MEASUREMENT OF THE PEOPLE BURNOUT LEVEL WHO WORK IN BANKING SECTOR ACCORDING TO MASLACH CRITERIA

Yıl 2014, , 267 - 278, 01.09.2014

Hüseyin Gürbüz Murat Karapınar

https://doi.org/10.17130/ijmeb.2014.10.23.413

Cited By: 4

Öz

The concept of burnout syndrome was used, for the first time, in USA in the seventies to express the occupational depression of the officials working at customer relationships. Bank officials like other workers at any other sector may have problems, desperations, difficulties in their lives. The factors that influence the efficiency of bank officials are their burnout level which include emotional exhaustion, depersonalization, personal accomplishment feeling. As a result, statistical differences were found in operating limits, number of employees and bank for MBI

Anahtar Kelimeler

Maslach Burnout İnventory, Bankers, Burnout

BANKACILIK SEKTÖRÜNDE ÇALIŞANLARIN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN MASLACH KRİTERLERİNE GÖRE ÖLÇÜLMESİ

Öz

Tükenmişlik, ilk olarak 1970’li yıllarda Amerika’da, müşteri hizmetlerinde çalışan insanların yaşadığı mesleki bunalımı ifade etmek için kullanılmıştır. Banka çalışanları da her alanda kendini hissettiren sıkıntılar, problemler ve zorluklarla dolu bir yaşamla karşı karşıyadır. Banka çalışanlarının verimini, sağlığını ve psikolojisini etkileyen etmenler: duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarısızlık hissi olarak tanımlanan tükenmişlik düzeyleridir. Sonuç olarak MBI’da faaliyet sınırları, çalışan sayıları ve bankaların alt boyutlarında farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Maslach Tükenmişlik Envanteri, Bankacılar, Tükenmişlik

Kaynakça

• Akbolat, M., & Işık, O. (2008). Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdare Dergisi, 11, 2.
• Anastasios, Z., Panayiotis, C., & Iphigenia, P.(2010). Investigating the association of burnout and personality traits of hotel managers. International CHRIE Conference-Refereed Track, Event 11.
• Altay, H. (2009). Antakya ve İskenderun otel çalışanların tükenmişliği ve iş tatmini üzerine bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 11, 85-108.
• Akçamete, G., Kaner, S., & Sucuoğlu, B. (2001). Tükenmişlik iş doyumu ve kişilik. Nobel Yayın Dağıtım.
• Apak, S., & Tavşancı, A. (2008). Türkiye’de yabancı bankacılığın gelişimi ve ekonomi politikaları ile uyumu. Maliye Finans yazıları, 22, 80, 33-53.
• Aras, Z. (2006). Birinci basamak sağlık kurumlarında çalışan hemşire ve ebelerin tükenmişlik durumları. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Arı, G. S., & Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15, 1, 131-148.
• Aydın, S. (2007). İş hayatında tükenmişlik. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bakker, A. B., Demorouti, E., & Verbeke, W. (2004). Using the job demands resources model to predict burnout and performance. Human Resource Management, 43, 1, 83-104.
• Bakker, A. B., Le Blanc P. M., & Schaufeli, W. B. (2005). Burnout contagion amongintensive care nurses. Journal of Advanced Nursing, 51, 3, 276-287.
• Çam, O. (1989). Hemşirelerde tükenmişlik ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Deliorman, R. B., Yıldız, S., Boz, İ. T., & Yiğit, İ. (2009). Tükenmişliği ölçmede alternatif bir araç: Kopenhag tükenmişlik envanterinin Marmara Üniversitesi akademik personeli üzerine uyarlaması. Yönetim, 20, 63, 77-98.
• DeRijk, A. E., LeBlanc, P. M., Schaufeli, W. B., & DeJonge, J. (1998). Active coping and need for control as moderators of the job demand-control model: effects on burnout. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 71, 1–18.
• Erol, H. M. (2006). Banka çalışanlarının iş doyumu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fırth, H. (1986). Burnout and proffesional depression. J. Of Advenced Nursing, 11(6), 633–641.
• Gürbüz, H., Tutar, H., & Başpınar, N. Ö. (2009). Burnout levels of executive lecturers: a comparative approach in three universities. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 83.
• Hock, R. (1988). Professional burnout among public school teachers. Public Personnel Management, 17(2), 12-16.
• Izgar, H. (2001). Okul yöneticilerinde tükenmişlik. Nobel Yayın Dağıtım.
• Meırer, Scott, T. (1983). Toward a theory of burnout. Human Relations, 36, 10, 889-910.
• Özdemir, H., (2001). Deniz üniversite akademik personelin görev ünvanları açısından iş tükenmişlik düzeylerinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Perlman, B., & Hartman, A. E. (1982). Burnout: Summary and future research. Human Relations, 35, 285-305.
• Pines, A. M. (2002). Teacher burnout: A psychodynamic existential perspective. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 8(2), 121–140.
• Sarıkaya, P. (2007). Tükenmişlik sendromunun kişilik özelliklerinden denetim odağı ile ilişkisi ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
• Schaufeli, W. B., & Maslach, C. (1993). Historical and conceptual development of burnout, 1-16 Retrieved February 1, 2013, from http://www.wilmarschaufeli.nl.
• Sonnenschein, M., Sorbi, J. M., Lorenz, J. P., Schaufeli, W. B., & Cora, M. J. M. (2007). Evidence that impaired sleep recovery may complicate burnout improvement independently of depressive mood. Journal of Psychosomatic Research, 62, 487-494.
• Sonnentag, S. (2005). Burnout research: Adding an off-work and day-level perspective. Work & Stress Journal, 19, 3, 271-275.
• Stenlund, T. (2009). Rehabilitation for patients with burnout. Department of Public Health and Clinical Medicine, Occupational and Environmental. Medicine Umea University, Ph. D. Thesis.
• Sürgevil, O. (2006). Çalışma hayatında tükenmişlik sendromu. Nobel Yayın Dağıtım.
• Taşbaş, E. (2009). Banka çalışanlarının iş doyumu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tümkaya, S., Aybek, B., & Aldağ, H. (2009). An investigation of university students’ critical thinking disposition and problem solving. Eurasian Jornual of Educational Research, 36, 57-74.
• Uysal, M. B. (2007). Müşteri ilişkileri departmanın çalışanların tükenmişlik düzeyleri: Bir banka çalışanları üzerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ünal, S., Karlıdağ, R., & Yoloğlu, S. (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 4, 113-118.
• Whıtaker, Kathryn S. (1996). Exploring causes of principal burnout. Journal of Educational Administration, 34, 1, 60-71.
• William, B., & Davis, K. (1993). Human resources and personel management. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Yaman, H., & Ungan, M. (2002). Aile hekimliği asistan hekimleri üzerinde bir inceleme. Türk Psikoloji Dergisi, 17(49), 37-44.
• Yavaş, T. (2007). Kırsal alanda ve kent merkezinde çalışan sınıf öğretmenlerinin iş doyumu. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Yılmaz, A. (2007). İlköğretim müfettişlerinin mesleki görevlerini yerine getirme durumları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Simgeler ve Kısaltmalar Dizini Simgeler Açıklamalar
• MBI Maslach tükenmişlik envanteri DT
• Duygusal tükenme D Duyarsızlaşma KB Kişisel başarı BD Bağımlı değişken
• Ek 1: Maslach Anket Örneği Aşağıda cevaplayacağınız bölümde her soru için 0-4 arasında sadece bir rakam
• işaretlenecektir. Rakamların anlamları aşağıda belirtilmiştir.
• =Hiçbir zaman; 1=Çok nadir; 2=Bazen; 3=Çoğu zaman; 4=Her zaman
• Maslach Tükenmişlik Envanteri İfadeleri
• ........... İşimden duygusal olarak uzaklaştığımı hissediyorum?
• ........... İş gününün sonunda kendimi bitkin hissediyorum?
• ........... Sabahleyin yeni bir iş günü ile karşılaşacağımdan kendimi yorgun hissediyorum?
• ........... Müşterilerin neler hissettiklerini kolayca anlayabilirim?
• ........... Bazı müşterilere onlar sanki bir objeymiş gibi davrandığımı hissediyorum?
• ........... Bütün gün insanlarla birlikte çalışmaktan gerginlik duyuyorum?
• ........... Müşterilerimin sorunlarını etkili bir şekilde hallederim?
• ........... İşimin beni tükettiğini hissediyorum?
• ........... Bankacılığımla diğer insanlara olumlu yönde katkıda bulunduğumu hissediyorum?
• ......... Bankacılığın beni insanlara karşı katılaştırdığını hissediyorum?
• ......... Bankacılığın beni duygusal olarak katılaştırmasından sıkıntı duyuyorum?
• ......... Kendimi çok enerjik hissediyorum?
• ......... İşimin beni hayal kırıklığına uğrattığını düşünüyorum?
• ......... İşimde, gücümün üstünde çalıştığımı hissediyorum?
• ......... Bazı müşterilerin başına gelenler gerçekten umurumda değil?
• ......... Doğrudan insanlarla birlikte çalışmak beni gerçekten yoruyor?
• ......... Müşterilerime rahat bir ortamı kolaylıkla sağlayabilirim?
• ......... Müşterilerimle yakından ilgilendiğimde kendimi rahatlamış hissediyorum?
• ......... Bu meslekte pek çok değerli işler başardım?
• ......... Kendimi çok çaresiz hissediyorum?
• ......... İşimle ilgili sorunları soğukkanlılıkla hallederim?
• ......... Müşterilerin bazı problemleri için beni suçladıklarını hissediyorum?