Kaynakça

• Ahsan, N., Abdullah, Z., Gun Fie, D. Y. and Alam, S. S. (2009). A Study of Job Stress on Job Satisfaction among University Staff in Malaysia: Empirical Study, European Journal of Social Sciences, 8(1): 121-131.
• Ajzen, 1985, “From Intentions to Actions: A Theory of Planned Behavior”, In Kuhl, J., and Beckmann, J., (Editors), Action-control: From cognition to behavior, p.p. 1l-39, Heidelberg: Springer.
• Ajzen, 1991, “The Theory of Planned Behavior”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50: 179-211.
• Ajzen, I., and Fishbein, M., 1980, “Understanding Attitudes and Predicting Social Behavior,” Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ. Alavi, M., and Leidner, D. E., 2001, "Review: Knowledge Management and Knowledge Management Systems: Conceptual Foundations and REsearch Issues. MIS Quarterly, Vol 25(1):107-136.
• Araora, E., 2011, “Knowledge Management In Public Sector”, Journal of Arts Science and Commerce, 2(1): 165-171. Baron, R.M. and Kenny, D. A., 1986, “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”, Journal of Personality and Social Psychology, 51(6): 1173-1182.
• Barutçugil, İ., 2002, “Bilgi Yönetimi”, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• Bock, G. W., Zmud, R. W., Kim, Y. G., and Lee, J. N., 2005, "Behavioral Intention Formation in Knowledge Sharing: Examining the Roles of Extrinsic Motivators, Social-Psychological Forces, and Organizational Climate," MIS Quarterly, 29(1): 87-111.
• Byrne, Z. S. and LeMay, E., 2006, “Different Media for Organizational Communication: Perceptions of Quality and Satisfaction”, Journal of Business and Psychology, 21(2):149-173.
• Cabrera, E. F. and Cabrera, A., 2005, “Fostering Knowledge Sharing Through People Management Practices", International Journal of Human Resource Management,16(5): 720-735.
• Chennamaneni, A., 2006, “Determinants of Knowledge Sharing Behaviors: Developing and Testing an Integrated Theoretical Model”, The University of Texas, Doktora Tezi.
• Erten, S., 2002, “Planlanmış Davranış Teorisi ile Uygulamalı Öğretim Metodu”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(2): 217-233.
• Gürbüz, S. ve F. Şahin. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe- Yöntem-Analiz. 4. Baskı. Ankara. Seçkin Akademik Yayıncılık.
• Hair, J.F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., Black, W. C., 1998, “Multivariate Data Analysis”, 5th ed., Prentice-Hall International: Upper Saddle River, NJ.
• Hatcher, L., 1994, “A Step-by-step Approach To Using The SAS(R) System For Factor Analysis and Structural Equation Modeling”, Cary, NC: SAS Institute.
• Hinds, P. J., Patterson, M., and Pfeffer, J., 2001, “Bothered By Abstraction: The Effect of Expertise on Knowledge Transfer and Subsequent Novice Performance”, Journal of Applied Psychology, 86: 1232-1243.
• Ipe, M., 2003, “Knowledge Sharing in Organizations: A Conceptual Framework”, Human Resource Development Review, 2(4): 337-359.
• Lam, A., 2000, “Tacit Knowledge, Organizational Learning and Societal Institutions: An Integrated Framework”, Organization Studies, 21(3): 487-513.
• Lee, J., 2001, “The Impact of Knowledge Sharing, Organizational Capability and Partnership Quality on IS Outsourcing Success”, Information & Management, 38(5): 323-335.
• Management Systems: Conceptual Foundations and Research Issues," MIS Quarterly 25(1): 107-136. Nunnallym J.C. 1978. Psychometric theory, New York: McGraw-Hill.
• Taylor, S., and Todd P. A., 1995, "Understanding Information Technology Usage: A Test of Competing Models,", Information Systems Research, 6(3): 144-176.
• Turan, A. H., 2011, “Determinations of Customers’ Internet Shoppıng Behavior: Empirical Test With The Theory of Planned Behavior”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1): 128-143.
• Wang, S., and Noe, A., 2010, “Knowledge Sharing: A Review and Directions For Future Research”, Human Resource Management Review, 20: 115-131.