POPULATION, TRADE AND INDUSTRY IN ZONGULDAK DURING THE FIRST YEARS OF THE REPUBLIC 1920–1932

Yıl 2010, Cilt: 6 Sayı: 12, 137 - 152, 01.12.2010

Hamdi Genç

Öz

This paper aims to discuss the economic structure of Zonguldak province during the first years of the Republic. Zonguldak became a “kaza” in 1899 -as a result of the economic and administrative progress which followed the opening of the Ereğli coal mines in 1841- and a “mutasarrıflık” in 1920. In this context the distribution of the population among the settlements; the ratio of Muslim to non-Muslim population, foreigners living in Zonguldak, the establishment of the Zonguldak Chamber of Industry and Commerce, the proportions of the Muslim to non-Muslim members of the chamber, Ereğli Miners Club, the sectoral distribution of the industry and the structure of the employment are evaluated using the sources of the period

Anahtar Kelimeler

Zonguldak Chamber of Industry and Commerce, Ereğli Basin Miners Club

CUMHURİYET’İN İLK YILLARINDA ZONGULDAK’TA NÜFUS, TİCARET VE SANAYİ 1920–1932

Öz

Bu çalışmada, Ereğli kömür madenlerinin işletilmeye açıldığı 1841’lerden itibaren iktisadi ve idari olarak gelişerek 1899 yılında kaza, 1920 yılında da mutasarrıflık haline gelen Zonguldak’ın Cumhuriyetin ilk yıllarındaki ekonomik yapısı ele alınacaktır. Bu bağlamda, nüfusun yerleşim yerlerine göre dağılımı, Müslim ve gayr-i Müslim oranları ile Zonguldak’ta yaşayan yabancılar, Zonguldak Sanayi ve Ticaret Odası’nın kuruluşu, ticaret ve sanayi odasının üyelerinin Müslim ve gayr-i Müslim olarak oransal dağılımı, Ereğli Havzası Madenciler Kulübü, sanayinin sektörel dağılımı ve istihdam yapısı dönemin kaynaklarından yararlanılarak incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası, Ereğli Havzası Madenciler

Kaynakça

• –1938 Cumhuriyet’in XV. Yıldönümü Hatırası Zonguldak (1938), Tan Matbaası, İstanbul.
• –1926 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi.
• –1927 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi.
• –1928 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi.
• Ahmet Naim (1934), Zonguldak Havzası Uzun Mehmet’ten Bugüne Kadar, Hüsnütabiat Matbaası, İstanbul.
• BOA, BEO: 1155/8656.
• BOA, DH.UMVM: 75/57).
• BOA, DH-İUM: 19–11/1–41. BOA, HR.İM: 133/20. BOA, HR.İM: 51/3.
• BOA, MF.MKT: 945/5; 746/22; 1190/80). BOA, T: 1673/17.
• DİE (1969), Sanayi Sayımı 1927, Devlet İstatistik Matbaası, Ankara.
• Enver, Sadreddin (1941), Zonguldak Kömür Havzamız, Etibank Yayınları, Ankara.
• Genç, Hamdi (2007), Ereğli Kömür Madenleri(1840–1920), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Genç, Hamdi (2008), “Maden Havzasında Modern Bir Kentin İnşası: Zonguldak (1840– 1920)”, Selçukludan Cumhuriyete Şehir Yönetimi, (Der.: Erol Özvar, ve Arif Bilgin), Türk Dünyası Belediyeler Birliği, İstanbul.
• Hines, Walker D., Edwin Walter Kemmerer ve diğerleri (1936), Türkiye’nin İktisadi Bakımdan Umumi Bir Tetkiki 1933-1934, Ankara.
• Koraltürk, Murat (2002), Türkiye’de Ticaret ve Sanayi Odaları (1880-1925), Denizler Kitabevi, İstanbul.
• Matbuat Umumi Müdürlüğü (1929), 1928–1929 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Yıllığı, Matbuat Umumi Müdürlüğü Yayınları, İstanbul.
• Özeken, Ahmet Ali (1944), Ereğli Kömür Havzası Tarihi Üzerine Bir Deneme 1848– 1940, Kenan Matbaası, İstanbul.
• T.C Başvekâlet İstatistik Umumi Müdürlüğü (1929), 28 Teşrinievvel 1927 Umumi Nüfus Tahriri, Ankara.
• Tamzok, Nejat (2008), “Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminden Çok Partili Döneme Madencilik Politikaları, 1861–1948”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 63 Sayı 4, Ankara.
• Tökin, İsmail Hüsrev (1946), İktisadi ve İctimai Türkiye “Türkiye’de Sanayi” Rakamlarla, Cilt 3, Ankara.
• Türkiye Ticaret Salnamesi 1340–1341.
• Yund, Kerim (1973), Seçkin Türk Ormancısı Hüseyin Fehmi İmer Hayatı- Hatıraları (1871-1960), Baha Matbaası, İstanbul.
• Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası (1933), Cumhuriyetin On Yılında Zonguldak ve Maden Kömür Havzası, Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Yayını, İstanbul.