KURUMSAL YÖNETİM UYGULAMALARINDA İÇ KONTROL SİSTEMİNİN ÖNEMİ: BORSA İSTANBUL ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 25, 163 - 180, 01.05.2015

Çiğdem Baskıcı

https://doi.org/10.17130/ijmeb.2015.11.25.508

Cited By: 8

Öz

Etkin bir iç kontrol sisteminin varlığı ve kurumsal yönetim anlayışının işletmede yerleşmiş olması, işletmenin devamlılığı için gerekli faktörlerdendir. Çalışmada; ortaya çıkışları, amaçları ve işleyişleri konusunda ortak noktalara sahip olan bu iki yaklaşım arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaçla Borsa İstanbul’a kayıtlı 368 şirkete anket uygulanmış ve bunlardan 156’sı analiz edilmeye uygun bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar kurumsal yönetim uygulamaları ile iç kontrol sistemi arasında güçlü pozitif bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Bu ilişki doğrultusunda, kurumsal yönetim anlayışının başarılı olabilmesi işletmelerde yönetici ve çalışanlar tarafından etkin bir kontrol sisteminin kurulması ve yürütülmesine bağlıdır.

Anahtar Kelimeler

İç Kontrol Sistemi, Kurumsal Yönetim, COSO, Borsa İstanbul

THE IMPORTANCE OF INTERNAL CONTROL SYSTEM IN THE PRACTICESOF CORPORATE GOVERNANCE: A RESEARCH ONCOMPANIES LISTED ON THE BORSA İSTANBUL

Öz

The existence of an effective internal control system and the sense of corporate governance are essential factors for the continuity of companies. In this study, it is searched that whether there exists a relationship between these factors having features common in emergence, aims and operation. For this purpose, a survey was conducted among 368 companies which were listed in Borsa İstanbul and 156 of them were found appropriate for analysis. Findings have shown that there was a strong positive relationship between corporate overnance practices and internal control system. In line with this relationship, the success of the corporate governance is linked to constitution and implementation of an active internal control system by workers and managers in companies

Anahtar Kelimeler

Internal Control System, Corporate Governance, COSO, Borsa İstanbul

Kaynakça

• Adeyemi, B., & Adenugma, A. (2011). Corporate governance in the Nigerian financial sector: The efficacy of internal control and external audit. Global Conference on Business and Finance Proceedings, 691-698.
• Aksoy, T. (2007). Basel II ve iç kontrol. Antalya: Antalya SMMM Odası Yayınları.
• Akyel, R. (2010). Türkiye’de iç kontrol kavramı, unsurları ve etkinliğinin değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17(1), 84-97.
• Akyüz, B. (2009). Kurumsal yönetim ve Türkiye’de kurumsal yönetim düzenlemeleri. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 4, 53-81.
• Arens, A. A., Elder, R. J., & Beasley, M. S. (2009). Auditing and assurance services. New Jersey: Printece Hall.
• Aziz, A. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayın.
• Bozkurt, N. (1998). Muhasebe denetimi. İstanbul: Alfa Basım .
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission. (2011). Internal control- Integrated framework. Erişim Tarihi: 13.02.2012 http://www.coso.org/documents/ coso_framework_body_v6.pdf
• Committee of Sponsoring Organizations of Treadway Commission. (2013). Internal control- Integrated framework. Erişim Tarihi: 29.12.2014 http://www.coso.org/documents/ COSO%20FAQs%20May%202013%20branded.pdf
• Demirbaş, M. (2005). İç kontrol ve iç denetim faaliyetlerinin kapsamında meydana gelen değişimler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 167-188.
• DiNapoli, T. P. (2007). Standards for internal control in New York State Government. Erişim Tarihi: 15.04.2013, http://www.osc.state.ny.us/agencies/ictf/docs/intcon trol_stds.pdf
• Dinç, E., & Abdioğlu, H. (2009). İşletmelerde kurumsal yönetim anlayışı ve muhasebe bilgi sistemi ilişkisi: İMKB-100 şirketleri üzerine ampirik bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21), 157-184.
• Doğan, M. (2007). Kurumsal yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Donker, H., & Zahir, S. (2008). Towards an impartial and effective corporate governance rating system. Corporate Governance, 6 (2), 83-93.
• du Plessis, J. J., McConvill, J., & Bagaric, M. (2007). Principles of contemporary corporate governance. New York: Cambridge University Press.
• Dumitraşcu, M., Feleaga, L., & Feleaga, N. (2015). The practical implemantation of corporate governance principles for Romanian state owned enterprises. Audit Financiar, 13, 91- 99.
• Elbannan, M. A. (2009). Quality of internal control over finacial reporting, corporate governance and credit ratings. International Journal of Disclosure and Governance, 6 (2), 127-149.
• Eldomiaty, T. I., & Choi, C. J. (2006). Corporate governance and strategic transparency: East Asia in the international business systems. Corporate Governance, 6(3), 281-295.
• Erdoğan, M. (2006). Denetim kavramsal ve tekonolojik yapı. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.
• Erdoğan, S. (2009). İç kontrol sistemi: Kamu İktisadi Teşebbüsler için iç kontrol modeli önerisi. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
• Ernst & Young. (2002). Preparing for internal control reporting: A guide for management’s assessment under section 404 of the Sarbanes-Oxley Act.Erişim Tarihi: 07.04.2013, https://www2.eycom.ch/publications/items/internal_control/ 1/en.pdf
• Ersoy, E., Bayrakdaroğlu, A., & Şamıloğlu, F. (2011). Türkiye’de kurumsal yönetim ve firma performansı (Tobin-Q ve anormal getiri) ve firma performansı. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48 (554), 71-83.
• Hermanson, R. H., Loeb, S. E., & Strawser, R. H. (1976). Auditing theory and practice. Illinois: Richard D. Irwin.
• Ji, J., & Dimitratos, P. (2013). An empirical investigation into international entry mode decision- making effectiveness. International Business Review, 22, 994-1007.
• Kaval, H. (2008). Muhasebe denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Khalid, S., & Larimo, J. (2012). Affects of alliance entrepreneurship on common vision, alliance capability and alliance performance. International Business Review, 21, 891-905.
• Knechel, W. R., Salterio, S. E., & Ballou, B. (2007). Auditing: Assurance & Risk. USA: Thomson Southwest.
• Leng, J., & Ding, Y. (2011). Internal control disclosure and corporate governance: Emprical research from Chinese listed companies. Technology and Investment, 2, 286-294.
• Menteş, A. (2009). Kurumsal yönetişim ve Türkiye analizi. İstanbul: Derin Yayınları.
• Millstein, I. M. (2000). Corporate governance: The role of market forces. Erişim Tarihi: 20.03. 2012, http://millstein.som.yale.edu/resources/millsteinspeechdatabase
• Njegomir, V., & Tepavac, R. (2014). Corporate governance in insurance companies. Management , 81-95.
• Nordman, E. R., & Tolstoy, D. (2014). Does relationship psychic distance matter for the learning processes of internationalizing SMEs. International Business Review, 23, 30-37.
• Ömür, G. A. (2010). İş ahlakı perspektifinde yatırımcı için kurumsal yönetimin şeffaflık ilkesinin önemi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 43, 163-175.
• Ömürberk, V., & Altay, S. Ö. (2011). Turizm işletmelerinde iç kontrol sisteminin etkinliğinin incelenmesi ve Manavgat bölgesindeki beş yıldızlı otellerde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16, 379-402.
• Özsoy, Z. (2011). Kurumsal yönetim ve yönetim kurulları. İstanbul: İmge Kitabevi.
• Park, B. I., & Choi, J. (2014). Control mechanisms of MNEs and absorption of foreign technology in cross-border acquisitions. International Business Review, 23, 130-144.
• Pehlivanlı, D. (2010). Modern iç denetim. İstanbul: Beta Basım.
• Ping, T., & Wen-hua, L. (2007). Research on reciprocal relationships between corporate governance and internal control. China-USA Business Review, 6 (5), 1-9.
• Ratcliffe, T. A., & Landes, C. E. (2009). Understanding internal control and internal control services. New York: American Institute of Certified Public Accountants.
• SPK. (2003). Kurumsal yönetim illkeleri. Erişim Tarihi: 20.06.2013 http://www.ecgi.org/codes/ documents/kyy_tr.pdf
• SPK. (2011). Kurumsal yönetim ilkelerinin belirlenmesine ve uygulanmasına ilişkin tebliğ (Seri: IV, NO: 56). Erişim Tarihi: 15.05.2013, http://www.resmigazete. gov.tr/ eskiler/2011/12/20111230-14.htm
• Sungur, O. (2010). Korelasyon analizi. S. Kalaycı içinde, SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (s. 115-117). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• University of California. (2004). Understanding internal controls: A reference guide for managing university business practices.Erişim Tarihi: 10.05. 2013 http://www.ucop. edu/ctlacct/under-ic.pdf adresinden alındı
• Usul, H., Titiz, İ., & Ateş, B. A. (2011). İç kontrol sisteminin kurumsal yönetimin oluşumundaki etkinliği: Marmara Bölgesi belediye işletmelerine yönelik bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 49, 48-54.