THE TRANSACTIONS OF CAPITAL REDUCTION IN JOINT STOCK COMPANIES AND ITS TAXATION

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 9, 152 - 163, 25.02.2021

Yusuf Kaçar

Öz

The joint stock companies are grow usually their after established and therefore often go to capital increase. Capital increase, occurs by adding the period profit to the capital or by to corporate adding new resources by the partners. The companies divide and multipliy when they reach a certain size. Companies make a capital reducting due to the division. They may also resort to thiscapital reduction way for many other reasons. It is obligatory to keep it in company assets while the capital is reduced, enough assets to meet the rights of creditors. Does not arise situations that require taxation at the end of each capital reduction. No taxation is required if the companie's losses of the past years are eliminated by distributing them to the partners. No tax is charged if capital reduction is done when the capital put into the establishment of the company is too much for the work done over time. Taxable situations arise if the profits used in capital increase and not taxed for various reasons are then distributed to the partners by capital reduction. Corporate tax and income tax liability arises at capital reductions that require taxation. A value added tax liability arises if the reduced capital is paid to the partners as goods rather than cash.

Anahtar Kelimeler

Joint Stock Company, Capital Reduction, Capital Reduction Report, General Assembly Decision and Taxation in Capital Reduction

ANONİM ŞİRKETLERDE SERMAYE AZALTILMASI İŞLEMLERİ VE VERGİ İLİŞKİSİ

Öz

Anonim şirketler kurulduktan sonra genellikle büyürler ve bu nedenle de çoğunlukla sermaye artırımına giderler. Sermaye artırılması, dönem karının sermayeye eklenmesi veya ortakların yeni kaynak koymaları yollarıyla gerçekleşir. Belli bir büyüklüğe geldiklerinde ise bölünüp çoğalırlar. Bölünme dolayısı ile şirketler sermaye azaltılması yaparlar. Başka birçok nedenle de bu yola başvururlar. Sermaye azaltılması yapılırken alacaklıların haklarını karşılayacak kadar varlığın, şirket aktifinde tutması mecburidir. Sermaye azaltılması işlemleri Türk Ticaret Kanununda belirtilen kurallara göre yapılmalıdır.
Her sermaye azaltılması sonunda vergi alınmasını gerektiren durumlar ortaya çıkmaz. Geçmiş yıllar zararlarının ortaklara dağıtılarak yok edilmesi durumunda vergilendirme yapılması gerekmez. Kuruluşta konulan sermayenin zaman içinde yapılan iş için fazla geldiği için sermaye azaltılması yapılırsa vergilendirme yapılmaz. Sermaye artırımda kullanılan, çeşitli nedenlerle vergisi alınmamış karlar, daha sonra sermaye azaltılması yapılarak ortaklara dağıtılıyorsa, vergilendirilecek durumlar ortaya çıkar. Vergi ilişiği bulunan sermaye azaltmalarında kurumlar vergisi ve gelir vergisi yükümlüğü doğmaktadır. Azaltılan sermayenin ortaklara nakit para ile değilde ayın olarak ödenmesi durumunda ayrıca katma değer vergisi yükümlülüğü doğar.

Anahtar Kelimeler

Anonim Şirket, Sermayenin Azaltılması, Sermaye Azaltma Raporu, Genel Kurul Kararı ve Sermaye Azaltmada Vergi Yükümlüğü

Kaynakça

• Akdoğan, N. - Tenker N. (2010), Finansal tablolar ve mali analiz teknikleri (13 b.), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Altaş, S. (2010), Anonim şirketlerde esas sermayenin azaltılması, Ankara SMMO Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 2010-2, s. 87-104.
• Altaş, S. (2017), Anonim ve limited şirketlerde sermayenin azaltılabilmesi için takip edilecek aşamalar, Vergi Raporu Dergisi, Sayı 212, s. 123-132.
• Altaş, S. (2013), Yeni TTK'na Göre Anonim Şirketler, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Apalı, İ. (2018), Türk Ticaret Kanunu ve vergi kanunu açısından sermaye ve sermaye artırımı uygulamasının değerlemesi, İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, Mayıs-Haziran, s. 245-257.
• Doğan, Z. (2020), Sermaye şirketlerinin sermaye azaltımında karşılaşabilecekleri vergisel sorunlar, Vergi Raporu Dergisi, Sayı 249, s. 55-71.
• Doğan, S.- Ilgar, B. (2020), Kısmi bölünme işleminde sermaye azaltımının kaynağı ve pasif değer kabul edilebilecek borçlanmalar, Vergi Raporu Dergisi, s. 72-83
• Kalaycı, S. (2014), Sermaye kaynakları ile geçmiş yıl zararlarının sermaye azaltımında kullanılması nedeniyle doğacak vergisel yükümlülükler. Vergi Raporu Dergisi, Sayı 175, s. 97-109.
• Kılıç, G. (2018, 07), Sermaye artırımı sermaye azaltımı ve eşzamanlı sermaye azaltımı ve artırımının hukuki ve vergisel boyutu, Vergide Gündem, Temmuz-2018, s. 2-6.
• Kishali, Y. (2014), Şirketler muhasebesi, Beta Basım Yayın, İstanbul.
• Sarıgül, S. (2016), Kurumlar vergisi mükelleflerinde sermaye azaltımının vergisel boyutu, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Nisan-2016, s. 148.
• Tanrıverdi, A. (2015), Sermayenin azaltılmasına ilişkin güncel sorunlar, TBB Dergisi, s .305.
• Topçu, F. (2010), Sermaye şirketlerinde esas sermayenin azaltılması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Topçu, N.- Demirkol, V. (2015), Sermaye şirketlerinde sermaye artırım işlemleri ve muhasebeleştirilmesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak-2015, s. 137-146.