THE EFFECT OF ENERGY PRICE SHOCKS TO STOCK MARKET: EVIDENCE FROM ASYMMETRIC CAUSALITY AND IMPULSE-RESPONSE FUNCTION ANALYSİS IN THE CASE OF BIST

Yıl 2016, ICAFR 16 Özel Sayısı, 187 - 200, 01.10.2016

Ertuğrul Yıldırım

Öz

In the literature, the discussion about effect of oil price shocks on stock market performance has been last. In this study, unlike from previous studies in the literature, asymmetric modelling technique suggested by Granger and Yoon 2002 was followed. Oil price index which has 2003:1-2016:1 time dimension was distinguished as negative and positive components. Later, the relationship between negative and positive components of oil price and Borsa İstanbul BIST 100 index was employed via cointegration, vector error correction, Granger causality and impulse-response function. Achieved findings indicate that although increase in oil price have no effect on the BIST100 index, decrease in oil price affects positively the BIST-100 index both long and short run. As a result, the findings in this study gives support the asymmetric effect of oil price shocks on the BIST-100 index

Anahtar Kelimeler

Oil price, BIST, asymmetric causality, impulse-response function

ENERJİ FİYAT ŞOKLARININ HİSSE SENEDİ PİYASASINA ETKİSİ: BIST ÖRNEĞİNDE ASİMETRİK NEDENSELLİK VE ETKİ-TEPKİ ANALİZİ KANITLARI

Öz

Petrol fiyat şoklarının borsa performansları üzerindeki etkisi, literatürde tartışılmaya devam etmektedir. Literatürdeki diğer çalışmalardan farklı olarak, bu çalışmada, Granger ve Yoon 2002 tarafından önerilen asimetrik modelleme tekniği takip edilmiştir. 2003:1-2016:1 zaman dilimli petrol fiyat endeksi negatif ve pozitif bileneler olarak ikiye ayrılmıştır. Sonra, petrol fiyatının negatif ve pozitif bileşenleri ile Borsa İstanbul BİST 100 endeksi arasındaki ilişkiler koentegrasyon, vektör hata düzeltme, Granger nedenselliği ve etki-tepki fonksiyonlarıyla çalışılmıştır. Ulaşılan bulgular, petrol fiyatındaki artışın BIST-100 endeksi üzerinde etkisi olmadığını göstermesine rağmen, hem kısa hem de uzun dönemde, petrol fiyatındaki düşüşün BİST-100 endeksini artırdığını göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışmadaki bulgular, petrol fiyatı şoklarının BİST-100 endeksi üzerindeki asimetrik etkisine destek sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Petrol fiyatı, BİST, Asimetrik Nedensellik, Etki-tepki fonksiyonu

Kaynakça

• Abdioğlu, Zehra ve Nurdan Değirmenci, (2014), “Petrol Fiyatları-Hisse Senedi Fiyatları İlişkisi: Bist Sektörel Analiz”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 1-24.
• Acaravcı, K. Songül ve İzay Reyhanoğlu, (2013), “Enerji Fiyatları ve Hisse Senedi Getirileri:Türkiye Ekonomisi İçin Bir Uygulama”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 94-110.
• Avcı, B. Özge, (2015), “Petrol Fiyatlarının Hisse Senedi Piyasasına Etkisi”, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 27-34.
• Basher, S. Abul ve Perry Sadorsky, (2006), “Oil price risk and emerging stock markets”, Global Finance Journal, 17(2), 224–51.
• Bernanke, S. Ben, Mark Gertler ve Mark Watson, (1997), “Systematic monetary policy and th effects of oil price shocks”, Brookings Papers on Economic Activity, 1, 91−148.
• Blanchard, J. Olivier ve Jordi Gali, (2007), “The macroeconomic effects of oil price shocks. Why are the 2000s so different than the 1970s?”, National Bureau of Economic Research, Working Paper No: 13368.
• Eryiğit, Mehmet, (2012), “The Dynamical Relationship between Oil Price Shocks and Selected Macroeconomic Variables In Turkey”, Economic Research- Ekonomska Istraživanja, 25(2), 263-276.
• Filis, George, Stavros Degiannakis ve Christos Floros, (2011), “Dynamic correlation between stock market and oil prices: The case of oil-importing and oil-exporting countries”, International Review of Financial Analysis, 20, 152–164.
• Granger C.W. ve G. Yoon (2002), “Hidden cointegration”, Department of Economics Working Paper. University of California, San Diego, Erişim Tarihi: 10.05.2013, http://www.escholarship.org/uc/item/9qn5f61j.pdf;origin=repeccitec.
• Güler, Sevinç, Ramazan Tunç, Çağatay Orçun, (2010), “Petrol Fiyat Riski Ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Türkiye’de Enerji Sektörü Üzerinde Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 297-315.
• Güler, Sevinç ve Halime T. Nalın, (2013), “Petrol Fiyatlarının İMKB Endeksleri Üzerindeki Etkisi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 79-97.
• Hamilton D. James, (1983), “Oil and the macroeconomy since World War II”, Journal of Political Economy, 91, 228–248.
• Hamilton, D. James, (2009), “Causes and consequences of the oil shock of 2007–08”, Brookings Papers on Economic Activity, Spring, 215−261.
• Huang D. Roger, Ronald W. Masulis ve Hans R. Stoll, (1996), “Energy Shocks and Financial Markets”, Journal of Futures Markets, 16(1), 1-27.
• Huang Shupei, An Haizhong, Gao Xiangyun ve Sun Xiaoqi, (2016), “Do oil price asymmetric effects on the stock market persist in multiple time horizons?”. Applied Energy, http://dx.doi.org/10.1016/j.apenergy.2015.11.094.
• İşcan, Erhan, (2010), “Petrol Fiyatının Hisse Senedi Piyasası Üzerindeki Etkisi”, Maliye Dergisi, 158, 607-617.
• Kapusuzoğlu, Ayhan, (2011), “Relationships between Oil Price and Stock Market: An Empirical Analysis from Istanbul Stock Exchange (ISE)”, International Journal of Economics and Finance, 3(6), 99-106.
• Kılıç, Cüneyt, Yılmaz Bayar ve Burcu Özcan, (2014), “Petrol Fiyatlarının Borsa İstanbul Sanayi Fiyat Endeksi Üzerindeki Etkisi”, Kamu-İş, 13(3), 125-141.
• Kilian, Lutz veCheolbeom Park, (2009), “The impact of oil price shocks on the U.S. stock market”, International Economic Review, 50, 1267−1287.
• Özcan, Ahmet, (2012), “The Relationship Between Macroeconomic Variables and ISE Industry Index”, International Journal of Economics and Financial Issues, 2(2), 184-189.
• Sadorsky, Perry, (1999), “Oil price shocks and stock market activity”, Energy Economics, 21, 449–69.
• Salisu A. Afees ve Tirimisiyu F. Oloko, (2015), “Modeling oil price–US stock nexus: A VARMA–BEKK–AGARCH approach”, Energy Economics, 50, 1–12. Toroman, Cengiz, Çağatay Başarır ve M. Fatih Bayramoğlu, (2011), “Effects
• of Crude Oil Price Changes on Sector Indices of Istanbul Stock Exchange”, European
• Journal of Economic and Political Studies, 4(2), 111-126.